O, wszego świata wsztek lud – incipit najstarszej dokładnie datowanej polskiej pieśni pasyjnej[1][2]. Tekst powstał prawdopodobnie w XIV w.[3], a został zapisany na początku XV w. przez kopistę Szczepana z Krajkowa (syna Tomasza) w kolofonie łacińskiego kodeksu Remedianus conversorum, będącego fragmentami Moraliów św. Grzegorza. Wraz z polskim tekstem pieśni pasyjnej kopista dodał informację, że swoją pracę ukończył w 1407 r.[2]
Tekst po raz pierwszy ogłosił drukiem Aleksander Brückner w 1887 r. w artykule Über die älteren Texte des Polnischen[4]. Drugim wydawcą był w 1893 r. Władysław Nehring (artykuł Beiträge zum Studium altpolnischer Sprachdenkmäler[5]). W wydaniach tych autorzy zastosowali odmienne transkrypcje – Brückner proponował zapis pierwszego wersu jako Wszego świata wszytek lud, a Nehring Wszego swiata wsztek lud. We wszystkich następnych wydaniach i bibliografiach powielano transkrypcję Brücknera. W wydaniu tekstu w 1977 r. opublikowano trzecią, poprawioną (na podstawie analizy rękopisu) transkrypcję tekstu (incipit O, wszego świata wsztek lud)[2].
Manuskrypt przechowywany jest w Bibliotece Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu (sygn. 812/I, karta 119)[2].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Teresa Michałowska: Średniowiecze. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, s. 339. ISBN 83-01-13842-4.
- ↑ a b c d Mirosław Korolko: Średniowieczna pieśń religijna polska. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1980, s. 8. ISBN 83-04-00737-1.
- ↑ Teresa Michałowska: Średniowiecze. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, s. 277. ISBN 83-01-13842-4.
- ↑ Archiv für Slavische Philologie, R. X: 1887, z. 3-4, s. 389
- ↑ Archiv für Slavische Philologie, R. XV: 1893, s. 534
Linki zewnętrzne
- O, wszego świata wsztek lud
- Jezus Chrystus, Bog Człowiek, mądrość Oćca swego
- Jezusa Judasz przedał za pieniądze nędzne
- Bądź pozdrowion, krzyżu święty
- Mękę Bożą spominajmy
- Chwała, sława, wszelka cześć
- Jezu Kryste krzyżowany
- Śmierć Krystowę, śmierć swą zawżdy
- Krzyżu wierny i wyborny
- Idą krolewskie proporce
- Wspominając Boże słowa
- Daj nam, Chryste, wspomożenie
- Płaczy dzisia, duszo wszelka
- Wszechmogący nasz Panie, dziwnoś swoj świat sprawił
|
- Na podstawie: Średniowieczna pieśń religijna polska. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1980.