Pierściec

Pierściec
wieś
Ilustracja
Centrum Pierśćca
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

cieszyński

Gmina

Skoczów

Liczba ludności (2022)

2083[2]

Strefa numeracyjna

33

Kod pocztowy

43-430[3]

Tablice rejestracyjne

SCI

SIMC

0067435

Położenie na mapie gminy Skoczów
Mapa konturowa gminy Skoczów, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Pierściec”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Pierściec”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Pierściec”
Położenie na mapie powiatu cieszyńskiego
Mapa konturowa powiatu cieszyńskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Pierściec”
Ziemia49°50′18″N 18°49′29″E/49,838333 18,824722[1]
Multimedia w Wikimedia Commons
Nieoficjalny herb wsi Pierściec

Pierściec (cz. Prstec, niem. Perstetz) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie cieszyńskim, w gminie Skoczów. Wieś leży w historycznych granicach regionu Śląska Cieszyńskiego, geograficznie znajduje się w regionie Dolina Górnej Wisły, będącej częścią Kotliny Oświęcimskiej.[4] Powierzchnia sołectwa wynosi 709 ha[5], a liczba ludności 1756, co daje gęstość zaludnienia równą 247,7 os./km².

Geografia

Od zachodu i południa sąsiaduje z Kiczycami, od południowego wschodu z Kowalami, od wschodu z Roztropicami, od północnego wschodu z Iłownicą a od północy z Zaborzem.

Integralne części wsi Pierściec[6][7]
SIMC Nazwa Rodzaj
0067441 Centrum część wsi
0067458 Górnioki część wsi
0067464 Na Łomy część wsi
0067470 Pod Gojem część wsi
0067547 Uchylany przysiółek

Historia

Nazwa Pierściec po raz pierwszy pojawia się w dokumencie z 1545 r., którym książę cieszyński Wacław III Adam odstąpił wieś świeżo nobilitowanemu burmistrzowi Cieszyna, Andrzejowi Samuelowi Kecherlemu.[8] Z kolei 7 września 1550 r. książę potwierdził poprzednie przywileje Pierśćca, co wskazuje, że wieś mogła być dużo starsza[9]. Na mapie księstwa oświęcimsko-zatorskiego, wykonanej przez polskiego kartografa Stanisława Porębskiego, a wydanej w Wenecji w 1563 r. wieś figuruje jako Piestreze wraz z oznaczeniami kościoła ("Pagus cum Templo") i dworu rycerskiego ("Arces"). Później wieś dzierżyli potomkowie Andrzeja Kecherlego: "Kaspar Kecherle z Perstce a na Perstci" figuruje jako świadek w dokumencie wystawionym we Frysztacie 1 sierpnia 1588 r.[8]

Zapewne na początku XVII w. właścicielem wsi został Jan Seidensdorf, którego nazwisko (w zniekształconej postaci "de Dadirzdorff") pojawia się w dokumencie z 1616 r. Po wielkim pożarze wsi z 1616 r. Pierściec odkupił za 20 tys. śląskich złotych od żony Seidensdorfa (lub wdowy po nim), Jadwigi Kreydnarowej, niejaki Lewin Kardinal z Widernu. W roku 1624 transakcję tę potwierdził książę Fryderyk Wilhelm. Kolejnym znanym właścicielem był Krzysztof Wilhelm Mitmayer z Błogocic, który kupił wieś w roku 1692. Kilka lat później, 14 września 1704 r., Pierściec oraz sąsiednie Zaborze (wówczas Podpierściec) kupił baron Jerzy Fryderyk Bludowski. W kwietniu 1737 r. pierściecki majątek nabył od Agnetty Manteufel z Bludowskich za 156 tys. złotych baron Krzysztof Kalisch.[8]

W 1798 r. Komora Cieszyńska odkupiła włości pierścieckie od spadkobierców Kalischa. Pod jej zarządem znajdowały się one do rozpadu monarchii austro-węgierskiej po I wojnie światowej. Wtedy to majątek przejął Zarząd Dóbr Państwowych, który w 1922 r. wydzierżawił go Karolowi Tomankowi. Taki stan utrzymał się do zakończenia II wojny światowej.[8]

Pieczęć gminna z końca XIX w.

