PROFILPELAJAR.COM

Kaplica św. Jerzego
St George's Chapel
	; Widok z południa, 2010
Państwo	Wielka Brytania
Kraj	Anglia
Miejscowość	Windsor
Wyznanie	anglikańskie
Kościół	Anglii
Wezwanie	św. Jerzego
Historia
Data rozpoczęcia budowy	1475
Data zakończenia budowy	1528
Fundator	Edward IV York
Dane świątyni
Styl	Perpendicular Style
	Położenie na mapie Berkshire Kaplica św. Jerzego
	Położenie na mapie Wielkiej Brytanii Kaplica św. Jerzego
	Położenie na mapie Anglii Kaplica św. Jerzego
	51°29′01″N 0°36′25″W/51,483611 -0,606944
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Kaplica św. Jerzego (ang. St George's Chapel, pełny tytuł: The King's Free Chapel of the College of St George, Windsor Castle) – późnogotycka świątynia znajdująca się na terenie zamku w Windsorze, miejsce pochówku wielu członków brytyjskiej rodziny królewskiej.

Historia

Budowę pierwszej kaplicy pw. św. Jerzego zainicjował w 1348 roku Edward III, dobudowano ją do starszej, XIII-wiecznej świątyni poświęconej św. Edwardowi^[1]. Budowę obecnej kaplicy rozpoczął w 1475 roku król Edward IV York^[2], w 1483 ukończono budowę prezbiterium^[3], a do 1528 trwało wznoszenie sklepień. W późnym średniowieczu stała się ona celem pielgrzymek z powodu złożonych w niej szczątków oraz relikwii Krzyża Prawdziwego. 23 października 1642, w trakcie angielskiej wojny domowej, siły okrągłogłowych splądrowały skarbiec świątyni, a w następnym roku zniszczono XV-wieczny kapitularz, zdarto ołowiany dach i skradziono elementy nieukończonego grobu Henryka VIII. W 1649 stracony monarcha Karol I Stuart został pochowany w niewielkim grobowcu w centralnej części prezbiterium^[1]. Za panowania królowej Wiktorii w latach 1863–1873 budynek poddano renowacji wg projektu George’a Gilberta Scotta, a we wschodniej kaplicy urządzono Albert Memorial Chapel. W 1871 wzniesiono monumentalne schody prowadzące do budynku. W latach 1920–1930 świątynię wyremontowano pod okiem Harolda Brakspeara(inne języki). W 1940 fragmenty witraży zdemontowano i zmagazynowano w Curfew Tower, by zapobiec ich zniszczeniu podczas II wojny światowej^[4].

Architektura i wyposażenie

Świątynia reprezentuje Perpendicular Style, późną fazę angielskiego gotyku. Przykrywa ją sklepienie wachlarzowe z początku XVI wieku. Zachodnie okno pochodzi z roku 1506, jest czwartym co do wielkości oknem w Wielkiej Brytanii. Wypełnia je witraż dekorowany podobiznami 75 postaci, m.in. papieży, królów, książąt i świętych, obecny wygląd uzyskało po restauracji z 1929 roku^[4]. Nad wejściem do kaplicy Edwarda IV ulokowano drewnianą lożę, wzniesioną dla królowej Katarzyny Aragońskiej; wielokrotnie podczas nabożeństw korzystała z niej królowa Wiktoria. Wbudowany w stalle tron monarszy pochodzi z lat 1478–1485, a jego baldachim – z 1787 roku. Nad stallami zawieszono sztandary kawalerów Orderu Podwiązki^[3]. W Urswick Chapel ustawiono pomnik poświęcony księżniczce Charlotcie Auguście Hanowerskiej i jej synowi, wzniesiony po jej śmierci z powodu komplikacji poporodowych w 1817 roku^[4]. Organy wykonał w 1789 roku Samuel Green, w XIX wieku wyremontowała je firma Gray and Davison(inne języki). W 1930 i w 1965 roku instrument gruntownie przebudowano, a w 2002 poddano go renowacji. Drugie, trzygłosowe organy, nabyto w 1986 roku i wyremontowano w roku 2014, używane są podczas codziennych nabożeństw^[5]. Dzwony kaplicy zawieszono w XIII-wiecznej baszcie, znanej jako Curfew Tower^[6].

