Przemysław Krych

Data urodzenia	1966
Zawód, zajęcie	przedsiębiorca, inwestor, filantrop
Alma Mater	Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Odznaczenia

Przemysław Tomasz Krych^[1] (ur. 1966) – polski przedsiębiorca, inwestor, filantrop, działacz opozycji antykomunistycznej.

Absolwent II Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Skłodowskiej-Curie w Gorzowie Wielkopolskim. W czasach szkolnych był drużynowym 23 Gorzowskiej Drużyny Harcerzy „Tobruk”^[2] i instruktorem Kręgu Instruktorów Harcerskich im. Andrzeja Małkowskiego^[3]. Zaangażowany w działalność opozycyjną w Ruchu Młodzieży Niezależnej zarówno w czasach liceum, jak i w czasie studiów^[4], a następnie w jeszcze nielegalnym Niezależnym Zrzeszeniu Studentów. Uczestnik strajku studenckiego w 1989 roku^[5]. Po zalegalizowaniu NZS – Przewodniczący Komisji Rewizyjnej NZS na UAM^[6]. W 1987 zajął drugie miejsce w konkursie na Najlepszego Studenta Miasta Poznania. W latach 1988–1989 prezes Koła Naukowego Prawników na Wydziale Prawa i Administracji UAM^{[potrzebny przypis]}. Ukończył (summa cum laude) Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, gdzie pracował w charakterze asystenta^[7]. W roku 1993 zdał egzamin radcowski i uzyskał wpis na listę radców prawnych w Okręgowej Radzie Radców Prawnych w Poznaniu^[8].

W 2001 założył Cornerstone Partners^[9] (obecnie Cornerstone Investment Management)^[10], a w 2006 – Griffin Real Estate (obecnie Griffin Capital Partners^[11]). Przed założeniem Cornerstone Investment Management pracował jako Dyrektor Zarządzający Emerging Europe Private Equity Funds w ramach Franklin Templeton Investments, a wcześniej w Banku Handlowym w Warszawie SA (obecnie Citi Handlowy), m.in. w charakterze: Przewodniczącego Komitetu Inwestycyjnego, Członka Komitetu Kredytowego i Członka Komitetu Zarządzającego^[7].

Został zatrzymany 17 grudnia 2017 r., a następnie tymczasowo aresztowany postanowieniem IV Wydziału Karnego Sądu Rejonowego Katowice-Wschód pod zarzutem wręczenia łapówek senatorowi PiS Stanisławowi Kogutowi, w formie darowizn udzielanych przez podmioty trzecie Fundacji Pomocy Osobom Niepełnosprawnym w Stróżach^[12]. 23 września 2019 r. udzielił wywiadu serwisowi Bloomberg, w którym opowiadał o kulisach aresztowania^[13]. 1 lipca 2021 roku, w wywiadzie dla Onet.pl wymienił byłego rzecznika PiS – Adama Hofmana, który po wyjściu Krycha na wolność zaproponował mu spotkanie ze Zbigniewem Ziobrą i jego żoną Patrycją Kotecką w celu „wyjaśnienia sytuacji”. Inną osobą przywołaną przez Krycha w wywiadzie był Krzysztof Porowski – biznesmen z Sosnowca, swego czasu oskarżony o wyłudzenie 5 mln złotych z ZUS-u oraz skorumpowanie wiceprezesa katowickiego Sądu Okręgowego^[14]. Ten przed zatrzymaniem Krycha proponował „rozwiązanie problemów” za łapówkę w wysokości 1,5 miliona euro, a także podczas aresztowania Krycha złożył jego wspólnikowi propozycję jego uwolnienia za tę samą kwotę. Porowski powoływał się przy tym na relacje z osobą usytuowaną wysoko w hierarchii służb specjalnych^[15]. 4 lipca 2021 Donald Tusk w czasie pierwszej konferencji prasowej po powrocie z Brukseli wspomniał o braku reakcji prokuratury i ministra sprawiedliwości na podane przez Krycha konkretne sytuacje^[16].

