Mitsubishi F1M
(Dane F1M2)
|
| Dane podstawowe
|
| Państwo
|
 Japonia
|
| Producent
|
Mitsubishi
|
| Typ
|
wodnosamolot obserwacyjny
|
| Konstrukcja
|
dwupłat o konstrukcji całkowicie metalowej, podwozie – pływakowe, stałe
|
| Załoga
|
2
|
| Historia
|
| Data oblotu
|
1936
|
| Lata produkcji
|
1940 – 1944
|
| Wycofanie ze służby
|
1945
|
| Liczba egz.
|
944
|
| Dane techniczne
|
| Napęd
|
1 silnik gwiazdowy, 14-cylindrowy Mitsubishi Zuisei 13
|
| Moc
|
875 KM (645 kW)
|
| Wymiary
|
| Rozpiętość
|
11,00 m
|
| Długość
|
9,50 m
|
| Wysokość
|
4,00 m
|
| Powierzchnia nośna
|
29,50 m²
|
| Masa
|
| Własna
|
1960 kg
|
| Startowa
|
2550 kg (normalna)
2 850 kg (maksymalna)
|
| Osiągi
|
| Prędkość maks.
|
370 km/h
|
| Prędkość przelotowa
|
205 km/h
|
| Prędkość wznoszenia
|
5 min 4 sek. na wysokość 3000 m
|
| Pułap
|
9440 m
|
| Zasięg
|
445 km (normalny)
740 km (maksymalny)
|
| Dane operacyjne
|
| Uzbrojenie
|
2 km Typ 97 kal. 7,7 mm
1 km Typ 92 kal. 7,7 mm
2 bomby o łącznej masie 120 kg
(do zastosowań samobójczych 1 bomba o masie 250 kg)
|
| Użytkownicy
|
| Japonia, Tajlandia
|
| Rzuty
|
|
|
|
Mitsubishi F1M (amerykańskie oznaczenie kodowe Pete) – japoński wodnosamolot obserwacyjny z okresu drugiej wojny światowej. Potocznie nazywany był też skróconą nazwą japońską Reikan (od rei-shiki kansokuki - wodnosamolot obserwacyjny typ 1)[1].
Historia
W 1934 roku dowództwo lotnictwa japońskiej marynarki wojennej ogłosiło wymagania dla wodnosamolotu obserwacyjnego małego zasięgu nowej kategorii F, który miał uzupełnić i częściowo zastąpić wodnosamoloty Nakajima E8N1/2. Dzięki lepszym osiągom, zwrotności i uzbrojeniu, miał w założeniach łączyć funkcje wodnosamolotu obserwacyjnego dla dużych okrętów oraz wodnosamolotu myśliwskiego, do zwalczania wrogich samolotów rozpoznawczych[2]. Dobra prędkość wznoszenia miała także ułatwić jego zastosowanie do korygowania ognia artylerii pancerników[2]. Na podstawie tych wymagań projekty opracowały wytwórnie: Aichi (F1A1), Kawanishi i Mitsubishi. Najlepszym okazał się projekt Mitsubishi, mający oznaczenie fabryczne Ka-17, opracowany przez zespół inż. Eitarō Sano, pod nadzorem inż. Jōjiego Hattoriego[2].
W czerwcu 1936 roku oblatano prototyp samolotu, który otrzymał skrócone oznaczenie F1M1 i nazwę opisową rei-shiki kansokuki ichi-ichi-gata (wodnosamolot obserwacyjny typ 1 model 11), w skrócie Reikan[1]. W samolocie zastosowano silnik Nakajima Hikari-1. Wymogi dla osiągów samaolotu nakazały zastosowanie zwartej konstrukcji, z centralnym pływakiem, dobrze opracowanej aerodynamicznie. Próby samolotu prowadzone w Nagoi wykazały szereg usterek. Samolot był niestateczny i łatwo wpadał w korkociąg. Po dokonaniu zmian i zainstalowaniu mocniejszego silnika Mitsubishi Zuisei 13, o mniejszej średnicy, samolot otrzymał oznaczenie F1M2 i został w 1940 roku wprowadzony do produkcji seryjnej.
Wodnosamoloty F1M2 produkowano w wytwórni Mitsubishi Jukogyo K. K, gdzie według najnowszych publikacji zbudowano 342 samoloty, oraz w wytwórni samolotów Arsenału Marynarki w Sasebo, a następnie 21. Arsenału Lotniczego Marynarki w Ōmura koło Sasebo, gdzie zbudowano łącznie 598 samolotów[a]. Produkcję zakończono w 1944 roku; łącznie zbudowano 944 samoloty, w tym 4 prototypy[a].
Użycie w lotnictwie
Wodnosamolot F1M2 w grudniu 1940 roku został wprowadzony do jednostek lotnictwa japońskiej marynarki wojennej, gdzie był wykorzystywany jako samolot obserwacyjny, ale również wodnosamolot myśliwski i szturmowy. Startował zarówno z okrętów przy użyciu katapult, jak i z baz przybrzeżnych.
Stosowany był do końca drugiej wojny światowej, do jego głównych zadań należało zwalczanie okrętów podwodnych i eskortowanie konwojów.
Opis konstrukcji
Wodnosamolot Mitsubishi F1M2 był dwupłatem o konstrukcji całkowicie metalowej. Kabina pilota odkryta, a kabina strzelca-obserwatora częściowo zakryta.
Napęd samolotu stanowił silnik gwiazdowy, czternastocylindrowy, chłodzony powietrzem.
Uzbrojenie samolotu stanowiły trzy karabiny maszynowe: dwa stałe i jeden ruchomy. Samolot też mógł przenosić dwie bomby lotnicze o masie 30 lub 60 kilogramów każda lub (do ataków samobójczych) jedną o masie 250 kilogramów.
Uwagi
- ↑ a b Według Wieliczko 2017 ↓, s. 20-22 powyższe dane pochodzą z najnowszej literatury, natomiast w starszych publikacjach podawane były inne liczby, jak np. 524 w Mitsubishi i 470 w 21. Arsenale, łącznie 1016 wraz z prototypami.
Przypisy
Bibliografia
- Tadeusz Januszewski, Krzysztof Zalewski: Japońskie samoloty marynarki. T. I. Warszawa: Lampart, 2000. ISBN 83-86776-50-1. Brak numerów stron w książce
- Joao Paulo Juliao Matsuura: Mitsubishi F1M. WWII Imperial Japanese Naval Aviation Page. [dostęp 2010-08-10]. (ang.).
- Leszek A. Wieliczko. Mitsubishi F1M (Pete). „Technika Wojskowa Historia”. Nr specjalny 6(36)/2017, s. 16-25, 2017. Magnum X.
.svg)