Jerzy Kronhold

Jerzy Kronhold
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

24 stycznia 1946
Cieszyn

Data i miejsce śmierci

13 listopada 2022
Żory

Konsul Generalny RP w Ostrawie
Okres

od 1991
do 1995

Poprzednik

Edmund Warda

Następca

Bernard Błaszczyk

Dyrektor Instytutu Polskiego w Bratysławie
Okres

od 2000
do 2006

Poprzednik

Wirginia Mirosławska

Następca

Zbigniew Machej

Konsul Generalny RP w Ostrawie
Okres

od 2007
do 2011

Poprzednik

Andrzej Kaczorowski

Następca

Anna Olszewska

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Krzyż Wolności i Solidarności

Jerzy Antoni Kronhold (ur. 24 stycznia 1946 w Cieszynie, zm. 13 listopada 2022[1] w Żorach[2]) – polski poeta, dyplomata i działacz kultury; dwukrotnie konsul generalny w Ostrawie (1991–1995, 2007–2011) oraz dyrektor Instytutu Polskiego w Bratysławie (2000–2006).

Życiorys

Studiował polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie[2], absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. A. Zelwerowicza w Warszawie na wydziale reżyserii dramatu (1984)[3]. Debiutował w roku 1965 w almanachu Łódzkiej Wiosny Poetów. Należał do krakowskiej grupy poetyckiej „Teraz”.

Organizator zjazdów poetyckich w Cieszynie w latach 1970–1972, w których uczestniczyła czołówka poetów Nowej Fali (był jej współtwórcą).

Na krótko związany z Teatrem Śląskim im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach jako reżyser, a później kierownik literacki. W latach osiemdziesiątych prowadził w Cieszynie antykwariat im. Juliana Przybosia.

Aktywista i przejściowo rzecznik Solidarności Polsko-Czesko-Słowackiej. Pomysłodawca (wspólnie z Jakubem Mátlem) Festiwalu Teatralnego „Na Granicy” w Cieszynie i Czeskim Cieszynie, którym kierował przez dwa sezony. Organizator głośnych protestów przeciwko budowie koksowni w Stonawie (w 1989 r.).

Dwukrotnie konsul generalny RP w Ostrawie (w latach 1991–1996 i 2007–2011), a także dyrektor Instytutu Polskiego w Bratysławie (2000–2006). Był członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich do sierpnia 2020 roku[4].

Wśród oddanych do użytku 19 października 2018 roku na krakowskich Plantach literackich ławeczek opatrzonych imiennymi tabliczkami twórców związanych z Krakowem znalazła się również ławka Jerzego Kronholda[5].

Pochowany na Cmentarzu Komunalnym w Cieszynie (sektor VI, rząd 1, numer 10[6]).

Poezja

Jest autorem następujących tomów poetyckich:

  • Samopalenie (1972) WL
  • Baranek lawiny (1980) WL
  • Oda do ognia (1982) Bielsko-Biała
  • Niż (1990) Cieszyn
  • Wiek brązu (2000) a5 Kraków
  • Epitafium dla Lucy (2012) Fundacja Zeszytów Literackich
  • Szlak jedwabny (2014)[7] Warstwy Wrocław
  • Wybór wierszy (2014)[8] a5 Kraków
  • Skok w dal (2016) WL
  • Stance (2017)[9] Convivo Warszawa
  • Adres w ciemnościach (2017) Muzeum Drukarstwa Cieszyn
  • Pali się moja panienko (2019) WL
  • Długie spacery nad Olzą (2020) WL

