Gołuszyce

wieś
Dwór z 1880 roku.
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Powiat	świecki
Gmina	Pruszcz
Wysokość	96 m n.p.m.
Liczba ludności (2022)	371[2]
Strefa numeracyjna	0 52
Kod pocztowy	86-120[3]
Tablice rejestracyjne	CSW
SIMC	0093898
Położenie na mapie gminy Pruszcz Gołuszyce
Położenie na mapie Polski Gołuszyce
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Gołuszyce
Położenie na mapie powiatu świeckiego Gołuszyce
53°21′33″N 18°12′29″E/53,359167 18,208056[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Gołuszyce – (niem. Golluschütz, 1942–1945 Gollschütz) wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie świeckim, w gminie Pruszcz. Według spisu powszechnego z 31 marca 2011 roku wieś liczyła 477 mieszkańców^[4].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.

Nazwa tej wsi pochodzi od legendarnych gołębi Głuszców, które niegdyś osiadły na drzewach tej wsi.

Dom Opieki Społecznej jako instytucja opiekuńcza powstał 25 stycznia 1930. Przez pierwsze 3 lata prowadziły go siostry służebniczki z Pleszewa. Nie mogły jednak podołać obowiązkom. Warunki i współpraca się nie układały po ich myśli i po trzech latach zrezygnowały.

W trakcie II wojny światowej według różnych źródeł istniał tu ośrodek dla przesiedleńców z Besarabii, dom starców dla Niemców lub też znajdowała się tu jednostka SS. Siostry służebniczki powróciły ponownie 19 marca 1945. Prowadziły dom dziecka.

W dniu 1 października 1949 podpisana została umowa zbiorowa pomiędzy zgromadzeniem sióstr Albertynek w Krakowie a wydziałem powiatowym w Świeciu na prowadzenie "Domu Opieki dla Dorosłych". W 1954 został on przemianowany na "Dom Pomocy Społecznej dla Dorosłych" z gospodarstwem pomocniczym, które obejmowało dawniej budynki folwarczne oraz 60 ha gruntów ornych. Na przełomie 1962 i 1963 oddany został do użytku pawilon, w którym mieszkało wówczas 170 podopiecznych. W pawilonie i dworku do końca lat 80. zamieszkało 210 mieszkańców. 13 marca 1989 spłonęły zabudowania gospodarcze, a w marcu 1990 rozwiązano umowę o prowadzeniu gospodarstwa pomocniczego.

16 maja 1991 do rejestru zabytków wpisano założenie dworsko-parkowe w Gołuszycach (dwór, park, kaplica). W ostatnich latach dobudowana została nowa klatka schodowa wraz z windą oraz rozbudowano pralnie. Przebudowano kotłownię z węglowej na olejową. Zmodernizowano kuchnię oraz pomieszczenia pawilonu. W dworku powstała nowa klatka schodowa. Uporządkowano teren parku oraz zrekultywowano staw.

W dniu 28 sierpnia 2003 siostry Albertynki zakończyły swoją misję w tutejszym domu.

• S. Fryderyka Barbara Bryjak – kierownik i siostra przełożona (1933–1940) oraz (1945–1954)
• Kazimierz Buczma (1954–1962)
• Jerzy Wojtacki (1962–1964)
• Ksawery Warczachowski (1964–1966)
• Mieczysław Staszewski (1966–1972)
• Stefan Jarzemski (1972)
• Józef Cichański (1979)
• Hieronim Woźniak (1980–1991)
• Grażyna Partyka
• Jerzy Adamowski (styczeń 1992 – styczeń 2002)
• Zbigniew Blaurok (od kwietnia 2002)

W Gołuszycach znajduje się zespół dworsko-parkowy. Obejmuje dwór wzniesiony około 1880, kaplicę z 1929 i park krajobrazowy ze zbiornikiem wodnym oraz zabytkowym drzewostanem^[5]. Wśród starodrzewu 2 dęby o obwodach 375 i 442 cm, uznano za pomniki przyrody^[6]:

Inne mniej znaczące:

• Zespół szkoły (budynek szkoły z 1909, budynek gospodarczy z około 1910).
• Kuźnia z końca XIX w.
• Domy z początku XX w.

• Gołuszyce, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 679 .