Kościół – widok od strony parku plebańskiegoWnętrze kościoła – widok z chóruObraz Matki Boskiej w kościeleKaplica pogrzebowa i dzwonnica z XIX wiekuPlebania z XIX wiekuNagrobek ks. W. Mędlewskiego na cmentarzu przykościelnym
Kościół znajduje się na wzniesieniu przy skrzyżowaniu dróg we wschodniej części Parkowa. Jest czwartym kościołem na tym miejscu, poprzednie trzy, począwszy od założenia parafii w XIV wieku, były drewniane. Jest orientowany, a więc ołtarz główny jest zwrócony na wschód.
Historia
Parafia w Parkowie powstała w XIV wieku, gdy powstał pierwszy kościół. Kolejny został zbudowany w 1448 roku przy lokacji miasta Sławkowo. Źródła z lat 1425-1462 wymieniają plebanów: Mikołaja, Piotra, Jana, Grzegorza i Andrzeja. W latach 1549–1603 kościół znajdował się w rękach protestantów. Z powodu zniszczeń w 1677 roku został zbudowany nowy budynek, który konsekrował biskup pomocniczypoznańskiMaciej Kurski. W latach 1780–1802 powstał kolejny kościół dzięki fundacji Franciszka Rostworowskiego, generała Adama Grabowskiego, Ludwiki z Turnów Grabowskiej Zienkowiczowej i Ksawerego Zienkowicza. Zgodnie z legatem Franciszka Rostworowskiego budowę kościoła miał dokończyć Józef Wybicki. Świątynia pierwotnie benedykowana została konsekrowana dopiero w 1845 roku przez arcybiskupaMichała Leona Przyłuskiego. Został wpisany do rejestru zabytków 12 grudnia 1932 roku. Podczas II wojny światowej kościół został zamieniony na magazyn sprzętu elektrotechnicznego[2].
W latach 1989–2007 ksiądz proboszcz Zbigniew Szyka wykonał w kościele prace remontowo-budowlane: wymieniono zniszczone cynkowe pokrycie dachu na blachę miedzianą, cały kościół wyłożono posadzką marmurową, osuszono fundamenty i ściany, uzupełniono zniszczone detale elewacji, kościół wymalowano wewnątrz, łącznie z kopułą, wyremontowano zabytkowe główne drzwi wejściowe, drzwi od zakrystii i najbardziej zniszczone okna.
Architektura
Kościół zbudowany został w stylu barokowo-klasycystycznym na planie koła z centralnie umieszczoną kopułą, na wysokim tamburze (bęben). Kopuła jest przykryta blachą miedzianą i zwieńczona hełmem stożkowatym z kulą i krzyżem. Dach wygięty, półkopulasty. Kościół murowany, otynkowany, posiada na elewacji ozdobne pilastry, między którymi ulokowane zostały na przemian okna i nisze okienne zakończone półkoliście. Wejście główne zamknięte łukiem, ponad nim tablica z datą 1780 i okno w formie owalu.
Środkowa część kościoła wydzielona ośmioma arkadami, które tworzą osiem pomieszczeń w formie kaplic. W nich między innymi prezbiterium, kruchta (nad nią chór), dwa ołtarze boczne i zakrystia. Pod kościołem krypta, w której złożone są doczesne szczątki proboszczów i fundatorów.
Kopuła zdobiona jest malowidłami, a fryz belkowania imitacją stiuku[3].
Wyposażenie
Najważniejszym zabytkiem znajdującym się wewnątrz świątyni jest obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem przedstawionej jako Królowa Świata, szkoły hiszpańskiej lub włoskiej z około połowy XVII wieku autorstwa nieznanego malarza w sukience srebrnej z XVIII wieku. Przedstawia Maryję z Dzieciątkiem Jezus na prawym ramieniu i podtrzymującą wespół z Nim kulę ziemską, w lewej ręce berło – symbol władzy królewskiej. Obraz posiada ciekawy akcent trynitarny. Obok Jezusa Chrystusa w lewym górnym rogu namalowana jest postać Boga Ojca, Stwórcy świata zsyłającego gołębicę – symbol Ducha św. Bliskość Trójcy św. ukazuje głęboką prawdę teologiczną o relacjach Marii, największego cudu Bożego, z poszczególnymi Osobami Bożymi i mówi, że Jej Niepokalanie, Macierzyństwo, Świętość i Królewskość, są jakoby „szybą”, przez którą i za którą widać piękno, przymioty i potęgę Boga. Obraz oprawiony jest w ramę dekorowana motywem liści akantu[4].
stacje drogi krzyżowej z XIX wieku, wykonane ze stiuku i polichromowane,
rzeźby z około 1800 roku: św. Antoniego z Dzieciątkiem i św. Wawrzyńca (w ołtarzu głównym), Matki Bożej i św. Jana (w ołtarzu bocznym północnym) oraz Matki Bożej z Dzieciątkiem i Chrystusa (w ołtarzu bocznym południowym),
kielich mszalny z początku XX wieku, bogato zdobiony,
tablice z wotami i miedziorytem z 1770 roku,
metalowa lampka wieczna z XIX wieku,
organy klasycystyczne z 1800 roku,
płyta nagrobna z piaskowca rodziny Grabowskich (z około 1810 roku) – znajduje się w posadzce, pośrodku płyty herb złożony: Grzymała (Grabowscy), Ogończyk (Bukowieccy), Trzy Kotwice (Turno), Wierzbna (Rydzyńscy) i Nałęcz (Rostworowscy),
liczne tablice epitafijne fundatorów kościoła (wśród nich gen. Adama Grabowskiego i Ludwiki z Turnów) oraz proboszczów parkowskich umiejscowione są na ścianach,
kopia obrazu Matki Bożej Parkowskiej wykonana w latach 60., noszona na procesjach jako feretron.
Otoczenie
W bezpośredniej bliskości kościoła znajdują się:
dzwonnica – drewniana z pierwszej połowy XIX wieku, z dwoma dzwonami z XVI i XVIII wieku,
murowane ogrodzenie otaczające teren kościoła wraz z okazałą bramą z końca XIX wieku – wybudowane z inicjatywy księdza proboszcza Wiktora Mędlewskiego, w roku 2003 restaurowane staraniem ks. proboszcza Zbigniew Szyka,
plebania – murowana, otynkowana, parterowa z połowy XIX wieku, dach dwuspadowy w roku 2005 staraniem ówczesnego proboszcza ks. Zbigniewa Szyka wyremontowany i pokryty dachówką „karpiówką”, po stronie frontowej budynku rosną dwa okazałe świerki,
organistówka – otynkowana, szachulcowa z początku XIX wieku,
grota MB z Lourdes porośnięta kwitnącym bluszczem,
nagrobki z XIX wieku – rodziny Sypniewskich i Marcina Szulczewskiego oraz księdza dziekana Wiktora Mędlewskiego z 1924 roku.
