Piłka nożna w Jugosławii

Piłka nożna (serb. Фудбал fûdbaːl, chorw. Nogomet nôɡomeːt, słoweń. Nogomet nɔɡɔˈmɛ́t, bośn. Nogomet nôɡomeːt, mac. Фудбал fûdbaːl) była najpopularniejszym sportem w Jugosławii[1]. Jej głównym organizatorem na terenie Jugosławii pozostawał Fudbalski savez Jugoslavije (FSJ).

Piłkarska reprezentacja Jugosławii zdobyła jeden złoty medal olimpijski (1960)[2]. Jugosłowiańskie kluby zdobyły jeden raz Puchar Europy Mistrzów Krajowych, Puchar Miast Targowych i Puchar Interkontynentalny.

W Prvej saveznej lidze grały najbardziej znane kluby świata, takie jak Crvena zvezda, Partizan, Dinamo Zagrzeb i Hajduk Split.

Dragan Džajić, zawodnik z największą ilością występów w reprezentacji Jugosławii.

Ljupko Petrović jako jedyny jugosłowiański menedżer, który wygrał rozgrywki Ligi Mistrzów (dawniej Pucharu Europy).

Historia

Tablica w Rijece upamiętniająca miejsce pierwszego meczu piłki nożnej w 1873 r.

Piłka nożna zaczęła zyskiwać popularność w Jugosławii pod koniec XIX wieku. Najwcześniejsze zapisy o piłce nożnej w Chorwacji pochodzą z 1873 roku, kiedy angielscy inżynierowie i technicy ze Stabilimento tecnico Fiumano grali w Rijece z inżynierami budującymi lokalną linię kolejową, z udziałem miejscowych zawodników. Pierwszy zarejestrowany mecz piłki nożnej rozegrany w Królestwie Chorwacji, która była wówczas w składzie Austro-Węgier, został rozegrany w 1880 roku w miejscowości Županja, pomiędzy angielskimi pracownikami The Oak Extract Company a miejscową młodzieżą[3]. W 1890 roku uczniowie szkół średnich zakładają w Rijece pierwsze szkolne kluby piłkarskie. Sport ten został dalej spopularyzowany w Chorwacji przez Franjo Bučara w latach 90. XIX wieku. Chorwackie tłumaczenie nazwy sportu, nogomet, zostało wymyślone przez językoznawcę Slavko Rutznera Radmilovića w 1893 lub 1894 roku. Nazwę przyjęto również w języku słoweńskim.

Najwcześniejsze oficjalnie zarejestrowane kluby powstały w Puli przed przełomem wieków, kiedy to w sierpniu 1899 r. miejscowi założyli Club Iris, a później w tym samym roku Veloce Club, obydwa wielosportowe stowarzyszenia, które posiadały również bardzo popularne sekcje piłkarskie. Pierwszymi klubami założonymi w ówczesnym Królestwie Chorwacji i Slawonii były HAŠK i PNIŠK w 1903 roku.

Do Serbii piłka nożna po raz pierwszy dotarła wiosną 1896 roku, kiedy żydowski student Hugo Buli, po powrocie ze studiów w Niemczech, przywiózł pierwszą piłkę z Berlina do Belgradu. Przywiózł piłkę kolegom z belgradzkiego towarzystwa gimnastycznego Soko, a 12 maja założył pierwszą sekcję piłkarską w Europie Południowo-Wschodniej[4].

Na terytoria Słowenii, odkąd była częścią Austro-Węgier, piłka nożna przybyła pod koniec XIX wieku z Wiednia. Pierwszy klub piłkarski został założony w 1900 roku przez mniejszość niemiecką w Lublanie, Laibacher Sportverein[5]. Wkrótce po nich pojawiła się mniejszość węgierska w Lendavie (NK Nafta w 1903) i niemiecka w Celje (Athletik SK w 1906).