Dawniej Pierściec nie posiadał w swoich granicach Uchylanów, które w 1900 były częścią gminy Zaborze. Według austriackiego spisu ludności z 1900 Pierściec miał obszar 575 hektarów, na których znajdowało się 78 budynków zamieszkałych przez 531 osób, co dawało gęstość zaludnienia równą 92,3 os./km². Z tego 350 (65,9%) mieszkańców było katolikami, 169 (31,8%) ewangelikami a 12 (2,3%) wyznawcami judaizmu, 519 (97,7%) było polsko-, 9 (1,7%) niemiecko- a 2 czeskojęzycznymi[10]. Do 1910 roku liczba mieszkańców wzrosła do 539. Gdyby doliczyć Uchylany łączna powierzchnia wyniosłaby 688 ha (114 ha w Uchylanach), liczba budynków 90 (12 w Uchylanach) a mieszkańców 622 (114 w Uchylanach), z czego 419 (66,9%) było katolikami, 196 (31,3%) ewangelikami, 11 (1,8%) żydami, 610 (97,4%) polsko-, 14 (2,2%) niemiecko- a 2 (0,3%) czeskojęzycznymi[11]. Po zakończeniu I wojny światowej teren, na których leży miejscowość, tj. Śląsk Cieszyński, stał się punktem sporu pomiędzy Polską i Czechosłowacją. W 1918 roku na bazie Straży Obywatelskiej miejscowi Polacy utworzyli lokalny oddział Milicji Polskiej Śląska Cieszyńskiego, który podlegał organizacyjnie 14. kompanii w Skoczowie[12].

W latach 1954-1972 wieś była siedzibą gromady Pierściec. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie bielskim.

Decyzją z 9 kwietnia 2024 budynek dworca kolejowego został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego (nr rej. A/1376/24)[13].

Religia

Na terenie wsi działalność duszpasterską prowadzą następujące kościoły:

Katolicki kościół parafialny stanowi Sanktuarium św. Mikołaja (jedno z nielicznych w Polsce). Historia wioski jest ściśle związana z kultem, obejmującym łaskami słynącą figurę św. Mikołaja, trwającym ponad 400 lat. W 1616 r. pożar strawił całą wieś – uratowano jedynie figurę Św. Mikołaja, co uznano za fakt cudowny i znak. Przybywają tu pielgrzymki oraz indywidualni pielgrzymi.

Szkoła

Znajduje się tu szkoła podstawowa im. Zofii Kossak. Szkoła związana jest po części z Sanktuarium św. Mikołaja, gdyż Zofia Kossak napisała legendę o Mikołaju. Szkoła Podstawowa obchodziła swoje stulecie w 2006 r.

Urodzeni w Pierśćcu

Galeria

Przypisy

  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 100709
  2. ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 923 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. ↑ Marcin Żerański: Śląsk Cieszyński. Od Bielska-Białej do Ostrawy. Cieszyn: Pracownia na pastwiskach, 2012, s. 264. ISBN 978-83-933109-3-7.
  5. ↑ UM w Skoczowie: Statut Sołectwa Pierściec. [w:] www.skoczow.bip.info.pl [on-line]. 2008-10-06. [dostęp 2010-12-07].
  6. ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. ↑ GUS. Rejestr TERYT
  8. ↑ a b c d Kuś Wiesław: Zarys dziejów wsi Pierściec, w: "Kalendarz skoczowski 1996", wyd. Towarzystwo im. Gustawa Morcinka, Skoczów 1995, ISBN 83-904912-0-6, s. 135-154.
  9. ↑ Śląsk Cieszyński w początkach czasów nowożytnych (1528-1653). Idzi Panic (redakcja). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2011, s. 164. ISBN 978-83-926929-5-9.
  10. ↑ Gemeindelexikon der im Reichsrate vertretenen Königreiche und Länder, bearbeitet auf Grund der Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1900, XI. Schlesien. Wien: 1906. (niem.).
  11. ↑ Ludwig Patryn (ed): Die Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1910 in Schlesien. Troppau: 1912. (niem.).
  12. ↑ Jerzy Szczurek 1933 ↓, s. 32-37.
  13. ↑ Zawiadomienie o ostatecznym zakończeniu postępowania w sprawie wpisu do rejestru zabytków nieruchomych woj. śląskiego (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2024-06-02]

