Mistrzostwa Czech w piłce nożnej mężczyzn

Mistrzostwa Czech w piłce nożnej (czes. Mistrovství Česka ve fotbale) – rozgrywki piłkarskie, prowadzone cyklicznie – corocznie lub co sezonowo (na przełomie dwóch lat kalendarzowych) – mające na celu wyłonienie najlepszej męskiej drużyny w Czechach.

Historia

Mistrzostwa Czech w piłce nożnej oficjalne rozgrywane są od 1993 roku. Obecnie rozgrywki odbywają się w wielopoziomowych ligach: 1. liga, 2. liga, 3. liga oraz niższych klasach regionalnych.

W 1892 w Pradze powstał pierwszy czeski klub piłkarski SK Slavia Praha oraz niemiecki Deutscher FC Prag, potem następne. W latach 1896–1902 były organizowane Mistrzostwa Czech i Moraw, a od 1903 roku Mistrzostwa Czeskiego Związku Futbolowego (ČSF). Były to rozgrywki regionalne, ponieważ Czechy były pod panowaniem Austro-Węgier. Po rozpadzie Austro-Węgier, Czechy razem ze Słowacją 28 października 1918 ogłosiła powstanie Czechosłowacji. Po założeniu czechosłowackiej federacji piłkarskiej – ČSSF (czes. Československý svaz footballový) w 1921 roku (od 1901 funkcjonował czeski ČSF – Český svaz footballový), rozpoczął się proces zorganizowania pierwszych ligowych Mistrzostw Czechosłowacji w sezonie 1925. W latach 1918–1924 nadal były prowadzone Mistrzostwa Czeskiego Związku Futbolowego (ČSF). Od 1925 organizowane mistrzostwa Czechosłowacji, jednak aż do 1933 żaden zespół słowacki nie uczestniczył w mistrzostwach Czechosłowacji. W tym też okresie zespoły słowackie grały we własnej nieoficjalnej lidze. W 1934 po reorganizacji piłkarskich mistrzostw w Asociacni Liga i założeniu krajowej Statni Liga słowackie zespoły wróciły do rozgrywek o mistrzostwo Czechosłowacji.

30 września 1938 roku na mocy układu monachijskiego Niemcy zaanektowały Kraj Sudetów. 16 marca 1939 roku na ziemiach czeskich znajdujących się pod okupacją Trzeciej Rzeszy utworzono Protektorat Czech i Moraw pod przywództwem Emila Háchy. W tym też czasie kluby czeskie organizowały mistrzostwa Czech i Moraw. Mistrzostwa Słowacji zostały zdominowane przez SK Slavia Praga, który w ciągu 6 lat zdobył 4 razy tytuł mistrza i 2 razy wicemistrza.

Wiosną 1945 Czechy wraz z ofensywą wojsk sowieckich wróciły w skład Czechosłowacji, a kluby czeskie po wyzwoleniu kraju od niemieckich wojsk ponownie uczestniczyły w rozgrywkach o mistrzostwo Czechosłowacji w najwyższej lidze, zwanej Státní liga. Były tylko dwie zmiany formatu ligi – w 1948 roku na system wiosna-jesień, a w 1957 roku liga z powrotem wróciła do systemu jesienno-wiosennego, który jest używany w większości krajów europejskich.

1 stycznia 1993 nastąpił pokojowy podział Czechosłowacji na dwa suwerenne państwa.

Rozgrywki zawodowej 1. ligi zainaugurowano w sezonie 1993/94[1].

Mistrzowie i pozostali medaliści

Rozgrywki nieoficjalne
Sezon K T Mistrz Wicemistrz III miejsce Br. Król strzelców Uwagi
Mistrzostwo Czech i Moraw (czes. Mistrovství Čech a Moravy)
1896 (wiosna)     1 ČFK Kickers Praga Slavia Praga Sparta Praga 4 kluby
1896 (jesień)     1 Deutscher FC Praga Sparta Praga AC Praga 4 kluby
1897 (wiosna)     1 Slavia Praga Slavia Praga B Český Sculling CA 4 kluby
1897 (jesień)     2 Slavia Praga Sparta Praga Český Sculling CA 4 kluby
1898     3 Slavia Praga AC Praga - 2 kluby
1899     4 Slavia Praga Slavia Praga B - 2 kluby
1900     5 Slavia Praga Slavia Praga B - 2 kluby
1901     6 Slavia Praga Vinohrady Praga SK Slavia Praga B 4 kluby, nie dokończono
1902     1 Vinohrady Praga A[2] AFK Karlín Vinohrady Praga B[3] 2 grupy po 11 i 8 klubów


Sezon K T Mistrz Wicemistrz III miejsce Br. Król strzelców Uwagi
Mistrzostwo Czeskiego Związku Futbolowego (czes. Mistrovství Českého svazu fotbalového)
1903–1908     nie rozgrywano
1909[4]     1 Sparta Praga[5] Smíchov Praga – 9 klubów w 3 grupach, finał
1910–1911     nie rozgrywano
1912     2 Sparta Praga[6] AFK Kolín – 16 klubów w 3 grupach, sys.puch.
1913     7 Slavia Praga[7] Moravská Slavia Brno – 11 klubów w 3 grupach, finał
1914     nie rozgrywano
1915[4]     8 Slavia Praga[8] Smíchov Praga – 9 klubów w 3 grupach, finał
1916     nie rozgrywano
1917[4]     2 Deutscher FC Praga Viktoria Žižkov Sparta Praga 4 kluby
1925–1938 Mistrzostwa Czechosłowacji