Gra dotarła do Bośni i Hercegowiny na początku XX wieku, a Sarajewo (1903)[6] i Mostar (1905)[7] były pierwszymi miastami, w których zaczęły organizować mecze.

Po rozpadzie Austro-Węgier, 1 grudnia 1918 proklamowano powstanie zjednoczonego Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców (SHS). Po założeniu jugosłowiańskiej federacji piłkarskiej – NSJ (chorw. Nogometni Savez Jugoslavije) w kwietniu 1919 roku w Zagrzebiu, rozpoczął się proces zorganizowania pierwszych ligowych Mistrzostw Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców w sezonie 1923. Do 1927 roku rozgrywki odbywały się systemem pucharowym. W sezonie 1928 organizowane pierwsze ligowe rozgrywki. W rozgrywkach brało udział 6 zespołów, grając systemem kołowym. W sezonie 1931/32 i 1935/36 rozgrywano systemem pucharowym. Zwycięzca turnieju otrzymywał tytuł mistrza Jugosławii.

3 października 1929 zmieniono nazwę państwa na Królestwo Jugosławii, również Związek Piłkarski w maju 1930 został przeniesiony do Belgradu i przyjął serbską nazwę FSJ (Fudbalski savez Jugoslavije). Protestując na przemieszczenie siedziby chorwaccy piłkarze i trenerzy bojkotowali do 1945 reprezentację narodową Jugosławii. Podczas okupacji niemieckiej w latach 1941–1945 prowadzone osobno rozgrywki mistrzostw Chorwacji oraz mistrzostw Serbii.

W 1945 po utworzeniu Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii kontynuowano rozgrywki o mistrzostwo Jugosławii w najwyższej lidze, zwanej Prva savezna liga.

Rozgrywki zostały rozwiązane w 1991 roku, gdy po rozpadzie Jugosławii powstało pięć niepodległych państw (25 czerwca 1991 Słowenia i Chorwacja, Macedonia 17 września 1991, Bośnia i Hercegowina 3 marca 1992 i Federalna Republika Jugosławii 27 kwietnia 1992).

Format rozgrywek ligowych

W obowiązującym systemie ligowym do 1991 roku trzy najwyższe klasy rozgrywkowe były ogólnokrajowe (Prva savezna liga, Druga savezna liga i Treća savezna liga). Dopiero na czwartym poziomie pojawiały się grupy regionalne.

Puchary

Rozgrywki pucharowe rozgrywane w Jugosławii to:

Reprezentacja narodowa

 Osobny artykuł: Reprezentacja Jugosławii w piłce nożnej mężczyzn.
 Osobny artykuł: Reprezentacja Jugosławii w piłce nożnej kobiet.

Przypisy

  1. ↑ The disintegration of Yugoslavia and football [online], University of Iowa, 22 listopada 2017 [dostęp 2021-11-03] (ang.).
  2. ↑ Football Association of Serbia [online], UEFA, 3 września 2018 [dostęp 2021-11-03] (ang.).
  3. ↑ Ivan Marković: O počecima hrvatskoga nogometa. s. 307. (chorw.).
  4. ↑ Fudbal u Kraljevini Jugoslaviji, Milorad Sijić, s.3
  5. ↑ Miha Zupan, Prvi nogometni klub v Sloveniji ni bil ustanovljen v Lendavi, ampak v Ljubljani [online], 30 czerwca 2021 [dostęp 2021-11-03] (słoweń.).
  6. ↑ Znate li kad je fudbalska lopta donesena u Sarajevo? [online], radiosarajevo.ba, 12 sierpnia 2014 [dostęp 2021-11-03] [zarchiwizowane z adresu 2014-08-26] (baszk.).
  7. ↑ Bosnian standards continue to rise [online], UEFA.com, 22 stycznia 2015 [dostęp 2021-11-03] (ang.).

