Kościół Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Załużu

Kościół Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Załużu
kościół filialny
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Miejscowość

Załuż

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

filia

Świętych Kosmy i Damiana w Wujskiem

Wezwanie

Matki Bożej Nieustającej Pomocy

Położenie na mapie gminy wiejskiej Sanok
Mapa konturowa gminy wiejskiej Sanok, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Załużu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Załużu”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Załużu”
Położenie na mapie powiatu sanockiego
Mapa konturowa powiatu sanockiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Załużu”
Ziemia49°31′49,19″N 22°17′57,70″E/49,530331 22,299361
Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Załużu – świątynia w Załużu.

Historia

Pierwotnie w Załużu dla wiernych obrządku rzymskokatolickiego istniała wybudowana z polecenia Adama Wiktora w 1880 kaplica w obrębie majątku dworskiego rodziny Wiktorów, zarówno funkcję sprawowania nabożeństw, jak również miejsce pochowków członków tejże familii[1].

Datki na budowę kaplicy-świątyni zbierano już przed 1914, a przewodniczącym komitetu w tej sprawie był kierownik miejscowej szkoły, Czesław Śmietana[2].

Kościół murowany został zbudowany w latach 1929-1931[3][4][5]. Został wzniesiony w miejscu wcześniejszego istnienia karczmy[6]. Fundatorami była rodzina Wiktorów[7][8]. Subwencje na budowę przekazało koło Towarzystwa Szkoły Ludowej w Sanoku[9]. Poświęcenie kościoła miało miejsce 11 października 1931, a uczestniczyli w nim obok rodzina gospodarza Pawła Wiktora (syn Adama)[a], także biskup pomocniczy przemyski Franciszek Barda, przedstawiciele okolicznego ziemiaństwa (Jan Wiktor, Adam Wiktor, Irena Załuska, Jan Potocki, Olga Wiktor, Helena Gniewosz, Henryk Mniszek-Tchorznicki, August Krasicki, Ireneusz Załuska, Adam Gubrynowicz), a także przedstawiciele władz lokalnych, wojskowi, miejscowa ludność[7]. Na początku 1932 gmina Załuż została wydzielona z parafii Lesko i przydzielona do parafii Sanok[10].

Według różnych źródeł polichromię w świątyni wykonał Jan Henryk Rosen[3] lub Alfred Żmuda (redaktor tygodnika „Światowid”)[6][8][5]. Na polichromiach zostały przedstawione postaci: Matka Boska w stroju krakowskim, Jezus Chrystus w białej sukmanie, anioł (odwzorowana została córka naczelnika miejscowej stacji kolejowej)[5]

Kościół przynależy jako kościół filialny do Parafii Świętych Kosmy i Damiana w Wujskiem (Dekanat Sanok II)[11].

Uwagi

  1. ↑ Benedykt Gajewski przypisał fundację kościoła ojcu Pawła Wiktora tj. Adamowi Wiktorowi, który zmarł w 1907, zob. Gajewski 2009 ↓, s. 3-4

Przypisy

  1. ↑ Gajewski 2009 ↓, s. 5.
  2. ↑ Listy z kraju. Załuż. „Kurjer Lwowski”. Nr 22, s. 8, 24 stycznia 1914. 
  3. ↑ a b Ewa Śnieżyńska-Stolot, Franciszek Stolot: Katalog zabytków sztuki w Polsce. T. I: Województwo krośnieńskie (zeszyt 2: Lesko, Sanok, Ustrzyki Dolne i okolice). Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 1982, s. 157. ISBN 83-221-0158-9.
  4. ↑ Bartosz Podubny: Gminny program opieki nad zabytkami gminy Sanok na lata 2015–2018. edziennik.rzeszow.uw.gov.pl. s. 36. [dostęp 2016-10-21].
  5. ↑ a b c Gajewski 2009 ↓, s. 4.
  6. ↑ a b Skowrońscy 1999 ↓, s. 10.
  7. ↑ a b Welt und Stadt. „Wiener Salonblatt”. Nr 22, s. 3-4, 8, 25 października 1931. (niem.). 
  8. ↑ a b Dzieje Załuża. spzaluz.szkolna.net. [dostęp 2016-09-20].
  9. ↑ Sprawozdanie Zarządu Głównego T. S. L. z działalności Towarzystwa Szkoły Ludowej za rok 1929. Kraków: 1930, s. 119.
  10. ↑ Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 1, s. 29, 1932. 
  11. ↑ Dekanaty. przemyska.pl. [dostęp 2016-09-20].

Bibliografia