Ołeksij Arestowycz

Олексій Арестович

Pełne imię i nazwisko	Ołeksij Mykołajowycz Arestowycz
Data i miejsce urodzenia	3 sierpnia 1975 Dedoplisckaro
Zawód, zajęcie	analityk, doradca, aktor, bloger, wojskowy
Alma Mater	Wyższy Instytut Nauk Religijnych św. Tomasza z Akwinu Odeski Instytut Wojsk Lądowych
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Ołeksij Mykołajowycz Arestowycz (ukr. Олексій Миколайович Арестович, ur. 3 sierpnia 1975^[1] w Dedoplisckaro) – ukraiński analityk polityczny i wojskowy pochodzenia polsko-białorusko-rosyjskiego, bloger, terapeuta, podpułkownik rezerwy Sił Zbrojnych Ukrainy. Był aktorem, producentem filmowym oraz oficerem wywiadu. Zajmuje się także psychologią oraz filozofią^[2]. W latach 2020–2023 doradca Szefa Kancelarii Prezydenta Ukrainy ds. komunikacji strategicznej w dziedzinie bezpieczeństwa narodowego i obrony. Od 2023 roku na emigracji^[3].

Jest aktywny jako bloger. Ma ponad 870 tys. obserwujących na Facebooku^[4], ponad 490 tys. obserwujących na Twitterze^[5] i przeszło 1,6 mln subskrybentów na YouTube^[6]. Według sondażu opublikowanego przez program „Fakty” znalazł się na liście 100 najpoczytniejszych blogerów Ukrainy^[7].

Arestowycz ma polskie korzenie^[8]. Pochodzi po ojcu, białoruskim Polaku, ze szlacheckiej rodziny Arestowicz herbu Rola^[a], matka zaś jest Rosjanką z obwodu woroneskiego^[9][10]. Urodził się w wojskowym miasteczku Dedoplisckaro w Kachetii w Gruzińskiej SRR, gdzie służył jego ojciec^[11][8]. Znaczną część dzieciństwa spędził na Białorusi, później zaś rodzina przeprowadziła się na Ukrainę^[12]. W 1992 roku ukończył szkołę nr 178 w Kijowie. Wstąpił na Wydział Biologii Uniwersytetu Narodowego im. Tarasa Szewczenki. W 1993 roku zaczął występować w kijowskim teatrze studyjnym Czornyj kwadrat („Czarny kwadrat”) i opuścił uczelnię^[1].

Od 2000 roku prowadzi seminaria i szkolenia psychologiczne^[13]. W 2003 roku wstąpił do prywatnej szkoły Cziełowiek sriedi ljudiej („Człowiek wśród ludzi”) rosyjskiego psychologa Absałoma Podwodnego, którą ukończył w 2010 roku^[14]. Studiował także teologię w Instytucie św. Tomasza z Akwinu w Kijowie^[15].

W latach 90. i 2000. kontynuował pracę jako aktor w teatrze studyjnym Czornyj kwadrat w Kijowie^[1]. Grał w reklamach, a także wystąpił w 17 rosyjskich i ukraińskich filmach, takich jak Powernennja Muchtara, Ne bijsja, ja porucz, czy Brat za brata-2^[16].

W 2007 roku był współzałożycielem przedsiębiorstwa zajmującego się produkcją filmów Aegis Artist Group^[17].

W 2013 roku brał udział w realizacji programu telewizyjnego Nawczyty nas żyty („Naucz nas żyć”) na kanale ICTV jako psycholog rodzinny i gospodarz^[18][19].

Jest absolwentem Odeskiego Instytutu Wojsk Lądowych, posiada dyplom tłumacza wojskowego^[14]. Według danych, które wymagają dalszych potwierdzeń, w latach 1994–2005 pracował w Centralnej Agencji Wywiadu^[11][20].

W 2005 roku wstąpił do partii Bractwo i był zastępcą przewodniczącego partii Dmytro Korczynskiego^[21][22]. Wielokrotnie brał udział w konferencjach Międzynarodowego Ruchu Eurazjatyckiego Aleksandra Dugina, gdzie aktywnie sprzeciwiał się pomarańczowej rewolucji^[23][24].

Na początku 2009 roku wraz z Dmytro Korczynskim zorganizował inicjatywę obywatelską Het’ usich („Pozbądź się wszystkich”), której zadaniem było „zmuszenie rządu do rozwiązania głównych problemów małych i średnich przedsiębiorstw oraz firm przewozowych w kraju”^[25]. W czerwcu tego roku został zastępcą szefa Administracji Obwodu Nadmorskiego Rady Miejskiej Odessy^[26], ale został odwołany na własną prośbę po 3 miesiącach^[27].

