Przełęcz Ramzovska [1] (cz. Ramzovské sedlo , historyczna nazwa niem. Ramsauer Sattel [2] ) – przełęcz o wysokości 759 m n.p.m. na granicy Moraw i Śląska , w północno-wschodnich Czechach , w Sudetach Wschodnich , na granicy trzech pasm górskich o nazwach: Wysoki Jesionik (cz. Hrubý Jeseník ), Góry Złote (cz. Rychlebské hory ) i Hanušovická vrchovina , w obrębie gminy Ostružná , w osadzie Ramzová [3] , pomiędzy szczytami gór Klín i Černava [4] .
Charakterystyka
Droga nr 369 na przełęczy Ramzovskiej, po prawej hotel górski Andromeda (2011 rok)
Widok z przełęczy Ramzovskiej na przystanek kolejowy Ramzová , w dali restauracja o nazwie Restaurace Ramzovské sedlo , po prawej góra Klín (2017 rok)
Kaplica św. Rocha przy przełęczy Ramzovskiej (2017 rok)
Nazwa przełęczy bierze się z położonej przy niej osady Ramzová [4] [3] . Przełęcz Ramzovska to jedna z najpopularniejszych i najbardziej uczęszczanych przełęczy, położona na granicy trzech pasm górskich o nazwach: Wysoki Jesionik (cz. Hrubý Jeseník ), Góry Złote (cz. Rychlebské hory ) i Hanušovická vrchovina , pomiędzy szczytami gór Klín (szczyt położony w paśmie Góry Złote ) i Černava (szczyt położony w paśmie Wysoki Jesionik )[4] . Na podstawie szczegółowej mapy Państwowego urzędu geodezyjnego o nazwie (cz. Český úřad zeměměřický a katastrální (CÚZK) ) w Pradze punkt siodłowy przełęczy usytuowany jest w pobliżu przebiegającej szosy nr 369 Lipová-lázně – Olšany i ma wysokość 759 m n.p.m. oraz współrzędne geograficzne (50°11′35,6″N 17°03′52,5″E / 50,193222 17,064583 )[5] . Przy szosie tej znajduje się parking dla zmotoryzowanych turystów oraz przystanek linii autobusowej z połączeniem do Jesionika (cz. Jeseník ) i Pragi[4] . Przez przełęcz przebiega również linia kolejowa nr 292 Šumperk – Karniów (cz. Krnov ), z przystankiem Ramzová położonym na przełęczy[4] . Na przełęczy znajduje się punkt geodezyjny o wysokości 756,46 m n.p.m. oraz współrzędnych geograficznych (50°11′36,90″N 17°03′48,44″E / 50,193583 17,063456 ), oddalony o około 80 m na północny zachód od punktu siodłowego[5] . Przełęcz jest zabudowana oraz wokoło odkryta, jest więc punktem widokowym , z perspektywą m.in. na górę Černava . Z przełęczy biorą swój początek drogi oraz ścieżki ze zlokalizowanymi na nich: szlakami turystycznymi , szlakami rowerowymi , ścieżką dydaktyczną oraz trasami narciarstwa biegowego [4] [6] . Na przełęczy znajduje się skrzyżowanie turystyczne o nazwie Ramzová (parkoviště) [4] . Przy przełęczy, blisko drogi nr 369 znajduje się kaplica św. Rocha[7] , a blisko przełęczy ma swoją siedzibę stacja Pogotowia Górskiego (cz. Stanice HS Ramzová )[8] [4] . Przez przełęcz przebiega sieć napowietrznej linii przesyłowej prądu o napięciu (110 i 22) kV [4] . Na przełęczy znajduje się plac zabaw dla dzieci i dwa położone obok korty tenisowe [4] . Ponadto przy przełęczy znajduje się stacja kolejki linowej z osady Ramzová, otwartej w 1981 roku, która w dolnej części na górę Černava ma długość 1459 m z wyciągiem 4-krzesełkowym [9] [4] .
Wody
Grzbiet główny (grzebień) góry Pradziad , biegnący od przełęczy Skřítek do przełęczy Červenohorské sedlo oraz dalej do przełęczy Ramzovskiej jest częścią granicy Wielkiego Europejskiego Działu Wodnego , dzielącej zlewiska Morza Bałtyckiego i Morza Czarnego [10] [11] .
Przełęcz leży na tej granicy, na zlewiskach Morza Bałtyckiego (dorzecze Odry ) na stoku północno-wschodnim oraz Morza Czarnego (dorzecze Dunaju ) na stoku południowo-zachodnim[4] [11] . Na stoku północno-wschodnim bierze swój początek potok o nazwie Ramzovský potok[4] .
Ochrona przyrody
Część przełęczy na wschód od przebiegającej drogi nr 369 znajduje się w obrębie wydzielonego obszaru objętego ochroną o nazwie Obszar Chronionego Krajobrazu Jesioniki (cz. Chráněná krajinná oblast (CHKO) Jeseníky ), a utworzonego w celu ochrony utworów skalnych, ziemnych i roślinnych oraz rzadkich gatunków zwierząt[4] .