Bibliografia

  • Wiesław Kuś. Zarys dziejów wsi Pierściec. „Kalendarz Skoczowski”, s. 136-154, 1996. (pol.). 
  • Jerzy Szczurek: Z wielkich dni Śląska Cieszyńskiego. O milicjach ludowych w latach 1918-1920. Cieszyn: Nakładem Grupy Związku Powstańców Śląskich w Cieszynie, 1933.

Linki zewnętrzne

Gmina Skoczów
Wsie
Integralne
części wsi
  • Bagna
  • Bajerki
  • Baranowice
  • Brzeziny
  • Buczyna
  • Centrum
  • Dębina
  • Dziedzina
  • Górnioki
  • Górny Bór
  • Jankowice
  • Kamieniec
  • Kępa (Kowale)
  • Kępa (Ochaby Małe)
  • Kolonia
  • Kopaniny
  • Kościelnik
  • Lebzak
  • Na Kąt
  • Na Łomy
  • Pasieki
  • Pilski
  • Pod Gojem
  • Podbór
  • Podlesie
  • Spalenisko
  • Stawy
  • Uchylany
  • Wądolec
  • Za Lasem
  • Zapłocie
  • Zawodzie

Read other articles:

Anti-Korean sentiment

Hatred or fear of anything Korean You can help expand this article with text translated from the corresponding article in Korean. (June 2022) Click [show] for important translation instructions. View a machine-translated version of the Korean article. Machine translation, like DeepL or Google Translate, is a useful starting point for translations, but translators must revise errors as necessary and confirm that the translation is accurate, rather than simply copy-pasting machine-translat...

 

 

Sayouba Mandé

Sayouba Mandé Informasi pribadiNama lengkap Sayouba MandéTanggal lahir 15 Juni 1993 (umur 30)Tempat lahir Abidjan, Pantai GadingTinggi 1,93 m (6 ft 4 in)Posisi bermain Penjaga gawangInformasi klubKlub saat ini OBNomor 30Karier junior0000–2012 Sporting ConsultantKarier senior*Tahun Tim Tampil (Gol)2012– → Stabæk (pinjaman) 9 (0)2012–2018 Stabæk 163 (0)2018– OB 0 (0)Tim nasional‡2014– Pantai Gading 1 (0) * Penampilan dan gol di klub senior hanya dihitung d...

 

 

Sena Kobayakawa

Fictional character from Eyeshield 21 Fictional character Sena KobayakawaEyeshield 21 characterSena in the mangaFirst appearanceEyeshield 21 Chapter 1: The Boy with the Golden LegsVoiced byJapanese Miyu Irino Romi Park (Jump Festa) Kokoro Kikuchi (younger) English Yuri LowenthalIn-universe informationAliasEyeshield 21RelativesMihae Kobayakawa (mother)[1] Shiyuma Kobayakawa (father)[1]PositionRunning backTeamDeimon Devil Bats Sena Kobayakawa (Japanese: 小早川 瀬那, Hepburn...

Ibb

For other uses, see IBB (disambiguation). City in Ibb Governorate, YemenIbb إِبّCityIbbLocation in YemenCoordinates: 13°58′N 44°10′E / 13.967°N 44.167°E / 13.967; 44.167Country YemenGovernorateIbb GovernorateDistrictIbbPopulation (2005)[1] • Total221,472  • Estimate (2023)[2]771,514 Time zoneUTC+3 (Yemen Standard Time) Ibb (Arabic: إِبّ, romanized: ʾIbb) is a city in Yemen, the capital of Ibb ...