Po Euromajdanie po raz pierwszy zaczął regularnie pojawiać się w mediach jako ekspert od spraw wojskowych i udzielał obszernych wywiadów z analizą wojskowo-polityczną bieżących wydarzeń dla wielu krajowych kanałów telewizyjnych, stacji radiowych, mediów elektronicznych i drukowanych, a także kontynuował prowadzenie bloga na Facebooku i YouTube^[28].

Od 2014 roku przygotowuje jednostki bojowe w ramach programu Rezerwa Ludowa^[29], jest też organizatorem charytatywnego funduszu pomocy psychologicznej dla wojskowych, którzy służyli w strefie ATO (2014–2017)^[30].

Od września 2018 do września 2019 roku służył w strefie ATO pod Kramatorskiem w 72 Brygadzie Zmechanizowanej jako zwiadowca^[20]. Wcześniej, według własnych oświadczeń, walczył ochotniczo, staczając łącznie 33 potyczki poza linią frontu^[31].

28 października 2020 roku został mianowany doradcą ds. polityki informacyjnej z rekomendacji byłego prezydenta Łeonida Krawczuka^[32][33][34] i oficjalnym przewodniczącym delegacji ukraińskiej do Trójstronnej Grupy Kontaktowej ds. Pokojowego Rozwiązania Wojny na Wschodzie Ukrainy na rozmowach w Mińsku^[33][35][36].

1 grudnia 2020 roku Szef Kancelarii Prezydenta Ukrainy Andrij Jermak powołał Arestowycza na swojego niezależnego doradcę ds. komunikacji strategicznej w dziedzinie bezpieczeństwa narodowego i obrony^[37]. Nominacja ta otrzymała zarówno recenzje krytyczne (Ihor Kozłowski), jak i pozytywne (Dmytro Kułeba)^[38]. Łeonid Krawczuk zauważył, że kandydaturę Arestowycza wybrano ze względu na jego doświadczenie wojskowe oraz znajomość wizji i stanowiska państwa ukraińskiego w kwestiach będących przedmiotem rozmów w Mińsku^[39].

W styczniu 2022 roku zrezygnował z funkcji niezależnego doradcy Szefa Kancelarii Prezydenta oraz przewodniczącego ukraińskiej delegacji do Mińska^[40][41], jednak według Kancelarii Prezydenta nie podpisał wniosku o zwolnienie i „nie jest wykluczone, że ta współpraca będzie kontynuowana”^[42].

Od początku pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę 24 lutego 2022 roku prowadził codzienne konferencje prasowe na temat sytuacji na froncie w imieniu Kancelarii Prezydenta^[43]. W kwietniu 2022 roku otrzymał awans na podpułkownika^[44].

Wieczorem 14 stycznia 2023 roku, po ataku rakietowym na budynek mieszkalny w Dnieprze, Ołeksij Arestowycz oświadczył w programie „Feygin Live”, że pocisk, który zniszczył część budynku w Dnieprze, został zestrzelony przez ukraińskie siły obrony powietrznej, spadł na budynek i eksplodował. Po zdementowaniu tej wersji wydarzeń przez dowódcę sił powietrznych generała broni Mykołę Oleszczuka, Arestowycz został oskarżony o dezinformację^[45]. W ukraińskim parlamencie rozpoczęto zbieranie podpisów za dymisją Arestowycza, a także zbiorowy apel do SBU^[46].

17 stycznia 2023 roku złożył rezygnację z funkcji doradcy w Kancelarii Prezydenta^[47]. Rezygnacja została przyjęta^[48]. 11 maja Rosfinmonitoring wpisał Arestowycza na listę osób zamieszanych w działalność ekstremistyczną lub terroryzm^[49][50]. We wrześniu 2023 roku Arestowycz opuścił terytorium Ukrainy przez przejście graniczne Korczowa-Krakowiec i oświadczył za pośrednictwem internetu, że „będzie politykiem opozycji na emigracji”^[3][51].

W 2008 roku przewidział aneksję Krymu przez Federację Rosyjską, ograniczenie przez Rosję żeglugi na Morzu Azowskim oraz ograniczenie podróży turystycznych na Krym^[52].

18 lutego 2014 roku, na kilka godzin przed pierwszymi strzałami na Majdanie, wysnuł dwa alternatywne scenariusze wydarzeń rewolucji godności, z których jeden się spełnił. Jednak jego prognoza dotycząca przyszłego rządu spełniła się tylko częściowo, gdyż Petro Poroszenko został w 2014 roku nie premierem, lecz prezydentem, a Witalija Kłyczko wybrano burmistrzem Kijowa, a nie prezydentem^[53].