Śluby członków rodziny królewskiej

Lista ślubów członków rodziny królewskiej i ich potomków, które miały miejsce w kaplicy^[7]:

10 marca 1863 – późniejszy król Edward VII i księżniczka Aleksandra Duńska,
21 marca 1871 – księżniczka Ludwika i książę John Campbell,
13 marca 1879 – książę Artur i księżniczka Luiza Małgorzata,
24 kwietnia 1880 – księżniczka Fryderyka(inne języki) i baron Alfons van Pawel-Rammingen(inne języki),
27 kwietnia 1882 – książę Leopold i księżniczka Helena Waldeck-Pyrmont,
6 lipca 1891 – księżniczka Maria Luiza ze Szlezwika-Holsztynu(inne języki) i książę Aribert Anhalcki(inne języki),
10 lutego 1904 – księżniczka Alicja i książę Aleksander Cambridge,
15 czerwca 1905 – księżniczka Małgorzata i późniejszy król Szwecji Gustaw VI Adolf,
2 września 1909 – Helena Cambridge(inne języki) i John Evelyn Gibbs,
14 grudnia 1957 – Anne Abel Smith(inne języki) i David Liddell-Grainger(inne języki),
18 lipca 1998 – Helen Windsor i Timothy Taylor,
19 czerwca 1999 – książę Edward i Zofia Rhys-Jones,
17 maja 2008 – Peter Phillips i Autumn Kelly,
19 maja 2018 – książę Henryk i Meghan Markle^[8],
12 października 2018 – księżniczka Eugenia i Jack Brooksbank^[9].

Pochowani

Z tym tematem związana jest kategoria: Pochowani w kaplicy św. Jerzego w Windsorze.

Pochowani w kaplicy:

1472 – król Henryk VI Lancaster (ur. 1421),
1483 – król Edward IV York (ur. 1442),
1492 – królowa Elżbieta Woodville (ur. ok. 1437),
1537 – królowa Jane Seymour (ur. ok. 1508/1509),
1547 – król Henryk VIII Tudor (ur. 1491),
1649 – król Karol I Stuart (ur. 1600),
1696 – dziecko królowej Anny Stuart (ur. 1696)^[10],
4 września 1805 – książę Wilhelm Henryk Hanowerski (ur. 1743),
31 sierpnia 1807 – księżna Maria Walpore(inne języki) (ur. 1736),
13 listopada 1810 – księżniczka Amelia Hanowerska (ur. 1783),
16 lipca 1832 – księżniczka Ludwika Wilhelmina Adelajda (ur. 1817),
11 grudnia 1834 – książę Wilhelm Fryderyk Hanowerski (ur. 1776),
10 grudnia 1844 – księżniczka Zofia Hanowerska(inne języki) (ur. 1773),
8 maja 1857 – księżniczka Maria Hanowerska (ur. 1776),
21 września 1879 – abisyński książę Alemayehu(inne języki) (ur. 1861),
23 czerwca 1885 – książę Leopold (1853–1884), szczątki przeniesiono z krypty królewskiej,
po 20 stycznia 1892 – książę Albert Wiktor (ur. 1864), szczątki przeniesiono z krypty królewskiej,
1927 – król Edward VII (1841–1910) i królowa Aleksandra Duńska (1844–1925), szczątki przeniesiono z krypty królewskiej,
27 lutego 1939 – król Jerzy V (1865–1936), szczątki przeniesiono z krypty królewskiej,
po 31 marca 1953 – królowa Maria Teck (ur. 1867), szczątki przeniesiono z krypty królewskiej^[11].

