Projekt gmachu sądu powstał w 1873 roku. Wykonany został przez architekta i radcę budowlanego Heinricha Kocha. Za ostateczne dopracowanie projektu i jego akceptację odpowiadał architekt i urzędnik budowlany Heinrich Ludwig Alexander Herrmann[3]. Budowa gmachu sądu trwała w latach 1873–1875. Budynek powstał na planie litery L z frontem zwróconym do Wilhelmstrasse (obecnie Aleje Marcinkowskiego), na rogu z Magazinstrasse (obecnie ul. Solna). Z tyłu budynku sądu powstał kompleks zabudowań więziennych oddzielony od niego podwórzem z założeniem zieleni[2].
Po zakończeniu I wojny światowej pierwsze rozprawy toczyły się już w 1919 roku, chociaż formalnie sąd rozpoczął funkcjonowanie pod polską administracją dopiero w 1920 roku[2]. W okresie dwudziestolecia międzywojennego gmach był siedzibą Sądu Okręgowego w Poznaniu[4].
Podczas II wojny światowej w gmachu mieścił się m.in. niemiecki Sąd Krajowy pod kierownictwem Georga Brauna[5][2]. W 1945 roku czasie walk o wyzwolenie Poznania budynek w następstwie pożaru uległ poważnemu uszkodzeniu. Na posiedzeniu Komisji Architektonicznej 2 marca 1949 roku stwierdzono, że zniszczony w 80% gmach nadaje się do rozbiórki, w trakcie której pozostawiono tylko mury sutereny oraz fundamenty. Zlecenie budowy nowego gmachu wykorzystującego pozostałości murów i fundamentów rozebranego budynku sądu otrzymał architekt Stanisław Pogórski[2].
Główne wejście do budynku znajdowało się od strony współczesnych Alei Marcinkowskiego w wysuniętym nieznacznie ryzalicie bramnym umieszczonym pośrodku piętnastoosiowejfasady. Do środka prowadziły masywne drzwi z pilastrami po obu stronach zdobionymi płaskorzeźbami przedstawiającymi dzikich mężów i powyżej umieszczonymi akroterionami. Nad wejściem ulokowano pięć okien łączonych razem arkadami z filarami. Całości dopełniał fronton z akroterionami po bokach i na wierzchołku. W tympanonie widniał herb II Rzeszy dzielący na pół szarfę z łacińskim napisem Suum Cuique[6]. Nad wejściem górowała figura Temidy i figura Nemesis przedzielone attyką. Na narożnikach gmachu ustawiono rzeźby gryfów. Od strony współczesnej ul. Solnej zaprojektowano jedenastoosiową fasadę z drugim wejściem umieszczonym pośrodku. Trójosiowy ryzalit na północno-zachodnim narożniku budynku także otrzymał fronton z akroterionami. W tympanonie umieszczono natomiast wyobrażenie Meduzy[2].
Uwagi
↑(W Polsce sądy tej instancji to sądy okręgowe)[1], s. 57
↑ abcdefWydawnictwo Miejskie Posnania, Kronika Miasta Poznania – Aleje Marcinkowskiego II, 2015/4, Sąd zrobiony na szaro, Marianna Osyra, Georgi Gruew, s. 327–340, ISSN 0137-3552
.jpg)
.jpg)