Jego zatrzymanie przez CBA i 6-miesięczny areszt w 2018 r. zostały opisane w licznych publikacjach jako jedno z najbardziej znaczących nadużyć władzy wobec przedsiębiorców przez prokuraturę pod kierownictwem Zbigniewa Ziobry. Przypadek opisany został m.in. w książce „Polowanie – jak się w Polsce niszczy biznes” Heleny Kowalik-Ciemińskiej i Szymona Krawca^[17], w raporcie „Karanie filantropii w Polsce: przypadek Przemysława Krycha” autorstwa Fundacji Otwarty Dialog i Marcina Mycielskiego^[18] oraz w raporcie Fundacji Otwarty Dialog i Stowarzyszenia Sędziów „Themis” o upolitycznieniu polskiej prokuratury w latach 2015–2023^[19][20]. Sprawa została wymieniona też jako jeden z trzech przykładów prześladowania przesiębiorców w Polsce w pisemnej deklaracji Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy z kwietnia 2023 r., gdzie napisano: „Nie ustają prześladowania przedsiębiorców takich jak Piotr Osiecki i Przemysław Krych, czy ostatnio prezes organizacji przedsiębiorców Maciej Witucki. Działania przeciwko nim, w tym naloty służb bezpieczeństwa, arbitralne zatrzymania i zarzuty karne, nie tylko szkodzą indywidualnym przedsiębiorcom, ale także sprzyjają wrogiemu środowisku dla przedsiębiorczości i inwestycji.”^[21].

6 maja 2020 roku w „Wiadomościach” TVP wyemitowany został materiał pt. „Kto finansuje kampanię Hołowni”, za który stacja ta została pozwana. 21 marca 2023 redakcja programu przeprosiła Przemysława Krycha za stwierdzenie, jakoby był on osobą „tkwiącą w podejrzanych interesach”, a jego działalność biznesowa „budziła ogromne wątpliwości”^[22].

W lutym 2024 r. jego przypadek został zawarty – obok 10 innych przedsiębiorców i byłych menedżerów spółek Skarbu Państwa – w apelu środowisk pozarządowych, wzywającym Prokuratora Generalnego Adama Bodnara do „przeglądu politycznie motywowanych postępowań prokuratorskich w latach 2015–2023 i rehabilitacji pokrzywdzonych”. Apel podpisało 35 organizacji pozarządowych i 43 osoby publiczne ze świata nauki, kultury i polityki, w tym Lech Wałęsa, Leszek Balcerowicz, Władysław Frasyniuk, Agnieszka Holland, Michał Boni, Zbigniew Hołdys, Krystyna Janda, Tomasz Lis, Hanna Machińska, Marcin Matczak, Janina Ochojska, Wojciech Sadurski, Kuba Sienkiewicz czy Andrzej Zoll^[23][24]. W odpowiedzi na apel, Prokurator Generalny opublikował list otwarty, w którym przychylił się do postulatów autorów apelu, deklarując powołanie specjalnych, rozproszonych zespołów prokuratorów, w celu „efektywnego przeglądu i analizy spraw, w zakresie których zachodzą jakiekolwiek podejrzenia, że mogły być motywowane politycznie”^[25][26].

Z końcem czerwca 2024 r. Fundacja Otwarty Dialog skierowała do Prokuratury Krajowej wniosek o udzielenie informacji publicznej nt zapowiedzianego przez A. Bodnara audytu politycznych śledztw, w tym w sprawie Krycha. Fundacja domaga się informacji nt etapu i horyzontu czasowego weryfikacji postępowań wskazanych w apelu z lutego, listy spraw objętych audytem, informacji nt. zespołu koordynacyjnego na poziomie Prokuratury Krajowej czy organizacji "rozproszonej weryfikacji" w jednostkach prokuratury niższego szczebla^[27]. Przewodniczący Rady Fundacji Bartosz Kramek zapowiedział też działania prawne na drodze cywilnej i karnej mające na celu wyciągnięcie konsekwencji wobec członków rządu PiS odpowiedzialnych za polityczne prześladowania, wymieniając wśród prześladowanych przedsiębiorców Przemysława Krycha, Tomasza Misiaka czy męża Izabeli Bodnar, Macieja Bodnara^[28].