W 1805 roku król Jerzy III Hanowerski utworzył kryptę królewską, która stała się miejscem pochówku członków rodziny królewskiej^[12]. Pochowani w krypcie:

31 marca 1813 – księżniczka Augusta Fryderyka Hanowerska (ur. 1737),
18 listopada 1817 – bezimienny syn księżniczki Charlotty Augusty Hanowerskiej (ur. 1817),
19 listopada 1817 – księżniczka Charlotta Augusta Hanowerska (ur. 1796),
2 grudnia 1818 – królowa Zofia Charlotta (ur. 1744),
11 lutego 1820 – książę Alfred Hanowerski(inne języki) (1780–1782), szczątki przeniesiono z Opactwa Westminsterskiego,
12 lutego 1820 – książę Edward August Hanowerski (ur. 1767),
16 lutego 1820 – król Jerzy III Hanowerski (ur. 1738),
4 marca 1821 – księżniczka Elżbieta Hanowerska(inne języki) (ur. 1820),
20 stycznia 1827 – książę Fryderyk August Hanowerski (ur. 1763),
15 lipca 1830 – król Jerzy IV Hanowerski (ur. 1762),
7 lipca 1837 – pierworodna córka króla Hanoweru Ernesta Augusta I (ur. i zm. 1817), szczątki przeniesiono z Opactwa Westminsterskiego,
8 lipca 1837 – król Wilhelm IV Hanowerski (ur. 1765),
2 października 1840 – księżniczka Augusta Zofia Hanowerska (ur. 1768),
13 grudnia 1849 – królowa Adelajda (ur. 1792),
23 maja 1876 – książę Harald (ur. 1876),
24 czerwca 1878 – król Hanoweru Jerzy V (ur. 1819),
31 marca 1881 – baronessa Wiktoria von Pawel-Rammingen (ur. 1881),
3 listopada 1897 – księżniczka Maria Adelajda Hanowerska (ur. 1833),
27 sierpnia 1900 – książę Franciszek Teck (ur. 1837),
18 września 1926 – księżniczka Fryderyka(inne języki) (ur. 1848),
10 stycznia 1930 – książę Adolf Hanowerski (1774–1850) i księżna Augusta Wilhelmina Heska (1797–1889), szczątki przeniesiono z Kew^[11].

W latach 60. wybudowano kaplicę boczną poświęconą królowi Jerzemu VI. Pochowani:

26 marca 1969 – król Jerzy VI (1895–1952), szczątki przeniesiono z krypty królewskiej,
9 kwietnia 2002 – księżniczka Małgorzata Windsor (ur. 1930, szczątki przeniesiono z krypty królewskiej) i królowa Elżbieta Bowes-Lyon (ur. 1900),
17 kwietnia 2021 – książę Filip (ur. 1921),
19 kwietnia 2022 – królowa Elżbieta II (ur. 1926)^[11].

Przypisy

↑ ^a ^b Windsor St George's Chapel | National Churches Trust [online], www.nationalchurchestrust.org [dostęp 2024-10-13] (ang.).
↑ St George's Chapel, [w:] www.royal.uk [online] [dostęp 2024-10-13] .
↑ ^a ^b The Quire [online], College of St George [dostęp 2024-10-13] (ang.).
↑ ^a ^b ^c St George's Timeline [online], College of St George [dostęp 2024-10-13] (ang.).
↑ The Organ [online], College of St George [dostęp 2024-10-13] (ang.).
↑ Hear the bells of St George's [online], College of St George [dostęp 2024-10-13] (ang.).
↑ A History of Royal Weddings at Windsor Castle, [w:] www.royal.uk [online] [dostęp 2024-10-13] .
↑ "Ogłaszam ich mężem i żoną". Oto książę i księżna Sussex [online], TVN24, 19 maja 2018 [dostęp 2024-10-13] (pol.).
↑ Królewski ślub księżniczki Eugenii. Kto pojawił się na zamku Windsor? [online], Plejada, 12 października 2018 [dostęp 2024-10-13] (pol.).
↑ Royal Burials in the Chapel by location [online], College of St George [dostęp 2024-10-13] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Royal Burials in the Chapel since 1805 [online], College of St George [dostęp 2024-10-13] (ang.).
↑ Royal Burials [online], College of St George [dostęp 2024-10-13] (ang.).