 

 

SD Negeri 015 Sagulung

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Januari 2023. SDN 015 SagulungInformasiJenisSekolah NegeriAlamatLokasiTanjung Gundap - kelurahan Tembesi kecamatan Sagulung, Batam, Kepri,  IndonesiaMoto SDN 015 Sagulung, merupakan salah satu Sekolah Menengah Dasar Negeri yang ada di Provinsi Kepulauan Riau, y...

 

 

William Gordon (1784-1858)

William GordonFonctionsCommander-in-Chief, The Nore1854-1857Membre du 16e Parlement du Royaume-Uni16e Parlement du Royaume-Uni (d)Aberdeenshire (en)7 juillet 1852 - août 1854Membre du 15e Parlement du Royaume-Uni15e Parlement du Royaume-Uni (d)Aberdeenshire (en)29 juillet 1847 - 1er juillet 1852Membre du 14e Parlement du Royaume-Uni14e Parlement du Royaume-Uni (d)Aberdeenshire (en)29 juin 1841 - 23 juillet 1847Fourth Sea Lord (en)1841-1846Membre du 13e Parlement du Royaume-Uni13e Parlement d...

علم السطوح

علم السطوحصنف فرعي من علم المواد الموضوع surface phenomenon (en) تعديل - تعديل مصدري - تعديل ويكي بيانات علم السطوح أو ما عرف قديما بكيمياء السطوح هو الدراسة الفزيائية والكيميائية للظواهر التي تحدث على السطوح البينية للأطوار، بما في ذلك سطوح صلب-سائل أو صلب-غاز أو سائل-غاز. لذا فهو يتض...

 

 

Buffalo Pound Provincial Park

Provincial park in Saskatchewan, Canada Buffalo Pound Provincial ParkIUCN category II (national park)Buffalo Pound Provincial ParkLocation in SaskatchewanShow map of SaskatchewanBuffalo Pound Provincial Park (Canada)Show map of CanadaLocationRM of Moose Jaw No. 161, Saskatchewan, CanadaNearest cityMoose JawCoordinates50°35′14″N 105°23′45″W / 50.58722°N 105.39583°W / 50.58722; -105.39583Created1963Named forBuffalo Pound LakeGoverning bodySaskatchew...

 

 

Self-archiving

Authorial deposit of documents to provide open access Not to be confused with Self-extracting archive. Typical publishing workflow for an academic journal article (preprint, postprint, and published) with open access sharing rights per SHERPA/RoMEO. Self-archiving is the act of (the author's) depositing a free copy of an electronic document online in order to provide open access to it.[1] The term usually refers to the self-archiving of peer-reviewed research journal and conference ar...

Tyrese Maxey

Questa voce o sezione sull'argomento cestisti statunitensi non cita le fonti necessarie o quelle presenti sono insufficienti. Puoi migliorare questa voce aggiungendo citazioni da fonti attendibili secondo le linee guida sull'uso delle fonti. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. Tyrese MaxeyMaxey con i Philadelphia 76ers nel 2022Nazionalità Stati Uniti Altezza188 cm Peso91 kg Pallacanestro RuoloPlaymaker Squadra Philadelphia 76ers CarrieraGiovanili 2015-2019South ...

 

 

Neoflavan

Neoflavan[1] Names IUPAC name 4-Phenyl-3,4-dihydro-2H-chromene Other names 4-Phenylchroman; 3,4-Dihydro-4-phenyl-2H-1-benzopyran Identifiers CAS Number 21763-04-2 3D model (JSmol) Interactive image ChEBI CHEBI:36099 Y ChemSpider 3052294 PubChem CID 3826106 CompTox Dashboard (EPA) DTXSID60396951 InChI InChI=1S/C15H14O/c1-2-6-12(7-3-1)13-10-11-16-15-9-5-4-8-14(13)15/h1-9,13H,10-11H2 SMILES O3c1ccccc1C(c2ccccc2)CC3 Properties Chemical formula C15H14O Molar mass 210.276 g·mol�...