W kwietniu 2024 r. w wyniku ugody sądowej Adam Hofman przeprosił Krycha na łamach portalu Salon24.pl „za użycie w stosunku do niego nieprawdziwego i obraźliwego sformułowania”, przytoczonego w artykule na Wirtualnej Polsce w kontekście spotkania w lipcu 2018 r. po wyjściu Krycha na wolność, na którym miała paść oferta spotkania z Z. Ziobrą i P. Kotecką^[29].

W maju 2024 r. w wyniku ugody sądowej Krycha przeprosił poseł Jarosław Urbaniak, który podczas konferencji prasowej 6 grudnia 2018 r., dotyczącej nieprawidłowości w działaniach ówczesnego Przewodniczącego KNF, powielił nieprawdziwe informacje nt. Krycha zawarte w artykule w Gazecie Wyborczej, które ta następnie sprostowała^[30].

7 maja 2024 zoztał zaproszony do panelu dyskusyjnego, podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego „Kapitalizm i wolność gospodarcza. Polityka, rynek, rozwój. Rola państwa w gospodarce: regulator, inwestor i właściciel. Prawo, praworządność a przedsiębiorczość”^[31].

30 września 2024 Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy wydało pisemne oświadczenie, w którym wzywa polski rząd do przeprowadzenia pełnego audytu spraw karnych o podłożu politycznym, między innymi sprawę Przemysława Krycha^[32].

29 listopada 2024 do Adama Bodnara, Dariusza Korneluka i Katarzyny Kwiatkowskiej trafia "Apel o przegląd politycznie motywowanych postępowań prokuratorskich w latach 2015-2023 i rehabilitację pokrzywdzonych" w tym sprawę Przemysława Krycha podpisany między innymi przez Marek Belka, Andrzej Blikle, Michał Boni, Władysław Frasyniuk, Jarosław Kurski, Agnieszka Holland, Fundacja Otwarty Dialog, Polska Rada Biznesu^[33][34].

Obecnie:

• Przewodniczący: Ecowipes, Okechamp
• Członek: ProService^[35], LuxVet^[36].

W przeszłości:

• Przewodniczący: Hortex, Hydroprojekt, LuxMed, Griffin Premium Real Estate, Relax Wind Parks, Spravia^[7],
• Zastępca Przewodniczącego: Cementownia Chełm, Polimex-Mostostal^[7],
• Członek: Eastbridge, Bank Handlowy International, Echo Investment^[37], Echo Polska Properties^[38], Avenga, Bombardier Transportation (Rail Engineering), E-toto, Synergia 99^[7].

Działalność filantropijna obejmuje wspieranie następujących fundacji i inicjatyw:

• Fundacja Edukacyjna im. Jana Karskiego^[39],
• Media Liberation Fund^[40],
• Program dziennikarstwa śledczego Fundacji Gazety Wyborczej^[41],
• Stowarzyszenie Ruch Młodzieży Niezależnej^[42],
• Ewangelickie Towarzystwo Oświatowe,
• Fundacja Pomocy Osobom Niepełnosprawnym,
• Fundacja Otwarty Dialog^[43],
• Fundacja Griffin ArtSpace^[44].

• Ranking Liderzy Biznesu 2022^[45],
• Ranking Liderzy Biznesu 2016^[46],
• Ranking Liderzy Biznesu 2015^[47],
• Nagroda Specjalna Prime Property Prize 2015^[48],
• Człowiek Roku Propertynews.pl 2014^[49].

• lipiec 2024 - Zoty Krzyż Zasługi w uznaniu za zasługi w działalności społecznej i charytatywnej^[50],
• czerwiec 2023 – Medal „Pro Patria” w uznaniu szczególnych zasług w kultywowaniu pamięci o walce o niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej^[51],
• czerwiec 2023 – Medal z okazji 40 rocznicy powstania Ruchu Młodzieży Niezależnej^[52],
• listopad 2022 – Odznaka honorowa „Działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych”^[52],
• 2022 – Krzyż Wolności i Solidarności^[53][1].