Karb (niem.Karf) – dzielnica Bytomia, położona w południowo-zachodniej części miasta. Dawna kolonia robotnicza, przyłączona do Bytomia 1 kwietnia 1951 roku; do 1875 roku część Miechowic.
Etymologia nazwy
Pochodzenie nazwy Karb wywodzono od różnych słów (np. „kar” w znaczeniu wąwóz, kotlina[4]), którym próbowano przypisać znaczenie związane z osadą. Pochodzenie od słowa:
„karp” wiązano z hodowlą ryb, głównie karpia
„karw” (stpl.wół) wiązano z rolniczym charakterem miejscowości i wypasem bydła
„karb” tłumaczono działalnością komory celnej, która karbowała (znaczyła) liczbę przejeżdżających wozów[4].
Historia
W 1451 wzmiankowano staw Karwia, a w 1455 roku wspomniano o dwóch stawach[5], prowadzono hodowlę ryb prawdopodobnie do XVIII wieku[4]. Na początku XIX wieku w osadzie znajdowało się niewiele zabudowań, była tam m.in. gospoda z końca XVIII wieku, zagroda oraz pola uprawne[4]. Franz Aresin[6] sprowadził do Karbia osadników, których potrzebował do tworzonej w Miechowicach kopalni galmanu Maria[4][7] (kopalnia została uruchomiona w 1823 roku[8]). Zabudowania powstawały głównie wokół skrzyżowania dróg biegnących od Miechowic do Bytomia oraz z Rudy do Tarnowskich Gór[4]. W 1850 roku przez Karb poprowadzono kolejową linię normalnotorową (zob. stacja Bytom Karb), w 1854 roku otwarto dwie linie kolei wąskotorowej[4]. Na północ od Wzgórza Gryca znajdowała się kopalnia piasku, pozostałości po niej można było dostrzec jeszcze w latach 90. XX wieku[9]. Działalność górnicza oraz rozwój transportu doprowadziły do rozwoju kolonii i przyrostu liczby mieszkańców[4].
Karb należał do wsi Miechowice jako jej kolonia[4], został od niej odłączony w 1875 roku i utworzył samodzielną gminę[10], w tymże roku kolonia liczyła 48 właścicieli domów[4].
Na skutek działalności wydobywczej w Karbiu doszło do licznych szkód górniczych, przez co wyburzono kilka budynków mieszkalnych[12], zamknięto m.in. restaurację McDonald’s[14].
Obiekty na terenie dzielnicy
Kościół pw. Dobrego Pasterza w 2018 rokuZabudowania kopalni węgla kamiennego Bobrek-Centrum w 2011 rokuBloki przy ulicy Konstytucji 88 w 2018 rokuBudynki przy ul. Krańcowej, widoczne przerwy w ciągu zabudowy po wyburzonych obiektach pod numerami 7 i 6, stan na 2018 rokBudynek baru restauracyjnego „Pod Flotą” w 2018 roku