Sezon K T Mistrz Wicemistrz III miejsce Br. Król strzelców Uwagi
Státní liga
1938/39     6 Sparta Praga Slavia Praga SK Pardubice 29 Czechosłowacja Josef Bican (Slavia Praga) 11 klubów[9]
Národní liga
1939/40     9 Slavia Praga Sparta Praga SK Pardubice 50 Protektorat Czech i Moraw Josef Bican (Slavia Praga) 12 klubów
1940/41     10 Slavia Praga SK Pilzno SK Pardubice 36 Protektorat Czech i Moraw Josef Bican (Slavia Praga) 12 klubów
1941/42     11 Slavia Praga SK Prostějov SK Pilzno 42 Protektorat Czech i Moraw Josef Bican (Slavia Praga) 12 klubów
1942/43     12 Slavia Praga Sparta Praga SK Baťa Zlín 38 Protektorat Czech i Moraw Josef Bican (Slavia Praga) 12 klubów
1943/44     7 Sparta Praga Slavia Praga SK Baťa Zlín 57 Protektorat Czech i Moraw Josef Bican (Slavia Praga) 14 klubów
1945–1993 Mistrzostwa Czechosłowacji
Rozgrywki oficjalne
Sezon K T Mistrz Wicemistrz III miejsce Br. Król strzelców Uwagi
1993/94     1 Sparta Praga Slavia Praga Baník Ostrawa 20 Czechy Horst Siegl (Sparta Praga) 16 klubów
1994/95     2 Sparta Praga Slavia Praga Boby Brno 15 Czechy Radek Drulák (FK Drnovice) 16 klubów
1995/96     1 Slavia Praga Sigma Ołomuniec FK Jablonec 22 Czechy Radek Drulák (FK Drnovice) 16 klubów
1996/97     3 Sparta Praga Slavia Praga FK Jablonec 19 Czechy Horst Siegl (Sparta Praga) 16 klubów
1997/98     4 Sparta Praga Slavia Praga Sigma Ołomuniec 13 Czechy Horst Siegl (Sparta Praga) 16 klubów
1998/99     5 Sparta Praga FK Teplice Slavia Praga 18 Czechy Horst Siegl (Sparta Praga) 16 klubów
1999/00     6 Sparta Praga Slavia Praga FK Drnovice 21 Czechy Vratislav Lokvenc (Sparta Praga) 16 klubów
2000/01     7 Sparta Praga Slavia Praga Sigma Ołomuniec 15 Czechy Vítězslav Tuma (FK Drnovice) 16 klubów
2001/02     1 Slovan Liberec Sparta Praga Viktoria Žižkov Praga 15 Czechy Jiří Štajner (Slovan Liberec) 16 klubów
2002/03     8 Sparta Praga Slavia Praga Viktoria Žižkov Praga 16 Czechy Jiří Kowalík (1. FC Slovácko) 16 klubów
2003/04     1 Baník Ostrawa Sparta Praga Sigma Ołomuniec 19 Czechy Marek Heinz (Baník Ostrawa) 16 klubów
2004/05     9 Sparta Praga Slavia Praga FK Teplice 14 Czechy Tomáš Jun (Sparta Praga) 16 klubów
2005/06     2 Slovan Liberec FK Mladá Boleslav Slavia Praga 11 Słowacja Milan Ivana (1. FC Slovácko) 16 klubów
2006/07     10 Sparta Praga Slavia Praga FK Mladá Boleslav 16 Czechy Luboš Pecka (FK Mladá Boleslav) 16 klubów
2007/08     2 Slavia Praga Sparta Praga Baník Ostrawa 15 Czechy Václav Svěrkoš (Baník Ostrawa) 16 klubów
2008/09     3 Slavia Praga Sparta Praga Slovan Liberec 15 Chorwacja Andrej Kerić (Slovan Liberec) 16 klubów
2009/10     11 Sparta Praga FK Jablonec Baník Ostrawa 12 Czechy Michal Ordoš (Sigma Ołomuniec) 16 klubów
2010/11     1 Viktoria Pilzno Sparta Praga FK Jablonec 19 Czechy David Lafata (FK Jablonec) 16 klubów
2011/12     3 Slovan Liberec Sparta Praga Viktoria Pilzno 25 Czechy David Lafata (FK Jablonec) 16 klubów
2012/13     2 Viktoria Pilzno Sparta Praga Slovan Liberec 20 Czechy David Lafata (FK Jablonec) 16 klubów
2013/14     12 Sparta Praga Viktoria Pilzno FK Mladá Boleslav 18 Czechy Josef Hušbauer (Sparta Praga) 16 klubów
2014/15     3 Viktoria Pilzno Sparta Praga FK Jablonec 20 Czechy David Lafata (Sparta Praga) 16 klubów
2015/16     4 Viktoria Pilzno Sparta Praga Slovan Liberec 20 Czechy David Lafata (Sparta Praga) 16 klubów
2016/17     4 Slavia Praga Viktoria Pilzno Sparta Praga 15 Czechy David Lafata (Sparta Praga)
Czechy Milan Škoda (Slavia Praga) 		16 klubów
2017/18     5 Viktoria Pilzno Slavia Praga FK Jablonec 16 Czechy Michael Krmenčík (Viktoria Pilzno) 16 klubów
2018/19     5 Slavia Praga Viktoria Pilzno Sparta Praga 28 Rosja Nikołaj Komliczenko (FK Mladá Boleslav) 16 klubów
2019/20     6 Slavia Praga Viktoria Pilzno Sparta Praga 14 Czechy Libor Kozák (Sparta Praga)
Chorwacja Petar Musa (Slavia Praga) 		16 klubów
2020/21     7 Slavia Praga Sparta Praga FK Jablonec 15 Czechy Adam Hložek (Sparta Praga)
Czechy Jan Kuchta (Slavia Praga) 		18 klubów
2021/22     6 Viktoria Pilzno Slavia Praga Sparta Praga 19 Francja Jean-David Beauguel (Viktoria Pilzno) 16 klubów
2022/23     13 Sparta Praga Slavia Praga Viktoria Pilzno 20 Czechy Václav Jurečka (Slavia Praga) 16 klubów
2023/24     14 Sparta Praga Slavia Praga Viktoria Pilzno 19 Czechy Václav Jurečka (Slavia Praga) 16 klubów, 2 fazy

