PROFILPELAJAR.COM

Monareczka białogrzbieta
	Symposiachrus menckei
	(Heinroth, 1902)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	monarki
Rodzaj	Symposiachrus
Gatunek	monareczka białogrzbieta
Synonimy
	Monarcha menckei Heinroth, 1902;
	Monarcha menckei Heinroth, 1902;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; bliski zagrożenia
	Systematyka w Wikispecies

Monareczka białogrzbieta^[3] (Symposiachrus menckei) – gatunek małego ptaka z rodziny monarek (Monarchidae). Słabo poznany ptak występujący na Archipelagu Bismarcka, według IUCN jest bliski zagrożenia wyginięciem.

Zasięg występowania

Monareczka białogrzbieta zamieszkuje endemicznie wyspę Mussau, należącą do Wysp Świętego Macieja, znajdujących się w północnej części Archipelagu Bismarcka^[4]^[5]^[6].

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy naukowo opisał w 1902 roku niemiecki zoolog Oskar Heinroth, nadając mu nazwę Monarcha menckei^[7]. Jako miejsce typowe odłowu holotypu, który dostarczył pan Kothe, Heinroth wskazał Wyspy Świętego Macieja (Massau)^[7].

Tradycyjnie gatunek ten zaliczany był do rodzaju Monarcha^[8]^[5], jednak badania genetyczne i molekularne wykazały, że rodzaj ten nie był monofiletyczny i dlatego też S. menckei, wraz z kilkunastoma gatunkami z tego rodzaju, został przeniesiony do rodzaju Symposiachrus^[9]. Nie wyróżnia się podgatunków^[4]^[6].

Etymologia

Nazwa rodzajowa: gr. συν sun, συμ sum – razem; ποσις posis – mąż; αχρως akhrōs – blady^[10]. Epitet gatunkowy honoruje Bruno Menckego (1876–1901), niemieckiego zoologa, który sfinansował pierwszą niemiecką ekspedycję naukową do Oceanii^[11].

Morfologia

Długość ciała 14,5–15,5 cm^[4]. Inne wymiary podane przez Ernsta Harterta: długość skrzydła dorosłych samców (n = 4) 71,5–74 mm, dorosłych samic (n = 1) 68 mm, długość ogona 63,5–65,5 mm, długość sterówek 17–20 mm^[12]. Mała monarka o biało-czarnym upierzeniu. Czoło, kantarek, okolice oczu, podbródek i gardło są czarne, reszta głowy biała z wyjątkiem czarnej plamy w dolnej części pokryw usznych, czasami występuje wąska, czarna linia od boku czubka głowy do boku karku; górne części ciała białe, pokrywy nadskrzydłowe czarne, na małych pokrywach nieregularne białe znaczenia; ogon czarny, na trzech zewnętrznych piórach szerokie białe krawędzie^[4]. Spód ciała biały; tęczówki ciemne, dziób i nogi szare z niebieskim odcieniem. Płcie podobne^[12]. Młode ptaki są podobne do dorosłych, ale czoło, korona, górne części ciała i skrzydła są ciemnoszare lub czarniawo-szare z niektórymi jaśniejszymi lub białawymi piórami na krawędziach, zaś białe krawędzie piór na ogonie są zazwyczaj słabiej widoczne^[4].

Ekologia

Monareczka białogrzbieta jest gatunkiem osiadłym, zamieszkującym lasy, w tym wtórne i zdegradowane obszary leśne oraz obszary odrostu wzdłuż boków dróg i dużych ogrodów^[4]. W skład diety wchodzą głównie małe bezkręgowce i larwy^[4]. Pokarmu poszukuje aktywnie w runie leśnym i w dolnym piętrze drzew; podczas żerowania stale trzepocze skrzydłami^[4]. Odzywa się głośnymi, ostrymi i karcącymi nutami oraz długim, drżącym gwizdaniem, najbardziej podobnym do odgłosów wydawanych przez monareczkę płaczliwą (S. infelix)^[4]. Żebrzące o pokarm młode zostały zarejestrowane w lipcu, brak innych informacji na temat lęgów^[4].

Status i zagrożenia

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody gatunek został zaliczony do kategorii NT (ang. Near Threatened – bliski zagrożenia)^[2]. Wskazuje się na jego ograniczony zasięg występowania i brak wiedzy o globalnej wielkości populacji^[2]. Na wyspie Mussau uważa się ten gatunek za pospolity. Większość osobników została lub zostanie zarejestrowanych^[4]. Jeśli okaże się, że ptaki te są mniej tolerancyjne wobec zdegradowanych siedlisk, może to być dla nich potencjalnym zagrożeniem^[2].

