Józef Korolkiewicz

Józef Korolkiewicz
Ilustracja
Józef Korolkiewicz – portret z autografem
(ok. 1930-1934)
Data i miejsce urodzenia

27 kwietnia 1902
Godziszewy

Data i miejsce śmierci

18 listopada 1988
Warszawa

Narodowość

polska

Alma Mater

Szkoła Sztuk Pięknych w Warszawie

Dziedzina sztuki

grafika, malarstwo, muzyka

Multimedia w Wikimedia Commons
Józef Korolkiewicz na afiszu warszawskiej „Café Fenix”, 1944

Józef Korolkiewicz (ur. 27 kwietnia 1902 w Godziszewach, zm. 18 listopada 1988 w Warszawie)[1] – polski malarz, grafik, śpiewak i sportowiec.

Życiorys

Był jednym z czworga dzieci Olgierda Korolkiewicza (1873-1924) i Czeszki Vlastimili Vycpálek[2]. Jego rodzice poznali się w rodzinnym mieście Vlastimili Taborze, gdzie Olgierd studiował w Szkole Rolniczej[3] (szkoła wyższa). Wczesne dzieciństwo spędził w majątku Nowa Wieś niedaleko Kobyłki, który wcześniej należał do jego dziadka, Józefa (1838-1909), doktora medycyny, powstańca styczniowego, zesłańca syberyjskiego i drugiego na liście fundatorów pomnika Adama Mickiewicza w Warszawie[2].

Artysta

W wieku 15. lat, zachęcony przez Wojciecha Kossaka, został jego najmłodszym studentem w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych[4]. Mając lat 18, wraz ze starszym bratem, Zbigniewem, wstąpił ochotniczo do Wojska Polskiego i wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920[4]. W latach 1922–1923 kontynuował studia w Krakowie w pracowni Ignacego Pieńkowskiego. W 1924 powrócił do Warszawy do pracowni Tadeusza Pruszkowskiego.

Tworzył obrazy olejne, gwasze i rysunki. Przeważającym tematem jego prac był koń. Rzadziej pojawiały się na nich inne zwierzęta, przyroda i człowiek, choć nie stronił od malowania portretów. Jako malarz zadebiutował publicznie w Zachęcie w 1927[1]. W latach 1936–1938 mieszkał w Rzymie, dzieląc czas na malarstwo i studia wokalne u Astolfa Pescii, oraz okazjonalnie występując w koncertach. Po wybuchu wojny w 1939 ponownie przywdział mundur WP, by bronić Warszawy przed niemiecką agresją[4]. W czasie okupacji przebywał w Warszawie, dając występy z innymi śpiewakami w kawiarniach i restauracjach. Podczas powstania warszawskiego stracił prawie wszystkie swoje dzieła powstałe przed wojną, które spłonęły w pożarach[5].

Już w 1934 pojawił się na scenie Opery Warszawskiej, na której z przerwą wojenną występował jako solista do 1949. Śpiewał partie barytonu. Wystąpił w takich operach jak Halka, Straszny dwór, Cyrulik sewilski, Faust, Carmen, Rigoletto, Pajace i Madame Butterfly[5]. Wskutek zniszczenia przez Niemców gmachu opery, po 1945 śpiewał w przedstawieniach wystawianych w Teatrze „Roma”[6], który do 1965 był tymczasową siedzibą Opery Narodowej.

Współpracował także z Polskim Radiem. Nagrał szereg płyt, m.in. z pieśniami polskimi Stanisława Moniuszki i Fryderyka Chopina.

Przez wiele lat kariery artystycznej zajmował się w szerokim zakresie sztuką użytkową. Projektował plakaty, gobeliny, mozaiki, medale i znaczki pocztowe, oraz ilustrował książki, czasopisma, podręczniki z dziedziny sportu i szkolne plansze edukacyjne[1]. Jednak od lat 60. skupił się głównie na malarstwie i rysunku.

Sportowiec

Józef Korolkiewicz bije rekord Polski w biegu na 500 m (1927)

Jako zawodnik Polonii Warszawa w latach 1924-1930[7] uprawiał sport na poziomie wyczynowym. Był lekkoatletą (400 m i 400 m p. płotki), pięciokrotnym wicemistrzem Polski w biegu na 400 metrów przez płotki (1924, 1925, 1926, 1927, 1930)[8] i członkiem polskiej reprezentacji narodowej. W 1927 pobił rekord Polski w biegu na 500 m (czas 1:08.6)[9]. Także w w 1927, na Akademickich Mistrzostwach Świata w Rzymie, zdobył brązowy medal w sztafecie 4 × 400 m. Przewidywany był do występu na Igrzyskach Olimpijskich w Amsterdamie w 1928, ale kontuzja uniemożliwiła mu udział.

Cztery lata później chciał zostać olimpijczykiem w dziedzinie sztuki, zgłaszając na konkurs w Los Angeles obraz olejny Bokserzy. Jednakże w krajowej, kwalifikacyjnej edycji tego konkursu nie uzyskał nominacji olimpijskiej – niemniej zdobył w nim drugą nagrodę w kategorii malarstwa.

Był także miłośnikiem tenisa[10]. Sam grał amatorsko, regularnie pojawiał się na kortach, zwłaszcza w wieku dojrzałym. Uczestniczył w rozgrywkach dla old-timerów. Często zasiadał na trybunach turniejów Wielkiego Szlema. Ponadto od dzieciństwa jeździł konno, wykazując się na tym polu dużymi umiejętnościami[3].