Statystyka

Klasyfikacja według klubów

W dotychczasowej historii Mistrzostw Czech na podium oficjalnie stawało w sumie 12 drużyn. Liderem klasyfikacji jest AC Sparta Praga, która zdobyła 13 tytułów mistrzowskich.

Stan po sezonie 2023/2024.

Lokalizacja drużyn mistrzowskich
10 i więcej mistrzostw Czech
Lp. Klub Miejsca na podium Zwycięskie sezony
1. Sparta Praga 14 10 4 1993/94, 1994/95, 1996/97, 1997/98, 1998/99, 1999/00, 2000/01, 2002/03, 2004/05, 2006/07, 2009/10, 2013/14, 2022/23, 2023/24
2. Slavia Praga 7 13 2 1995/96, 2007/08, 2008/09, 2016/17, 2018/19, 2019/20, 2020/21
3. Viktoria Pilzno 6 4 3 2010/11, 2012/13, 2014/15, 2015/16, 2017/18, 2021/22
4. Slovan Liberec 3 0 3 2001/02, 2005/06, 2011/12
5. Baník Ostrawa 1 0 3 2003/04
6. FK Jablonec nad Nysą 0 1 6
7. Sigma Ołomuniec 0 1 3
8. FK Mladá Boleslav 0 1 2
9. FK Teplice 0 1 1
10. Viktoria Žižkov Praga 0 0 2
11. 1. FK Drnovice 0 0 1
Boby Brno 0 0 1

Klasyfikacja według miast

Siedziby klubów: Stan po sezonie 2023/2024.

Miasto Liczba tytułów Kluby
Praga 21 Sparta Praga (14), Slavia Praga (7)
Pilzno 6 Viktoria Pilzno (6)
Liberec 3 Slovan Liberec (3)
Ostrawa 1 Baník Ostrawa (1)

Uczestnicy

Są 32 zespoły, które wzięli udział w 32 sezonach Mistrzostw Czech, które były prowadzone od 1993/94 aż do sezonu 2024/25 łącznie. Tylko Sparta Praga, Slavia Praga i Slovan Liberec były zawsze obecne w każdej edycji.

Pogrubione zespoły biorące udział w sezonie 2024/25.

Uwaga: FC Zlín występował jako: FC Fastav Zlín, FC Trinity Zlín.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Czech Republic 1993/94 – RSSSF.
  2. ↑ Finał: Vinohrady Praga A – AFK Karlín 2:2, 5:1.
  3. ↑ O 3.miejsce: Vinohrady Praga B – Sparta Praga 5:0.
  4. ↑ a b c Nieuznawane jako krajowe.
  5. ↑ Finał: Sparta Praga – Smíchov Praga 3:1.
  6. ↑ Finał: Sparta Praga – AFK Kolín 1:1, 4:0.
  7. ↑ Finał: Slavia Praga – Moravská Slavia Brno 5:1.
  8. ↑ Finał: Slavia Praga – Smíchov Praga 14:0.
  9. ↑ Po 2 kolejkach słowacki ŠK Slovan Bratysława wycofał się z rozgrywek i następnie występował w słowackiej lidze.

Bibliografia

Mistrzostwa w piłce nożnej mężczyzn w krajach Europy (UEFA)
Funkcjonujące
Nieistniejące
  1. ↑ Mistrzostwa prowadzone przed powstaniem UEFA.