Paskownik zmienny

Paskownik zmienny
Aegithina tiphia[1]
(Linnaeus, 1758)
Ilustracja
Podgatunek A.t. multicolor. Hajdarabad, Indie
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

paskowniki

Rodzaj

Aegithina

Gatunek

paskownik zmienny

Synonimy
  • Motacilla Tiphia Linnaeus, 1758[2]
Podgatunki

zobacz opis w tekście

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Paskownik zmienny[4] (Aegithina tiphia) – gatunek małego ptaka z rodziny paskowników (Aegithinidae). Występuje w południowej i południowo-wschodniej Azji oraz Indonezji.

Podgatunki i zasięg występowania

Wyróżnia się następujące podgatunki[5]:

  • A. t. multicolor (J. F. Gmelin, 1789) – południowo-zachodnie Indie i Sri Lanka
  • A. t. deignani B. P. Hall, 1957 – południowe i wschodnie Indie, północna i centralna Mjanma
  • A. t. humei E. C. S. Baker, 1922 – centralne Indie
  • A. t. tiphia (Linnaeus, 1758) – północne Indie do zachodniej Mjanmy
  • A. t. septentrionalis Koelz, 1939 – północno-zachodnie Himalaje
  • A. t. philipi Oustalet, 1886 – południowo-centralne Chiny, wschodnia Mjanma, północna Tajlandia, północne i centralne Indochiny
  • A. t. cambodiana B. P. Hall, 1957 – południowo-wschodnia Tajlandia, Kambodża i południowy Wietnam
  • A. t. horizoptera Oberholser, 1912 – południowo-wschodnia Mjanma i południowo-zachodnia Tajlandia, Półwysep Malajski, Sumatra i okoliczne wyspy
  • A. t. scapularis (Horsfield, 1821) – Jawa i Bali
  • A. t. viridis (Bonaparte, 1850) – centralne i południowe Borneo
  • A. t. aequanimis Bangs, 1922 – północne Borneo i zachodnie Filipiny

Środowisko

Lasy, w tym namorzyny, cierniste lub bambusowe zarośla oraz sady. Unika gęstych lasów.

Morfologia

Długość ciała wynosi 13–17 cm, masa ciała 12–17 g. Skrzydło ma długość 59–66 mm, ogon 44,5–51,5 mm, dziób 11,5–15 mm[6]. Zmienność upierzenia w zależności od podgatunku. Podgatunek nominatywny posiada oliwkowy wierzch ciała, ciemne skrzydła z dwoma białymi pasami i żółtozielony spód ciała. Ogon czarny. Dziób lekko zagięty, ciemny. Podgatunek multicolor posiada czarny wierzch głowy i grzbiet, tiphia całkowicie zielony wierzch ciała, a humei czarny wierzch głowy i czarno-zielony grzbiet.

Pożywienie

Żywi się głównie owadami, których szuka na liściach w górnych częściach drzew. Żeruje w parach lub samotnie. Potrafi zawisnąć do góry nogami.

Lęgi

Buduje czarkowate gniazdo z traw połączonych pajęczyną, przyczepione do gałęzi. Samica składa 2–4 jaj w rudobrązowe plamki. Zarówno samiec jak i samica wysiadują, inkubacja trwa 14 dni[7].

Status

IUCN uznaje paskownika zmiennego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność światowej populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako pospolity. Trend liczebności populacji nie jest znany[3].

Przypisy

  1. ↑ Aegithina tiphia, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ Common Iora (Aegithina tiphia). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2021-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-03)]. (ang.).
  3. ↑ a b Aegithina tiphia, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Aegithinidae Gray,GR, 1869 – paskowniki – Ioras (wersja: 2019-04-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-02-09].
  5. ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Bristlehead, butcherbirds, woodswallows, Mottled Berryhunter, ioras, cuckooshrikes. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-02-09]. (ang.).
  6. ↑ On Aegithina tiphia (Linn.), the Common Iora, from Udjung Kulon, western Java. „Bulletin of the British Ornithologists’ Club”. 82, 1962. 
  7. ↑ Daniel H. Wesley. Frequency and duration of incubation of the eggs for Aegithina tiphia. „J. Bombay Nat. Hist. Soc”. 81, s. 193–195, 1984. 

Bibliografia

  • David Burni, Ben Hoare, Joseph DiCostanzo, BirdLife International (mapy wyst.), Phil Benstead i inni: Ptaki. Encyklopedia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 433. ISBN 978-83-01-15733-3.
  • Nicole Bouglouan: Common Iora. Oiseaux-Birds. [dostęp 2013-05-05].

Linki zewnętrzne