Ludwikowice Kłodzkie

wieś
Muzeum Ziemi Sowiogórskiej
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Powiat	kłodzki
Gmina	Nowa Ruda
Wysokość	ok. 430–480 m n.p.m.
Liczba ludności (III 2011)	2224[2]
Strefa numeracyjna	74
Kod pocztowy	57-450[3]
Tablice rejestracyjne	DKL
SIMC	0854328
Położenie na mapie gminy wiejskiej Nowa Ruda Ludwikowice Kłodzkie
Położenie na mapie Polski Ludwikowice Kłodzkie
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Ludwikowice Kłodzkie
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego Ludwikowice Kłodzkie
50°37′14″N 16°28′28″E/50,620556 16,474444[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Galeria: kościół, pomnik, muzeum, inne

Galeria: tablice

Ludwikowice Kłodzkie (niem. Ludwigsdorf) – wieś w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Nowa Ruda, nad rzeką Włodzicą.

Ludwikowice Kłodzkie to duża wieś łańcuchowa o długości około 3,3 km, leżąca na granicy Wzgórz Włodzickich i Wzgórz Wyrębińskich, wzdłuż rzeki Włodzicy, na wysokości około 430–480 m n.p.m.^[4]

W latach 1945–1954 siedziba gminy Ludwikowice Kłodzkie. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Ludwikowice Kłodzkie. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego.

Ludwikowice Kłodzkie są jedną z większych wsi w regionie, a czwartą w powiecie kłodzkim (2224 mieszkańców według NSP – III 2011 r.)^[2].

Pierwsza wzmianka o miejscowości w formie Ludwigisdorf pochodzi z 1352 roku. Nazwa była później notowana także w formach Lößdorf (1571), Ludwigsdorff (1743), Losdorf (1747), Ludwigsdorf (1789), Ludwigsdorf vulgo Luschdorf (1845), Ludwigsdorf (1941), Ludwigsdorf – Ludwikowice Kłodzkie, -ic -ich, ludwikowicki (1947)^[7].

Nazwa pochodzi od nazwy osobowej Ludwig i form skróconych Los-, Lös- oraz Lusch- z członem -dorf ‘wieś’. Po objęciu miasta przez polską administrację w 1945 roku urzędowo ustalono polską nazwę Ludwikowice Kłodzkie^[7], która nawiązywała znaczeniowo do nazwy niemieckiej.

Podczas wykopalisk na terenie wsi znaleziono monety rzymskie datowane na II w. n.e.^[4] Pierwsza historyczna wzmianka o osadnictwie pochodzi z 1352 roku^[4]. Rozwój wsi był dość wolny, ale sukcesywny. Ożywienie nastąpiło w XVIII wieku za sprawą rozwoju tkactwa i rozpoczęcia wydobycia węgla^[4]. W XIX wieku podstawę utrzymania mieszkańców było górnictwo^[4]. Pod koniec XIX wieku w miejscowości powstała elektrownia i kilka zakładów przemysłowych^[4]. W 1880 roku zbudowano linię kolejową, co przyczyniło się do dalszego rozwoju wsi^[4].

9 lipca 1930 w tutejszej kopalni Wenceslaus w dzielnicy Miłków nastąpił katastrofalny wyrzut dwutlenku węgla, w wyniku którego zginęło 151 górników^[8].

W czasach Polski Ludowej pracowały tu zakłady jedwabnicze, młynarskie, fabryka okuć budowlanych i fabryk płyt pilśniowych^[9].

Ludwikowice Kłodzkie były nazywane „Małą Palestyną”. W sierpniu 1945 roku mieszkało tutaj 466 Żydów, którzy utworzyli Komitet Żydowski, jeden z pierwszych na ziemi kłodzkiej, działający w strukturach CKŻP. Istniała również Żydowska Kongregacja Wyznaniowa, działała partia Ichud^[10].

Podczas II wojny światowej hitlerowcy urządzili we wsi filię obozu koncentracyjnego Groß-Rosen^[11] dla Polaków pochodzenia żydowskiego, których zatrudniano w tutejszej fabryce amunicji (Dynamit Nobel AG) i przy budowie kompleksu Riese.

Na terenie kopalni w dniu 21 lutego 1953 został założony 30 Wojskowy Batalion Górniczy (JW 3686), rozformowany w dniu 20 lipca 1958 roku^[4]. Kierowano do niego mężczyzn (młodych poborowych), których uznawano za przeciwników politycznych, niebezpiecznych dla wprowadzanego siłą ustroju komunistycznego w Polsce – w szczególności byłych członków organizacji niepodległościowych i antykomunistycznych (m.in. Armia Krajowa, Narodowe Siły Zbrojne itp.), synów przedwojennej inteligencji i tzw. kułaków^[4]. Służba ta miała charakter pracy przymusowej^[4].

W miejscowości znajduje się przystanek kolejowy Ludwikowice Kłodzkie^[4]. Ponadto przez miejscowość przechodzi linia autobusowa Ludwikowice Kłodzkie – Kłodzko obsługiwana przez prywatnego przewoźnika „Beskid Przewozy”^[12].

Według rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są obiekty^[13]:

• kościół św. Michała Archanioła w Ludwikowicach Kłodzkich - barokowy z lat 1707–1708, siedziba parafii św. Michała Archanioła. W późniejszych latach był wielokrotnie przebudowywany. Wewnątrz późnogotycka rzeźba Madonny i kamienna chrzcielnica z epoki renesansu.
• kościół ewangelicki pw. Błogosławieństwa Pańskiego, z lat 1929–1930. Wyróżnia się kamienną wieżą. W latach powojennych mieściła się w nim stolarnia. Obecnie Muzeum Ziemi Sowiogórskiej.
• willa z apteką, ul. Główna 21, z 1904 roku.

inne zabytki:

• zabudowania dawnego młyna z połowy XIX wieku^[4],
• wiadukt kolejowy z końca XIX wieku, na linii kolejowej Wałbrzych – Kłodzko, przebiegający nad drogą do Jugowa^[4],
• ruiny poniemieckiej chłodni kominowej z 1945 roku^[4].

W Ludwikowicach Kłodzkich rozpoczynają się dwa znakowane szlaki turystyczne^[4]:

• Ludwikowice Kłodzkie (stacja kolejowa) – Ludwikowice Kłodzkie – Pardelówka – Włodzicka Góra – Rozdroże pod Włodzicką Górą,
• na Przełęcz Kozie Siodło,
• przez Jugów na Przełęcz Jugowską.

• Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 11: Góry Sowie, Wzgórza Włodzickie. Wrocław: Wyd: I-Bis 1995, ISBN 83-85773-12-6.

• Ludwigsdorf, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 471 .
• Nieoficjalna strona internetowa miejscowości Ludwikowice Kłodzkie