W styczniu 2019 roku skłonny był sądzić, że w wyborach prezydenckich w 2019 roku na Ukrainie nie dojdzie do zmiany głowy państwa, czyli wygra Petro Poroszenko, co nie nastąpiło^[54].

W rozmowie z 18 marca 2019 roku na kanale Youtube „Apostrof TV” przewidział wojnę z Rosją na pełną skalę do 2022 roku. W swojej prognozie zidentyfikował wszystkie obszary interwencji wojskowej i metody prowadzenia wojny przez Rosję, które okazały się prawdziwe, m.in. atak z terytorium Białorusi i okupowanego Krymu, próby okrążenia Kijowa, czy ataki rakietowe na strategiczne obiekty wojskowe w całym kraju. Twierdził też wtedy, że wsparcia militarnego i materialnego Ukrainie udzielą także państwa zachodnie, które pomogą jej wygrać wojnę z Rosją, a później wstąpić do NATO^[55].

Nazywa siebie zwolennikiem „projektu zjednoczonej Ziemi w duchu de Chardina i Wiernadskiego”, są mu bliskie poglądy Elona Muska na przyszłość ludzkości. Docenia wagę patriotyzmu i propagowania języka ukraińskiego, ale mówi, że nie jest nimi osobiście zainteresowany^[56]. W 2018 roku uznał Tomos i utworzenie niezależnej od Moskwy Prawosławnej Cerkwi Ukrainy za kamień milowy w rozwoju Ukrainy^[57].

W 2020 roku wspierał Petra Poroszenkę po opublikowaniu filmów z rzekomymi tajnymi rozmowami prezydenta Ukrainy z Władimirem Putinem^[58]. 9 grudnia 2020 roku, komentując działania mediów bliskich Wiktorowi Medwedczukowi, stwierdził, że „[oni] nie są naszymi wrogami, to przedstawiciele ukraińskich mediów, którzy działają zgodnie z prawem. Doceniamy ich aktywność zawodową”^[59]. 26 marca 2021 roku wyraził opinię, że uważa Andrija Antonenkę i Serhija Sternenkę za więźniów politycznych^[60].

17 grudnia 2020 roku, komentując śmierć żołnierza schwytanego przez separatystów, stwierdził, że ukraiński wojskowy „był nietrzeźwy, dokonał nieuprawnionego przejścia na stronę wroga (bez broni) i zmarł w wyniku zatrucia alkoholem lub narkotykami”, co okazało się nieprawdą. Zgodnie z protokołem oględzin ciała zabitego żołnierza przyczyną zgonu była asfiksja ze śladami pobicia^[61]. 18 grudnia Arestowycz przeprosił za dezinformację^[62][63].

Według byłego zastępcy sekretarza Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony Serhija Kriwonosa, Arestowycz miał w 2018 roku poprowadzić grupę snajperów na pole minowe w Donbasie^[64]. Arestowycz odparł, że ta informacja była nieprawdziwa. W lutym 2021 roku partia Europejska Solidarność oskarżyła Arestowycza o seksizm wobec członkiń partii i wojska oraz wezwała do usunięcia go ze stanowiska rzecznika ukraińskiej delegacji na rozmowy pokojowe w Mińsku^[65][66][67].

16 marca 2021 roku wulgarnie obraził jednego ze swoich czytelników za to, że poprosił go o pisanie po ukraińsku na Facebooku^[68]. Jewhenia Krawczuk, zastępczyni szefa frakcji Sługa Ludu, powiedziała, że „to, co zrobił Arestowycz, jest niedopuszczalne, to świństwo. Takie zachowanie dyskredytuje go jako osobę, która powinna informować o postępach w negocjacjach”^[69], ale lider frakcji Dawid Arahamia określił takie zachowanie normalnym^[70]. Sam Arestowycz uważa swoją uwagę za „godną odpowiedź człowiekowi w języku, który rozumie” i nazwał botem użytkownika, który poprosił go o pisanie postów po ukraińsku^[71].

W marcu 2022 roku Komitet Śledczy Białorusi na wniosek Prokuratury Generalnej wszczął postępowanie karne przeciwko Arestowyczowi za podżeganie podczas swoich publicznych wystąpień do popełnienia aktów terroryzmu i sabotażu na Kolejach Białoruskich oraz innych działań mających na celu naruszenie bezpieczeństwa narodowego Republiki Białorusi”^[72].

Ojciec Mykoła Serhijowycz jest pułkownikiem rezerwy, a matka Tamara Ołeksijiwna szefem spółdzielni handlowej^[2]. W 2015 roku ożenił się z Anastasiją Hrybanową, dyrektorką ds. rozwoju w jednym z wydawnictw. Para wychowuje syna Aleksandra i córkę Weronikę oraz córkę Ołeksija z pierwszego małżeństwa, Aelitę.