 

 

Ernst Benda

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Ernst Benda – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (October 2023) (Learn how and when to remove this message) German judge (1925–2009) You can help expand this article with text translated from the corresponding article in German. (December 2008) ...

Gerald Cross

English actor Gerald Crossin Murder Ahoy! (1964)Born(1912-02-20)20 February 1912EnglandDied26 February 1981(1981-02-26) (aged 69)Camden, LondonOccupation(s)Actor, stage producer Gerald Cross (20 February 1912 – 26 February 1981) was an English actor. Among his credits are Doctor Who, Francis Durbridge's The World of Tim Frazer and the Miss Marple films Murder, She Said (1961) and Murder Ahoy! (1964).[1][2] Cross played the part of Arnold Tripp, the editor of the local n...

 

 

أحمد بن عبد الجواد الصفطي

  هذه المقالة عن أحمد بن عبد الجواد الصفطي. لمعانٍ أخرى، طالع السفطي. أحمد بن عبد الجواد الصفطي معلومات شخصية مكان الميلاد مصر الإقامة مصري مناصب شيخ الأزهر (18 )   في المنصب1838  – 1847  حسن القويسني  الباجوري  الحياة العملية المدرسة الأم جامعة الأزهر  الاه...

 

 

EIF3M

Protein-coding gene in the species Homo sapiens EIF3MAvailable structuresPDBOrtholog search: PDBe RCSB List of PDB id codes3J8B, 3J8C, 5A5TIdentifiersAliasesEIF3M, B5, PCID1, TANGO7, hfl-B5, GA17, eukaryotic translation initiation factor 3 subunit MExternal IDsOMIM: 609641; MGI: 1351744; HomoloGene: 4639; GeneCards: EIF3M; OMA:EIF3M - orthologsGene location (Human)Chr.Chromosome 11 (human)[1]Band11p13Start32,583,798 bp[1]End32,606,264 bp[1]Gene location (Mouse)Chr.Chro...

Калужское (Калининградская область)

У этого топонима есть и другие значения, см. Калужское. ПосёлокКалужское 54°48′15″ с. ш. 21°54′20″ в. д.HGЯO Страна  Россия Субъект Федерации Калининградская область Муниципальный район Черняховский Сельское поселение Калужское История и география Прежние назва�...

 

 

Union Station (Toronto)

Railway station in Toronto, Ontario, Canada This article is about the railway station. For the adjacent subway station of the same name, see Union station (TTC). For the adjacent bus station, see Union Station Bus Terminal. Toronto Union Station redirects here. For other uses, see Toronto Union Station (disambiguation). Union StationEastward view along the Front Street facadeGeneral informationLocation65 Front Street WestToronto, OntarioCanadaCoordinates43°38′43″N 79°22′50″W...

 

 

メルセデスAMG・GT

この項目では、クーペモデルのメルセデスAMG GTについて説明しています。4ドアクーペモデルについてはについては「メルセデスAMG・GT 4ドアクーペ」をご覧ください。 メルセデスAMG・GT（Mercedes-AMG GT ）は、ドイツの自動車メーカーであるメルセデス・ベンツ・グループの子会社である、メルセデスAMGにて展開する高級スポーツカーである。 初代 C190/R190（2014年 - 2023年）...

Essenes

Jewish sect during the Second Temple period Essene redirects here. For the bread sometimes attributed to the Essenes, see sprouted bread. Essenes, Essenians אִסִּיִים‎Historical leader Teacher of Righteousness Founded2nd century BCEDissolved1st century CEHeadquartersQumran (proposed)[1]Ideology Asceticism Communality Daily Ritual Baptism Mysticism Predestination ReligionJudaism Part of a series onJews and Judaism Etymology Who is a Jew? Religion God in Judaism (nam...

 

 

Electorate of Hesse

Historical state in Germany Kurhessen redirects here. For the Prussian province, see Province of Kurhessen. This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Electorate of Hesse – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (July 2017) (Learn how and when to remove this message) Electorate of HesseKurfürstent...