Linki zewnętrzne

Piłka nożna w Jugosławii
Reprezentacje
kobiety
mężczyźni
Rozgrywki ligowe
kobiety
mężczyźni
Rozgrywki pucharowe
Rozgrywki młodzieżowe
Nagrody i wyróżnienia
Pozostałe


Piłka nożna w krajach Europy (UEFA)
Funkcjonujące
Nieistniejące
Niebędące w UEFA
  1. ↑ a b Stanowią terytorium zależne Danii.
  2. ↑ a b Kraj spoza Europy, ale członek UEFA.
  3. ↑ a b Stanowią wyspę należącą do Grecji.
  4. ↑ Stanowią wyspę należącą do Norwegii.
  5. ↑ Stanowią wyspę należącą do Włoch.

Read other articles:

Visa policy of Palau

Policy on permits required to enter Palau Politics of Palau Constitution Human rights LGBT rights Executive President Surangel Whipps Jr. Vice President Uduch Sengebau Senior Legislative National Congress Senate President: Hokkons Baules House of Delegates Speaker: Sabino Anastacio Judiciary Supreme Court Chief Justice: Oldiais Ngiraikelau Elections Recent elections General: 201220162020 Political parties Administrative divisions States Governor of Koror Governor of Peleliu Foreign relations ...

 

 

Rufus (perangkat lunak)

Rufus Rufus 4.0.2035TipeAplikasi portabel dan perangkat lunak bebas Versi pertama12 April 2011 Versi stabil 4.4 (17 Januari 2024) GenreLive USBLisensiGNU GPL 3+[1]BahasaDaftar bahasa Arabic, Bulgarian, Chinese Simplified, Chinese Traditional, Croatian, Czech, Danish, Dutch, English, Finnish, French, German, Greek, Hebrew, Hungarian, Indonesian, Italian, Japanese, Korean, Latvian, Lithuanian, Malay, Norwegian, Persian, Polish, Portuguese Brazilian, Portuguese Portugal, Romanian, Russia...

 

 

Learjet 31

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Learjet 31 – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (December 2009) (Learn how and when to remove this template message) Learjet 31 Learjet 31A Role Business jetType of aircraft Manufacturer Learjet First flight May 11, 1987 Introduction October 1990 Statu...

Уныние

Гравюра Иеронима Вирикса. Уныние (XVI век) Журнал, посвящённый унынию. На обложке картина Перова Уны́ние (др.-греч. ἀκηδία — беззаботность, беспечность[1], др.-греч. περιεργία — (1) ненужный труд, излишние хлопоты, суетливость, (2) любопытство[1], лат. acedia) — со�...

 

 

Jure Bilić

Jure Bilić7th Speaker of the Croatian ParliamentIn office1978 – May 1982PresidentJakov BlaževićPrime MinisterPetar FlekovićPreceded byIvo PerišinSucceeded byJovo GrčićPresident of the League of Communists of CroatiaIn officeMay 1982 – July 1983PresidentMarijan CvetkovićMilutin BaltićPrime MinisterAnte MarkovićPreceded byMilka PlanincSucceeded byJosip Vrhovec Personal detailsBorn(1922-09-12)12 September 1922Makarska, Kingdom of Serbs, Croats and SlovenesDied27 J...

 

 

世界政區索引

此條目可能包含不适用或被曲解的引用资料，部分内容的准确性无法被证實。 (2023年1月5日)请协助校核其中的错误以改善这篇条目。详情请参见条目的讨论页。 各国相关 主題列表 索引 国内生产总值 石油储量 国防预算 武装部队（军事） 官方语言 人口統計 人口密度 生育率 出生率 死亡率 自杀率 谋杀率 失业率 储蓄率 识字率 出口额 进口额 煤产量 发电量 监禁率 死刑 国债 ...

Revolt of 1173–1174

Dynastic conflict in England This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Revolt of 1173–1174 – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (August 2011) (Learn how and when to remove this message) Revolt of 1173–1174Territory ruled by Henry IIDateApril 1173 – 30 September 1174LocationEngland, Norma...

