Geryszaska położona jest w głównym równoleżnikowym grzbiecie Świdowca, pomiędzy Trojaską (1702 m n.p.m.) na zachodzie a Worożeską (1732 m n.p.m.) na wschodzie. Wznosi się na wysokość 1762 m n.p.m.[1][2][3] przy wybitności 110 m i izolacji 3,1 km (najbliższy wyższy szczyt: Tatulska)[4]. Z wierzchołka ku południu odchodzi ok 40-kilometrowa odnoga (tzw. Płaj Hłaskułowy, Гласкулова плайка) opadająca w stronę Cisy. Jej najwyższym wzniesieniem jest położona bezpośrednio za Geryszaską niemal równie wysoka Todiaska (Dohiaska; 1761 m n.p.m.). Dwa oddalone od siebie o 700 metrów szczyty oddziela stosunkowo płytka przełęcz Dohiaska (1725 m n.p.m.)[1][3]. Niekiedy szczyt Geryszaski określa się wariantem nazwy Todiaska[5][6][7].
Północne skłony Geryszaski odwadniane są przez dopływy potoku Apszyniec (Apszyneć), który wypływa z jeziora o tej samej nazwie położonego na stokach pomiędzy Geryszaską a Trojaską. Po południowej stronie głównego grzbietu ciągną się dwie doliny rozdzielone grzbietem Płaju Hłaskułowego – po stronie zachodniej jest to dolina potoku Serednia Rika, po stronie wschodniej – potoku Kosiwka. Ten ostatni swój początek bierze w jeziorze Heraszaśka (Dohiaska). Ku dnu karu polodowcowego, w którym utworzyło się jezioro zbocza Geryszaski i Todiaski opadają ponad 150-metrowymi urwiskami[1][2][8].
Geryszaska znajduje się ok. 3 km od granic Karpackiego Rezerwatu Biosfery, bliższe okolice szczytu nie podlegają żadnej formie ochrony przyrody[3] pomimo apeli środowisk naukowych podejmowanych w tym kierunku w drugiej dekadzie XXI wieku[9]. W pobliżu wierzchołka znajduje się jedyne na terytorium Ukrainy udokumentowane stanowisko przewiercienia jaskrowatego (Bupleurum ranunculoides L.)[8].
Wzdłuż głównego grzbietu Świdowca, w tym przez Geryszaskę, przebiega znakowany na czerwono Zakarpacki Szlak Turystyczny. Od południa na szczyt prowadzi też szlak rowerowy „Steżkamy Opryszkiw” (Ścieżkami Opryszków), który po dotarciu na Geryszaskę odbija na wschód[1][3].
Nazwa
Tę samą nazwę w języku ukraińskim poza opisywanym szczytem nosi także pobliskie jezioro. Nie jest ona jednak ustandaryzowana; dla obu tych obiektów notowana jest zarówno forma Ґеришаска (Geryszaska)[1], Ґерешаска (Gereszaska)[9][8], Геришаска (Heryszaska)[2][3], Герешаска (Hereszaska)[10] czy Герашаська (Heraszaśka; forma ta szczególnie często w odniesieniu do jeziora)[10][11]. Niekiedy to samo źródło stosuje różne nazwy dla góry i jeziora[1][2].
Jej dokładne pochodzenie jest nieznane. Przypuszcza się, że może ona pochodzić od formy Гераш- (Herasz-), miejscowego zakarpackiego wariantu imienia Gerazym, które w języku standardowym brzmi Герасим (Herasym)[11].
Galeria
Geryszaska widziana od południa, po prawej stronie w dole jezioro Heraszaśka (Dohiaska)
Drogowskaz na Geryszasce
Krzyż na szczycie
Przypisy
↑ abcdefWasylW.HutyriakWasylW. (red.), Свидовець / Svydovets, mapa turystyczna w skali 1:50 000, Kałusz: Steżky ta mapy, 2018, ISBN 978-617-7695-00-3(ukr. • ang.). Brak numerów stron w książce