Odznaczenia

Nagrody

Nominacje

Przypisy

  1. Słowem malował świat. Jerzy Kronhold nie żyje [online], zwrot.cz [dostęp 2022-11-14].
  2. a b Zmarł Jerzy Kronhold (1946–2022) [online], Biblioteka Narodowa [dostęp 2022-11-15] (pol.).
  3. Komisja Łączności z Polakami za Granicą /nr 31/ Biuletyn nr 2192/V [online], 4 lipca 2007.
  4. Janusz Anderman i inni: Rezygnujemy z członkostwa w Stowarzyszeniu Pisarzy Polskich. „Zeszyty Literackie”, 2020-08-14. [dostęp 2020-08-21].
  5. Kody Miasta 2018 - nowe literackie ławki na Plantach [online] [dostęp 2019-03-19] (pol.).
  6. Grobonet - Cmentarze Komunalne [online] [dostęp 2022-11-19] (pol.).
  7. Janusz Drzewucki, Wszystko jest inaczej, „Twórczość nr 5”, 2015.
  8. ''Wszystko jest inaczej według Jerzego Kronholda'', [w:] Janusz Drzewucki, ''Środek ciężkości. Szkice o współczesnej liryce polskiej'', Mikołów: Instytut Mikołowski, 2016, ISBN 978-83-65250-20-9.
  9. „Twórczość” nr 6, [w:] Janusz Drzewucki, Gramatyka konkretu, 2017.
  10. M.P. z 2005 r. nr 8, poz. 109
  11. M.P. z 2008 r. nr 87, poz. 763
  12. Regionalna Izba Gospodarcza w Katowicach: Laureaci Laurów Umiejętności i Kompetencji 2010. [dostęp 2019-12-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-03)].
  13. M.P. z 2016 r. poz. 127
  14. Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego, Wyróżnieni Nagrodą im. Karola Miarki [online] [dostęp 2016-11-01] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-03].
  15. gazetacodzienna.pl: Nagrody dla ludzi kultury. [dostęp 2019-08-18].
  16. Miasto Stołeczne Warszawa: Przyznano laury 10. edycji Nagrody Literackiej m.st. Warszawy. [dostęp 2017-04-28].
  17. Wydawnictwo Literackie: Nagroda im. Bednarczyków dla Jerzego Kronholda. [dostęp 2019-12-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-03)].
  18. Nominowani 2013 | Nagroda Literacka Gdynia [online], nagrodaliterackagdynia.pl [dostęp 2015-12-07] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-20].
  19. Nike 2017 - nominacje [online], wyborcza.pl, 18 maja 2017 [dostęp 2017-05-18].
  20. Agnieszka Kołodyńska, Silesius 2017 dla Andrzeja Sosnowskiego [online], www.wroclaw.pl, 12 kwietnia 2017 [dostęp 2017-04-15] (pol.).
  21. Nominowani w V edycji [online], nagrodaszymborskiej.pl [dostęp 2017-04-28] (pol.).
  22. Orfeusz - Nagroda Poetycka im. K. I. Gałczyńskiego - finaliści [online], www.orfeusz-nagroda.pl [dostęp 2018-04-11] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-08] (ang.).
  23. Znamy nominacje do Nagrody Orfeusza [online], wirtualnywydawca.pl, 25 kwietnia 2018 [dostęp 2018-04-25] (pol.).
  24. Nominowani 2018. Nagroda Literacka Gdynia [online], nagrodaliterackagdynia.pl [dostęp 2019-06-24] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-10] (pol.).
  25. 20 książek nominowanych do Nagrody Nike 2018 [online] [dostęp 2018-05-22] (pol.).
  26. Nominacje do Nagrody Poetyckiej im. Kazimierza Hoffmana „KOS” 2020 (za najlepszy tom 2019 roku) [online], KPCK, 8 maja 2020 [dostęp 2021-10-25] (pol.).
  27. ONET KULTURA, Nagroda Literacka Nike 2021. Oto lista nominowanych [online].
  28. Nominowani do Literackiej Nagrody Nike 2021 [online] [dostęp 2021-06-11] (pol.).
  29. Nominowani do Nagrody poetyckiej im. Kazimierza Hoffmana „KOS” 2021 (za najlepszy tom poetycki wydany w 2020 roku) [online], KPCK, 28 kwietnia 2021 [dostęp 2021-10-25] (pol.).

Linki zewnętrzne