Z przełęczy wzdłuż czerwonego szlaku turystycznego utworzono ścieżkę dydaktyczną o nazwie (cz. NS S Koprníčkem na výlet Keprnickými horami ) na trasie[4] :
Ramzová – Červenohorské sedlo (z 13 stanowiskami obserwacyjnymi)[12]
Turystyka
Na przełęczy znajduje się baza infrastruktury turystycznej z hotelem górskim Andromeda [13] oraz pensjonatami Penzion Neubauer [14] i Turistická chata TJ Tesla Brno – Ramzová [15] [4] . Ponadto na przełęczy, blisko przystanku kolejowego znajduje się restauracja z barem o nazwie Restaurace Ramzovské sedlo , mogąca pomieścić 50 gości[16] oraz nieco dalej inna restauracja o nazwie Restaurace Kaťuša [17] [4] . Ponadto w osadzie Ramzová znajdują się w pobliżu przełęczy inne pensjonaty[18] .
Kluczowym punktem turystycznym jest skrzyżowanie turystyczne położone na przełęczy o nazwie (cz. Ramzová (parkoviště) ) z podaną na tablicy informacyjnej wysokością 762 m, od którego rozchodzą się szlaki turystyczne , szlak rowerowy , ścieżka dydaktyczna i trasy narciarstwa biegowego [4] [6] .
Szlaki turystyczne
Klub Czeskich Turystów (cz. Klub Českých Turistů ) wytyczył z przełęczy trzy szlaki turystyczne na trasach[4] :
Ramzová – góra Černava – Mračná hora – góra Šerák – przełęcz Sedlo pod Keprníkem – szczyt Keprník – Trojmezí – Keprník–JV – przełęcz Sedlo pod Vřesovkou – góra Červená hora – źródło Vřesová studánka – Červenohorské sedlo
Ramzová – Petříkov – dolina rzeki Branná – Císařská chata – góra Palaš – Masyw Śnieżnika (cz. Králický Sněžník )
Przełęcz Ramzovska – przystanek kolejowy Ramzová – góra Černava – Obří skály
Ponadto z przełęczy biegnie szlak spacerowy na trasie[4] :
Ramzová (žst.) – szczyt Klín – góra Klín–SZ – góra Smrek – Smrk (hraničník)
Szlaki rowerowe
Przez przełęcz wyznaczono szlak rowerowy na trasie[4] :
Adolfovice – dolina potoku Javořický potok – przełęcz Sedlo pod Javoříkem – góra Miroslav – góra Šerák – góra Obří skály – góra Černava – Ramzová – góra Klín – góra Klínec – góra Mramorový vrch – góra Kopřivný – góra Oblý vrch – góra Lví hora – góra Smrek – Luční vrch
Podjazdy drogowe [4]
Lp.
Trasa
Oznaczenie
Długość km
Różnica wysokości m
Średnie nachylenie %
Ilość pętlic drogowych
1
Lipová-lázně – przełęcz Ramzovska[19]
369
8,2
272
3,3
0
2
Hanušovice – przełęcz Ramzovska[20]
369
18,8
363
1,9
0
Trasy narciarskie
W okresach ośnieżenia wzdłuż czerwonego szlaku turystycznego i szlaku rowerowego można skorzystać z wyznaczonych tras narciarstwa biegowego [6] . Na stokach pobliskiej góry Černava zlokalizowano również trasy narciarstwa zjazdowego , wchodzące w skład dwóch ośrodków narciarskich o nazwach (cz. Skiareál Bonera – Ramzová ) oraz (cz. Ski arena R3 - Ramzová )[21] [22] [23] .
Uwagi
↑ Najdłuższa trasa narciarstwa zjazdowego w Czechach o łącznej długości 3260 m, wytyczona oprócz stoku góry Černava również po stoku góry Šerák i Mračná hora .
↑ a b Trasa po zmroku jest sztucznie oświetlona.
Przypisy
↑ Jesioniki. Pradziad, Jeseník ↓ , s. 2, (Masyw Keprníka, przełęcz Ramzovska).
↑ Geographische Namen in den Böhmischen Ländern. Wörterbuch. (R – Ramzovské sedlo) [online], waltersperling.de [zarchiwizowane z adresu 2009-02-23] (niem. ) .
↑ a b Ramzová (vesnice) [online], turistika.cz [dostęp 2021-08-08] (cz. ) .
↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v Przełęcz Ramzovska (mapa turystyczna) 1:12 000 [online], pl.mapy.cz [dostęp 2021-08-08] .
↑ a b Geoprohlížeč – ZÚ (Geoportal Czech). ags.cuzk.cz ↓ , Produkty → ZABAGED dle ZM10 (Měřítko mapy 1:1880).
