Jeżów Sudecki (niem. Grunau) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie karkonoskim, w gminie Jeżów Sudecki, na pograniczu Gór Kaczawskich i Kotliny Jeleniogórskiej w Sudetach Zachodnich.
Lotnisko
Na terenie Jeżowa Sudeckiego znajduje się Góra Szybowcowa. Od roku 1924 na Górze Szybowcowej znajduje się czynne lotnisko, którego właścicielem jest ZHP. W okresie międzywojennym w istniejącej wówczas na terenie tegoż lotniska szkole szybowcowej Wolfa Hirtha swoje pierwsze lotnicze szlify zdobywała Hanna Reitsch.
Koleje
W Jeżowie Sudeckim znajduje się przystanek kolejowy Jeżów Sudecki na linii kolejowej Jelenia Góra–Żagań przez Lwówek Śląski. Połączenie było kilkakrotnie zawieszane[4]. Przewozy zostały wznowione i były realizowane szynobusem przez Koleje Dolnośląskie[5]. Obecnie transport kolejowy nie funkcjonuje.
Podział administracyjny
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa jeleniogórskiego. Miejscowość jest siedzibą władz gminy Jeżów Sudecki.
Demografia
Jest największą miejscowością gminy Jeżów Sudecki. Według Narodowego Spisu Powszechnego Jeżów w 2011 roku miał 2613 mieszkańców.
Nazwy historyczne
- 1299: Gronow
- 1303: Grunow
- 1321: Grunowe
- 1651: Grunaw
- 1765: Grunau
- 1786: Alt-, Neu-Grunau
- 1908: Grunau bei Hirschberg
- 1945: Grunów, Gronów, Gronowice
- od 1946: Jeżów Sudecki[6]
Historia
Osada wymieniana po raz pierwszy w 1299, w XV-XVII w. niewielki ośrodek górnictwa złota, które eksploatowano w pobliskim Małym Grzbiecie Gór Kaczawskich. W XVIII w. wieś tkaczy[7].
W 1928 roku w Jeżowie (Grunau) założono zakłady szybowcowe, których tradycję kontynuuje Zakład Szybowcowy Jeżów[8].
Zabytki
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są obiekty[9]:
-
Widok ogólny
-
Dom, ul. Długa 66, szachulcowy.
-
Kościół pw. św. Stanisława Biskupa.
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 46919
- ↑ GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 408 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Historia linii 283 na kolej.one.pl. [dostęp 2012-07-10].
- ↑ Rozkład stacji Jeżów Sudecki. [dostęp 2012-07-10]. [zarchiwizowane z tego adresu].
- ↑ Zarządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 7 maja 1946 r. (M.P. z 1946 r. nr 44, poz. 85).
- ↑ JanuszJ. Czerwiński JanuszJ., RyszardR. Chanas RyszardR., Dolny Śląsk - przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka, 1977, s. 349 .
- ↑ Stanisław Błasiak. Dwie dekady Zakładu Szybowcowego Jeżów. „Skrzydlata Polska”. 3(2497)/2021, s. 56-57. Warszawa: Agencja Lotnicza Altair. ISSN 0137-866X.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 46. [dostęp 2012-08-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].