 

 

Daftar Comte Champagne

Lambang Champagne. Comte Champagne memerintah wilayah Champagne dari tahun 950 sampai dengan 1316. Champagne berkembang dari provinsi Troyes pada akhir abad ke-11 dan Hugues I merupakan tokoh pertama yang secara resmi bergelar Comte Champagne. Ketika Louis menjadi Raja Prancis pada tahun 1314, setelah kematian ayahandanya Philippe IV, Champagne menjadi bagian wilayah Mahkota. Para Comte yang bergelar di Champagne juga mewarisi jabatan seneschal di Prancis. Daftar Comte dan Adipati Champagne, ...

 

 

Il massacro di Scio

Il massacro di ScioAutoreEugène Delacroix Data1824 Tecnicaolio su tela Dimensioni417×354 cm UbicazioneMuseo del Louvre, Parigi Il massacro di Scio è un dipinto a olio su tela (417x354 cm) del pittore francese Eugène Delacroix, realizzato nel 1824 e conservato al museo del Louvre di Parigi. Indice 1 Storia 2 Descrizione 3 Note 4 Altri progetti 5 Collegamenti esterni Storia Eugène Delacroix, Studio di una testa di una donna anziana (1824); olio su tela, Musée des Beaux-Arts, Orléans...

2023–24 ISU Speed Skating World Cup – World Cup 1

Ice skating competition in Obihiro, Japan 2023–24 ISU Speed Skating World Cup 1VenueMeiji Hokkaido-Tokachi OvalObihiroJapanDates10 — 12 November 2023 2023–24 ISU Speed Skating World CupMen and womenWorld Cup 1 ObihiroWorld Cup 2 BeijingWorld Cup 3 StavangerWorld Cup 4 Tomaszów MazowieckiWorld Cup 5 Salt Lake CityWorld Cup 6 Quebec Cityvte The first competition weekend of the 2023–24 ISU Speed Skating World Cup is being held at the Meiji Hokkaido-Tokachi Oval in Obihiro, Japan, from F...

 

 

العلاقات الآيسلندية الناوروية

العلاقات الآيسلندية الناوروية آيسلندا ناورو   آيسلندا   ناورو تعديل مصدري - تعديل   العلاقات الآيسلندية الناوروية هي العلاقات الثنائية التي تجمع بين آيسلندا وناورو.[1][2][3][4][5] مقارنة بين البلدين هذه مقارنة عامة ومرجعية للدولتين: وجه المقار...

 

 

Silinder Koresh

Silinder KoreshTabung KoreshSilinder Koresh, sisi (depan) dan (belakang)Bahan bakuTanah liat yang dipanggangUkuran225 sentimeter (89 in) x 10 sentimeter (3,9 in) (maximum) [1]Sistem penulisanbahasa Akkadia, ditulis dalam aksara pakuDibuatSekitar 539–530 SMPeriodeKekaisaran Akhemeniyah [1]DitemukanBabel, Mesopotamia, oleh Hormuzd Rassam pada Maret 1879 [1]Lokasi sekarangRuang 52[2] (sebelumnya 55), Museum British, LondonIdentifikasiBM 90920 [1 ...

252 هـ

252 هـمعلومات عامةجزء من تقويم هجري تاريخ البدء 21 يناير 866[1] تاريخ الانتهاء 10 يناير 867[1] المواليد قائمة مواليد 252 هـ الوفيات قائمة وفيات 252 هـ لديه جزء أو أجزاء محرم 252 هـصفر 252 هـربيع الأول 252 هـ 251 هـ 253 هـ تعديل - تعديل مصدري - تعديل ويكي بيانات قرن: قرن 2 - قرن 3 - قرن 4 عقد: 22...