↑ a b c d Przełęcz Ramzovska (mapa tras narciarskich) 1:12 000 [online], pl.mapy.cz [dostęp 2021-08-08] .
↑ Ramzová – kaple sv. Rocha [online], turistika.cz [dostęp 2021-08-09] (cz. ) .
↑ Oksek Ramzová (Stanice HS Ramzová (762 m n.m.)) [online], horskasluzba.cz [dostęp 2021-08-08] (cz. ) .
↑ a b c Sedačková lanovka Ramzová – Čerňava , [w:] Lanové dráhy v České republice [online], lanove-drahy.cz [zarchiwizowane z adresu 2021-10-20] (cz. ) .
↑ Geoprohlížeč – ZÚ (Geoportal Czech). ags.cuzk.cz ↓ , Produkty → Vodstvo Základní mapy ČR.
↑ a b Hrubý Jeseník (mapa). dudisoft.eu ↓ .
↑ Naučná stezka S Koprníčkem na výlet Keprnickými horami [online], sumperk.cz [zarchiwizowane z adresu 2015-12-08] (cz. ) .
↑ Hotel Andromeda - Ramzová [online], jeseniky.net [zarchiwizowane z adresu 2022-12-09] .
↑ Penzion Neubauer [online], booking.com [dostęp 2021-08-08] .
↑ Turistická chata TJ Tesla Brno - Ramzová [online], e-chalupy.cz [dostęp 2021-08-08] (cz. ) .
↑ Bar s restaurací , [w:] Chata Ramzovské sedlo [online], ramzova.cz [dostęp 2021-08-08] (cz. ) .
↑ Restaurace Kaťuša [online], findglocal.com [dostęp 2021-08-09] (cz. ) .
↑ Ubytování Ramzová [online], e-chalupy.cz [dostęp 2021-08-08] (cz. ) .
↑ Ramzovské sedlo od Lipovej (Czechy) (763 m n.p.m.) [online], altimetr.pl [zarchiwizowane z adresu 2022-06-27] .
↑ Pomiar (podjazd Hanušovice – przełęcz Ramzovska) [online], pl.mapy.cz [dostęp 2021-08-08] .
↑ Ośrodek narciarski Ramzová [online], czechtrails.com [dostęp 2021-08-08] .
↑ Ski areál Ramzová [online], ceske-sjezdovky.cz [dostęp 2021-08-08] (cz. ) .
↑ Lyžařské středisko Bonera-Ramzová [online], jeseniky.net [zarchiwizowane z adresu 2023-03-17] (cz. ) .
↑ Sedačková lanovka Čerňava – Šerák , [w:] Lanové dráhy v České republice [online], lanove-drahy.cz [zarchiwizowane z adresu 2021-10-19] (cz. ) .
Bibliografia
Piotr P. Banaszkiewicz Piotr P. , Jerzy J. Parzewski Jerzy J. , Jesioniki, Góry Opawskie. Mapa turystyczna: skala 1:50 000 , wyd. 1, Kraków: Wydawnictwo Kartograficzne „Compass”, 2019, ISBN 978-83-7605-941-9 , OCLC 1150586280 (pol. • cz. ) . Brak numerów stron w książce
Waldemar W. Brygier Waldemar W. i inni , Jesioniki. Pradziad, Jeseník: skala 1:40 000 , wyd. 4, Wrocław: Studio Plan, 2017, ISBN 978-83-65689-75-7 , OCLC 1036547484 (pol. • cz. ) .
Chráněná Krajinná Oblast Jeseníky sever. Turistická a cykloturistická mapa 1:25 000 , wyd. 1, Česká Lípa: Geodézie On Line, 2010 (Eurocart), ISBN 978-80-87380-17-8 , OCLC 865043841 (cz. ) . Brak numerów stron w książce
Geoprohlížeč – ZÚ (Geoportal Czech) , [w:] Český Úřad Zeměměřický a Katastrální [online], ags.cuzk.cz (cz. ) .
Góry Złote (mapa turystyczna) 1:192 000 [online], pl.mapy.cz (cz. • pol. ) .
Hanušovická vrchovina (mapa turystyczna) 1:384 000 [online], pl.mapy.cz (cz. • pol. ) .
Historie jesenické přírody. (PDF) , jeseniky.ochranaprirody.cz [zarchiwizowane 2021-11-13] (cz. ) .
Hrubý Jeseník (mapa) (JPEG) , dudisoft.eu [zarchiwizowane 2016-03-04] (cz. ) .
Jeseníky – Praděd, Králický Sněžník. Turistická mapa 1:40 000 , Zádveřice: SHOCart, 2018, ISBN 978-80-7224-736-3 , OCLC 1103831608 (cz. ) .
Wysoki Jesionik (mapa turystyczna) 1:192 000 [online], pl.mapy.cz (cz. • pol. ) .