Myśliwy

Był dobrym myśliwym. Łowiectwem zajmował się głównie w młodości. Na polowania najczęściej wyprawiał się ze swoim starszym bratem, Zbigniewem[3].

Małżeństwo i dzieci

W 1941 ożenił się z Barbarą Złotnicką, która była jedną z uczestniczek konkursu „Miss Polonia 1930”[11]. Miał z nią dwóch synów: Piotra (ur. 1942) i Łukasza (ur. 1948) – artystę malarza. Piotr wyemigrował do Szwecji. Zamieszkał z rodziną w Uppsali, gdzie często gościł ojca[12].

Ostatni spoczynek

Po śmierci spoczął w rodzinnym grobie na starym cmentarzu parafialnym w Kobyłce (kwatera A)[2].

Wybrana twórczość

Malarstwo

  • Biegacze, 1932
  • Dzieci w parku, 1937
  • Pejzaż górski, 1939
  • Zbigniew Korolkiewicz, 1944 – portret starszego brata
  • Portret kobiety w sukni historycznej
  • Konie, 1969
  • Wyścigi, 1969
  • Na wyścigach, 1970
  • Bażanty, 1975
  • Przejażdżka konna, 1977
  • Polowanie, 1979
  • Jeźdźcy, 1979
  • Galop
  • Pędzące konie, 1980
  • Konie przy księżycu, 1983
  • Konie w galopie, 1984

Plakaty

  • Z wspólnej pracy wyższe plony!, ok. 1950
  • Siano sprzedasz najkorzystniej w Gminnej Spółdzielni, 1954

Ilustracje i opracowania graficzne książek oraz czasopism

  • Trzy Miki z Ameryki, aut. Jadwiga Korczakowska, wyd. Towarzystwo Wydawnicze „Bluszcz”, 1934
  • „Kobieta” (okładka), tygodnik, nry 18 i 31, kwiecień i lipiec 1948, wyd. Zarząd Główny Ligi Kobiet
  • Order Zielonej Różczki (okładka), aut. Zbigniew Kowalski, wyd. MON, 1954
  • Dzień w kraju Mieszka, aut. Jerzy Gąssowski, wyd. Biblioteczka historyczna PZWS, 1959

Znaczki pocztowe

  • II Międzynarodowe Igrzyska Sportowe Młodzieży (seria), 1955
  • XVIII Igrzyska Olimpijskie • Tokio 1964 (seria), 1964

Pocztówki

  • Konie, (albumik z dziewięcioma pocztówkami), wyd. Ruch, 1966

Upamiętnienie

W 2006 nakładem wydawnictwa BoSz ukazał się album Józef Korolkiewicz autorstwa Kingi Kawalerowicz i Emilii Bzickiej[13]. Publikacja zawiera reprodukcje obrazów oraz fotografie artysty.

Przypisy

  1. ↑ a b c Józef Korolkiewicz. Agra-Art. [dostęp 2023-12-09]. (pol.).
  2. ↑ a b c Szlakiem grobów Wołominian – spacer alejkami Starego Cmentarza w Kobyłce (II). Historia terenów powiatu wołomińskiego w dokumentach i wspomnieniach. [dostęp 2023-12-10]. (pol.).
  3. ↑ a b c Colourful Life • Country Life. pax.nu. [dostęp 2023-12-09]. (ang.).
  4. ↑ a b c Colourful Life • Young Artist. pax.nu. [dostęp 2023-12-09]. (ang.).
  5. ↑ a b Wystawa „Józef Korolkiewicz (1902-1988) – najmłodszy uczeń Kossaka”. Muzeum – Zamek w Łańcucie. [dostęp 2023-12-10]. (pol.).
  6. ↑ Colourful Life • Opera Singer. pax.nu. [dostęp 2023-12-14]. (ang.).
  7. ↑ Józef Korolkiewicz [online], wikipolonia.pl [dostęp 2024-10-04].
  8. ↑ Henryk Kurzyński, Stefan Pietkiewicz, Janusz Rozum, Tadeusz Wołejko, Historia Finałów Lekkoatletycznych Mistrzostw Polski 1920-2007 • Konkurencje męskie, Szczecin – Warszawa, Komisja Statystyczna PZLA, 2008, s. 5, ISBN 978-83-61233-20-6
  9. ↑ Lekka atletyka. „Stadjon”. Nr 25, s. 17, 21 czerwca 1927. 
  10. ↑ Colourful Life • Tennis. pax.nu. [dostęp 2023-12-10]. (ang.).
  11. ↑ Wielka rewia piękności • Nowe kandydatki na „Miss Polonję 1930”. „Kurjer Czerwony”, nr 8, 11 stycznia 1930. Biblioteka cyfrowa Uniwersytetu Warszawskiego – Crispa [dostęp 2023-12-11]. (pol.).
  12. ↑ Colourful Life • Sweden. pax.nu. [dostęp 2023-12-10]. (ang.).
  13. ↑ Józef Korolkiewicz. My Virtual Museum. [dostęp 2023-12-10]. (pol.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Mistrzowie Polski w sztafecie 4 × 400 metrów

Portal:Lekkoatletyka

  1. ↑ Konkurencja rozegrana poza konkursem, w której rywalizował tylko jeden zespół – reprezentacja Polski.
  2. ↑ a b Nie rozegrano.