 

 

Al Waxman

Canadian actor and director (1935–2001) Al WaxmanCM OOntStatue of Al Waxman in Kensington MarketBornAlbert Samuel Waxman(1935-03-02)March 2, 1935Toronto, Ontario, CanadaDiedJanuary 18, 2001(2001-01-18) (aged 65)Toronto, Ontario, CanadaResting placePardes Shalom Cemetery, Vaughan, Ontario, CanadaOccupationsActordirectorYears active1959–2001 Albert Samuel Waxman, CM OOnt (March 2, 1935 – January 18, 2001) was a Canadian actor and director of over 1,000 productions on rad...

 

 

Senecio angulatus

Senecio angulatus Klasifikasi ilmiah Kerajaan: Plantae Klad: Tracheophyta Klad: Angiospermae Klad: Eudikotil Klad: Asterid Ordo: Asterales Famili: Asteraceae Genus: Senecio Spesies: Senecio angulatus Nama binomial Senecio angulatusL.f. Senecio angulatus adalah spesies tumbuhan yang tergolong ke dalam famili Asteraceae. Spesies ini juga merupakan bagian dari ordo Asterales. Spesies Senecio angulatus sendiri merupakan bagian dari genus Senecio.[1] Nama ilmiah dari spesies ini pertama k...

Trumbo (2015 film)

2015 film directed by Jay Roach TrumboTheatrical release posterDirected byJay RoachWritten byJohn McNamaraBased onDalton Trumboby Bruce CookProduced by Michael London Janice Williams Shivani Rawat Monica Levinson Nimitt Mankad John McNamara Kevin Kelly Brown Starring Bryan Cranston Diane Lane Helen Mirren Louis C.K. Elle Fanning John Goodman Michael Stuhlbarg CinematographyJim DenaultEdited byAlan BaumgartenMusic byTheodore ShapiroProductioncompanies ShivHans Pictures Everyman Pictures Ground...

 

 

日本与大规模杀伤性武器

大规模杀伤性武器大規模殺傷性武器標誌（依次为放射性、感染性、毒性标志） 種類 生物武器 化學武器 核武器 放射性武器 政治实体 阿尔巴尼亚（英语：Albania and weapons of mass destruction） 阿尔及利亚 阿根廷（英语：Argentina and weapons of mass destruction） 澳大利亚（英语：Australia and weapons of mass destruction） 巴基斯坦（英语：Pakistan and weapons of mass destruction） 巴西（英语：Brazil and w...

 

 

Meistriliiga 2018

Meistriliiga 2018A. Le Coq Premium Liiga 2018 Competizione Meistriliiga Sport Calcio Edizione 28ª Organizzatore EJL Date dal 3 marzo 2018[1]al 10 novembre 2018 Luogo  Estonia Partecipanti 10 Formula Girone all'italiana Risultati Vincitore Kalju Nõmme(2º titolo) Secondo Levadia Tallinn Retrocessioni Vaprus Pärnu Statistiche Miglior marcatore Liliu (31) Incontri disputati 180 Gol segnati 685 (3,81 per incontro) Cronologia della competizione 2017 2019 Manuale ...

Voulzie

Pour les articles homonymes, voir Voulzie (homonymie). Voulzieru de Janvry La Voulzie à Provins. Cours de la Voulzie Caractéristiques Longueur 43,9 km [1] Bassin 280 km2 [2] Bassin collecteur Seine Débit moyen 1,69 m3/s (Jutigny) [2] Nombre de Strahler 4 Régime pluvial océanique Cours Source Voulton, Seine-et-Marne, France · Altitude ~160 m · Coordonnées 48° 37′ 26″ N, 3° 21′ 40″ E Confluence Seine · Localisation Saint-Sauv...

 

 

Bologna tramway

Tramway system serving Bologna This article is about the tram network currently under construction in Bologna. For Bologna's first-generation tram system that operated from 1880–1963, see Trams in Bologna. Trams in Bologna (2026)OverviewLocaleBologna, ItalyTransit typeTramNumber of lines2 under construction (as of 2024),[1] out of 4 foreseen[2]Number of stations50 (lines 1+2)[3]OperationOperation will start2026[3]TechnicalSystem length22.4 km (lines 1+2)...