Kościół należy do rodziny tzw. wolnych kościołówprotestanckich. Jego zasady wiary opierają się na nauczaniu Jezusa i apostołów, zapisanym w Nowym Testamencie, i odwołują się do ideałów pierwszych chrześcijan. Ewangeliczni chrześcijanie utożsamiają się również z ideami Reformacji, będącej „powrotem do źródła”, którym dla chrześcijan jest Pismo Święte. Określenie „ewangeliczny” pochodzi od Ewangelii, czyli Dobrej Nowiny o zbawieniu, dzięki której każdy człowiek może dostąpić pojednania z Bogiem i doświadczyć przemiany życia.
Ewangeliczni chrześcijanie wierzą, że naśladowanie Jezusa jest nie tylko religią, ale – przede wszystkim – sposobem życia zaspokajającym najgłębsze potrzeby człowieka; podkreślają też konieczność nawrócenia jako świadomej, osobistej decyzji, która nie może być dziedziczona po rodzicach lub zastąpiona religijnymi obrzędami.
Historia
Ruch ewangelicznych chrześcijan został zapoczątkowany w Rosji w 1884 roku przy kluczowym współudziale Jana Prochanowa, zwanego w tym środowisku „reformatorem Wschodu”. Pierwsze nabożeństwa ewangelicznych chrześcijan na ziemiach polskich zaczęto organizować w 1908, a w 1909 powstał pierwszy polski zbór. W oparciu o wspólnoty tego wyznania utworzono Związek Ewangelicznych Chrześcijan, który po połączeniu ze Związkiem Zborów Słowiańskich Baptystów jako Związek Słowiańskich Zborów Ewangelicznych Chrześcijan i Baptystów uzyskał w 1927 legalizację[4]. Baptyści szybko jednak zrezygnowali z przynależności do tej denominacji i zdecydowali się na odrębną działalność.
Ewangeliczni chrześcijanie prowadzili ożywioną działalność ewangelizacyjną wśród młodzieży, służbę muzyczną, charytatywną i wydawniczą. Przed wybuchem wojny Związek liczył 131 zborów, 1 223 placówki i stacje misyjne, 18 500 członków (27 000 włączając dzieci), 112 chórów, 2 sierocińce i 1 szkołę biblijną. Czołowymi działaczami byli Ludwik Szenderowski sen., Ludwik Szenderowski jr., Franciszek Więckiewicz.
Nauka Kościoła jest zbieżna z szeroko rozumianą doktryną ewangelikalną. Akcentuje się w niej grzeszność człowieka, jego niezdolność do poprawy własnymi siłami oraz potrzebę przyjęcia zbawienia, które jest „dostępne za darmo” – przez wiarę w Jezusa Chrystusa. Świadome przyjęcie zbawienia i opowiedzenie się za Bogiem jest (w teologii Kościoła) określane jako nawrócenie. Kościół Ewangelicznych Chrześcijan bywa nazywany „kościołem wyboru”, co znaczy, że jego wierni stali się jego członkami w świadomy sposób (dzieci są pod opieką Zborów, ale nie są ich członkami). Zbory Kościoła praktykują dwa ustanowienia Chrystusa: chrzest przez zanurzenie w wodzie, udzielany na podstawie wyznania wiary oraz Wieczerzę Pańską, sprawowaną pod dwiema postaciami – chleba i wina. Szafarzem chrztu i Wieczerzy Pańskiej może być każdy wierzący za zgodą zboru.
Credo Kościoła:
Wierzymy w:
Nieomylność całości Pisma Świętego, jako Słowa Bożego natchnionego przez Ducha Świętego (2 Tm 3:16).
Trójjedynego Boga – Ojca, Syna i Ducha Świętego (Łk 3:21–22, 2 Kor 13:13).
Synostwo Boże Jezusa Chrystusa, poczętego z Ducha Świętego (Mt 1:20–23).
Śmierć Jezusa Chrystusa za grzechy świata i jego zmartwychwstanie w ciele (Łk 24:36–49).
Wniebowstąpienie i powtórne przyjście Jezusa Chrystusa (Dz.Ap. 1:11, Obj 20:6).
Wieczne Życie jako dar Bożej Łaski (Ef 2:8–10) i wieczne potępienie jako wyraz Bożej sprawiedliwości w wypadku odrzucenia Bożej Łaski (Jan 3:18)
Z wyznawania zasad biblijnych wynikają następujące potrzeby:
Nawrócenia się (Dz.Ap. 3:19)
Odrodzenia przez Słowo Boże i Ducha Świętego (1 P 1:23, Tyt 3:5)
Przyjęcia chrztu wiary przez zanurzenie (Mar 16:16)
Organizacja, działalność i struktura
Organami Kościoła jako całości są: Synod Kościoła (organ stanowiący) i Rada Kościoła (organ wykonawczy). Podstawowymi jednostkami organizacyjnymi Kościoła są autonomiczne zbory (w rozumieniu kościołów lokalnych). Na czele każdego zboru stoi rada zboru, do której – z urzędu – wchodzi pastor.
Kościół składa się z 52 zborów, placówek i stacji misyjnych, zrzeszających łącznie 2300 wiernych w ramach pięciu okręgów. Zbory Kościoła prowadzą działalność ewangelizacyjną, duszpasterską i charytatywno-społeczną. Przy wielu zborach działają służby pomocy ludziom uzależnionym od alkoholu i narkotyków, punkty pomocy społecznej oraz świetlice środowiskowe. Organizowany jest również wakacyjny wypoczynek dla dzieci z ubogich rodzin oraz z domów dziecka.
↑Henryk RyszardH.R.TomaszewskiHenryk RyszardH.R., Wspólnoty chrześcijańskie typu ewangeliczno-baptystycznego na terenie Polski w latach 1858–1939, Warszawa: Wydawnictwo Uczelniane Wyższego BaptystycznegoSeminarium Teologicznego, 2006, s. 104, ISBN 83-88497-11-1, OCLC189662995.
↑Henryk RyszardH.R.TomaszewskiHenryk RyszardH.R., Baptyści w Polsce w latach 1918–1958, Warszawa: Kompas II, 2008, s. 225, ISBN 978-83-925744-2-2, OCLC836612126.
↑Janusz Sobiech: Kościół Ewangelicznych Chrześcijan w Polsce w latach 1988–2013. W: Bóg dotrzymuje Słowa. Księga jubileuszowa prezbitera Konstantego Wiazowskiego. pod red. M. Wicharego. Warszawa: Wydawnictwo Uczelniane Wyższego Baptystycznego Seminarium Teologicznego w Warszawie Wydawnictwo Słowo Prawdy, 2015, s. 206–209. ISBN 978-83-88497-19-3.
Noemi Modnicka, Kościół Ewangelicznych Chrześcijan w Polsce jako Kościół wyboru. Analiza etnologiczna wspólnoty religijnej, Wydawnictwo Nomos, Kraków 2010
Janusz Sobiech, Kościół Ewangelicznych Chrześcijan w Polsce w latach 1988–2013, [w:] Bóg dotrzymuje Słowa. Księga jubileuszowa Konstantego Wiazowskiego, red. Mateusz Wichary, Warszawa 2015, ISBN 978-83-88497-19-3, s. 201–227
Ludwik Szenderowski jr, Ewangeliczni chrześcijanie. Ruch odrodzeniowo-reformatorski w historycznym Kościele chrześcijańskim. Rys historyczny (XIX–XX w.), The Slavic Gospel Association, Wheaton Ill. 1982.