Bieganów (niem. Biehals) – wieś w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Nowa Ruda.
Położenie
Bieganów to niewielka wieś o rozproszonej zabudowie leżąca we Wzgórzach Włodzickich, w dolinie potoku Szczyp, na południowo-zachodnich zboczach Góry Świętej Anny[4].
Podział administracyjny
Integralne części wsi Bieganów[5][6]
SIMC |
Nazwa |
Rodzaj
|
0854021 |
Zagórzyn |
przysiółek
|
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego.
Historia
Początki Bieganowa nie są znane, pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi 1499 roku[4]. W 1748 roku wieś należała do barona von Larisha, był tam wtedy folwark[4]. W 1765 roku w Bieganowie było 26 gospodarstw i 4 warsztaty rzemieślnicze[4]. W 1787 roku miejscowość należała do rodziny von Stillfried z Nowej Rudzy i liczyła 34 budynki[4]. W pierwszej połowie XIX wieku Biaganów należał do hrabiego von Magnisa, w tym czasie miejscowość znacznie się rozwinęła, w roku 1840 było w niej 60 domów i gorzelnia[4]. Prawie wszyscy mieszkańcy zajmowali się tkactwem, istniały tu 42 warsztaty wytwarzające tkaniny bawełniane i 23 przetwarzające len[4][4]. Po upadku tkactwa chałupniczego mieszkańcy znaleźli pracę w kopalniach Nowej Rudy[4]. Po 1945 roku Bieganów stopniowo wyludniał się, w 1978 roku było tu 43 gospodarstw rolnych, w 1988 roku ich liczba zmalała do 19[4].
Nazwa
Według Heinricha Adamy'ego nazwa wywodzi się od polskiej nazwy koloru białego[7]. W swoim dziele o nazwach miejscowości na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu wymienia jako najstarszą zanotowaną nazwę Bielawy podając jej znaczenie "Weisbach" czyli po polsku "Biały potok, strumień"[7]. Niemcy fonetycznie zgermanizowali nazwę na Biehals w wyniku czego utraciła ona swoje znaczenie. Po II wojnie światowej polska administracja spolonizowała wcześniejszą zgermanizowaną nazwę na „Bieganów” w wyniku czego nie ma ona obecnie związku z pierwotnym znaczeniem.
Demografia
Dawniej, wieś liczyła nawet 400 osób. Jednak w ostatnich dziesięcioleciach następowało stopniowe wyludnienie[4]. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła tylko 30 osób[2]. Obecnie jest to najmniejsza miejscowość gminy Nowa Ruda.
Infrastruktura
W roku 2010 do wsi podłączono sieć wodociągową, która ułatwiła mieszkańcom zaopatrzenie w wodę.
Szlaki turystyczne
Przez górną część Bieganowa przechodzi szlak turystyczny z Nowej Rudy na Górę Świętej Anny[4].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 5207
- ↑ a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 42 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b c d e f g h i j k l Marek Staffa: Słownik geografii turystycznej Sudetów. T. 11: Góry Sowie, Wzgórza Włodzickie. Wrocław: I-Bis, 1994, s. 53, 54. ISBN 83-85773-12-6.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ a b HeinrichH. Adamy HeinrichH., Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 66, OCLC 456751858 (niem.).
Bibliografia
Wsie |
|
---|
Osady |
|
---|
Osada leśna |
|
---|
Części wsi |
|
---|
Osady wsi |
|
---|
Osady leśne wsi |
|
---|
Przysiółki wsi |
|
---|