Przypisy

↑ Symposiachrus menckei, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d BirdLife International, Symposiachrus menckei, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2016-1 [dostęp 2016-11-27] (ang.).
↑ P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Monarchidae Bonaparte, 1854 - monarki - Monarchs (wersja: 2021-01-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-02-01].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k P. Clement: White-breasted Monarch (Monarcha menckei). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2016. [dostęp 2016-12-13]. (ang.).
↑ ^a ^b E. Mayr: Family Monarchidae. W: E. Mayr, G.W. Cottrell: Check-list of birds of the world. Cz. 11: Sylviidae, Muscicapidae (sensu stricto), Maluridae, Acanthizidae, Monarchidae, Eopsaltriidae. Cambridge, Massachusetts: Museum of Comparative Zoology, 1986, s. 511. (ang.).
↑ ^a ^b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Monarchs. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-02-01]. (ang.).
↑ ^a ^b O. Heinroth. Ornithologische Ergebnisse der „I. Deutschen Südsee Expedition von Br. Mencke”. „Journal für Ornithologie”. Fünfte Folge. 50, s. 451, 1902. (niem.).
↑ J. del Hoyo, A. Elliott, D.A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 11: Old World Flycatchers to Old World Warblers. Barcelona: Lynx Edicions, 2006. ISBN 84-96553-06-X. (ang.).
↑ C.E. Filardi, C.E. Smith. Molecular phylogenetics of monarch flycatchers (genus Monarcha) with emphasis on Solomon Island endemics. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 37 (3), s. 776–788, 2005. DOI: 10.1016/j.ympev.2005.02.007. (ang.).
↑ The Key to Scientific Names ↓, Symposiachrus [dostęp 2016-11-30] , [archiwum].
↑ The Key to Scientific Names ↓, Menckei [dostęp 2016-11-30] , [archiwum].
↑ ^a ^b E. Hartert. The Birds of St. Matthias Island (nr. New Hanover). „Novitates Zoologicae”. 31, s. 270, 1924. (ang.).

Bibliografia

The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

Linki zewnętrzne

Zdjęcia monareczki białogrzbietej. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Symposiachrus menckei, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[iucn-2] BirdLife International, Symposiachrus menckei, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2016-1 [dostęp 2016-11-27] (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-3] P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Monarchidae Bonaparte, 1854 - monarki - Monarchs (wersja: 2021-01-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-02-01].

[hbwalive-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k P. Clement: White-breasted Monarch (Monarcha menckei). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2016. [dostęp 2016-12-13]. (ang.).

[Mayr-5] E. Mayr: Family Monarchidae. W: E. Mayr, G.W. Cottrell: Check-list of birds of the world. Cz. 11: Sylviidae, Muscicapidae (sensu stricto), Maluridae, Acanthizidae, Monarchidae, Eopsaltriidae. Cambridge, Massachusetts: Museum of Comparative Zoology, 1986, s. 511. (ang.).

[ioc-6] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Monarchs. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-02-01]. (ang.).

[Heinroth-7] O. Heinroth. Ornithologische Ergebnisse der „I. Deutschen Südsee Expedition von Br. Mencke”. „Journal für Ornithologie”. Fünfte Folge. 50, s. 451, 1902. (niem.).

[hbw11-8] J. del Hoyo, A. Elliott, D.A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 11: Old World Flycatchers to Old World Warblers. Barcelona: Lynx Edicions, 2006. ISBN 84-96553-06-X. (ang.).

[Filardi&Smith-9] C.E. Filardi, C.E. Smith. Molecular phylogenetics of monarch flycatchers (genus Monarcha) with emphasis on Solomon Island endemics. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 37 (3), s. 776–788, 2005. DOI: 10.1016/j.ympev.2005.02.007. (ang.).

[10] The Key to Scientific Names ↓, Symposiachrus [dostęp 2016-11-30] , [archiwum].

[11] The Key to Scientific Names ↓, Menckei [dostęp 2016-11-30] , [archiwum].

[Hartert-12] E. Hartert. The Birds of St. Matthias Island (nr. New Hanover). „Novitates Zoologicae”. 31, s. 270, 1924. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

PROFILPELAJAR.COM

Monareczka białogrzbieta

Zasięg występowania

Taksonomia

Etymologia

Morfologia

Ekologia

Status i zagrożenia

Przypisy

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Read other articles:

Bajulmati, Wongsorejo, Banyuwangi

The Final Girls

Laut Visayas

Lepenski Vir

Churchville, Virginia

Berlin-Britz

The Year of the Yao

Australian Greens

Dallas Impact

大字 (数字)

Lexus

NGC 4332

Cesar Carrillo

Gillian Anderson

Hromada

Jesuânia

Pendakwaan dan penangkapan Julian Assange

Vladímir Putin

Operation Royal Marine