Komenda Rejonu Uzupełnień Konin (KRU Konin) – organ wojskowy właściwy w sprawach uzupełnień Sił Zbrojnych II Rzeczypospolitej i administracji rezerw w powierzonym mu rejonie[2].
Historia komendy
W sierpniu 1919 roku na terenie Okręgu Generalnego „Łódź” została utworzona Powiatowa Komenda Uzupełnień 18 pp w Koninie. PKU 18 pp obejmowała swoją właściwością powiaty: koniński, kolski i słupecki[3][4].
W marcu 1930 roku PKU Konin nadal podlegała Dowództwu Okręgu Korpusu Nr VII i administrowała powiatami: konińskim, kolskim i słupeckim[5]. W grudniu tego roku posiadała skład osobowy typ I[6].
31 lipca 1931 roku gen. dyw. Kazimierz Fabrycy, w zastępstwie ministra spraw wojskowych, rozkazem B. Og. Org. 4031 Org. wprowadził zmiany w organizacji służby poborowej na stopie pokojowej. Zmiany te polegały między innymi na zamianie stanowisk oficerów administracji w PKU na stanowiska oficerów broni (piechoty) oraz zmniejszeniu składu osobowego PKU typ I–IV o jednego oficera i zwiększeniu o jednego urzędnika II kategorii. Liczba szeregowych zawodowych i niezawodowych oraz urzędników III kategorii i niższych funkcjonariuszy pozostała bez zmian[7].
Z dniem 1 kwietnia 1932 roku powiat słupecki w województwie łódzkim został zniesiony, a jego terytorium włączone do powiatu konińskiego[8].
1 lipca 1938 roku weszła w życie nowa organizacja służby uzupełnień, zgodnie z którą dotychczasowa PKU Konin została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Konin przy czym nazwa ta zaczęła obowiązywać 1 września 1938 roku[9], z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 roku o powszechnym obowiązku wojskowym[10]. Obok wspomnianej ustawy i rozporządzeń wykonawczych do niej, działalność KRU Konin normowały przepisy służbowe MSWojsk. D.D.O. L. 500/Org. Tjn. Organizacja służby uzupełnień na stopie pokojowej z 13 czerwca 1938 roku. Zgodnie z tymi przepisami komenda rejonu uzupełnień była organem wykonawczym służby uzupełnień[11].
Komendant rejonu uzupełnień w sprawach dotyczących uzupełnień Sił Zbrojnych i administracji rezerw podlegał bezpośrednio dowódcy Okręgu Korpusu Nr VII, który był okręgowym organem kierowniczym służby uzupełnień. Rejon uzupełnień nie uległ zmianie i nadal obejmował powiaty: koniński i kolski[2].
Obsada personalna
Poniżej przedstawiono wykaz oficerów zajmujących stanowisko komendanta Powiatowej Komendy Uzupełnień i komendanta rejonu uzupełnień oraz wykaz osób funkcyjnych (oficerów i urzędników wojskowych) pełniących służbę w PKU i KRU Konin, z uwzględnieniem najważniejszych zmian organizacyjnych przeprowadzonych w 1926 i 1938 roku.
oficer ewidencyjny na powiat kolski – urzędnik wojsk. XI rangi / por. kanc. Wacław Tomaszewski (22 VI 1923[37] – II 1925[38] → OE Rejonu IV PKU Warszawa Miasto II)
oficer ewidencyjny na powiat koniński – urzędnik wojsk. XI rangi Michał Biły (1 VI[39] – XII 1923[40] → OE Ostrów Poznański PKU Ostrów Poznański)
oficer ewidencyjny na powiat słupecki – urzędnik wojsk. XI rangi / por. kanc. Marian Jaroszewski (1 VI 1923[39] – I 1925 → II referent)
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych PKU w latach 1926–1938[41][42][43][44][45]
kierownik I referatu administracji rezerw i zastępca komendanta
kpt. piech. Wacław I Nowacki (II 1926 – †19 VII 1927 Rajcza[46])
↑Józef Gajdzica (ur. 12 stycznia 1891 roku w Ustroniu). Został przyjęty do Wojska Polskiego z byłej c. i k. Armii. Na stopień majora został mianowany ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924 roku. Był odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi[17]. 15 kwietnia 1944 roku został zatrzymany. 27 lipca 1944 roku został przyjęty do Obozu Koncentracyjnego Auschwitz. Od 29 lipca 1944 roku do 19 kwietnia 1945 roku był więźniem Obozu Koncentracyjnego Groß-Rosen[18].
↑Władysław Walerian Herman ur. 28 marca 1892 roku. Mianowany majorem ze starszeństwem z 1 stycznia 1927 roku w korpusie oficerów piechoty[21].
↑W styczniu 1924 roku kapitan Nowacki miał być przydzielony do PKU Puławy, a na stanowisko I referenta przybyć kpt. piech. Józef Władysław Pawilno-Pacewicz z PKU Puławy[14]. W kwietniu tego roku oba przeydziały oficerów zostały anulowane[26].
↑Stanisław Konstanty Malenda (ur. 14 listopada 1896 roku) był oficerem 68 pp we Wrześni, odznaczonym Krzyżem Walecznych i Medalem Niepodległości (8 listopada 1937 roku[30]). Na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1930 roku. W latach 1928–1933 pełnił służbę w KOP. W kwietniu 1933 roku został przeniesiony z KOP do 5 pp Leg. w Wilnie[31][32][33][34]. Od 12 maja 1936 roku, w stopniu nadkomisarza, pełnił służbę na stanowisku komendanta powiatowego Policji Państwowej w Łunińcu[35].
↑Po zakończeniu praktyki porucznik Jaroszewski został przeniesiony do 36 pp w Warszawie na stanowisko płatnika[50], a z dniem 15 sierpnia 1933 roku przeniesiony do korpusu oficerów intendentów[51]. W marcu 1939 roku kapitan intendent Jaroszewski nadal pełnił służbę w 36 pp na stanowisku oficera gospodarczego.
↑Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939 roku, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939 roku[57].
Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.
Zeszyty Katyńskie. Marek Tarczyński (red.). T. 6: Zbrodnia nie ukarana. Katyń–Twer–Charków. Niezależny Komitet Historyczny Badania Zbrodni Katyńskiej i Polska Fundacja Katyńska, 1996. ISBN 83-905877-0-X.
