Gedeon Bałaban (Grzegorz Bałaban) herbu Korczak (ur. 1530, zm. 1607) – prawosławny biskup lwowski i kamieniecko-podolski w latach 1569–1607[1]. Był synem poprzedniego biskupa lwowskiego Arseniusza (Marka Bałabana).
Życiorys
Absolwent Akademii Ostrogskiej[2]. Uczestniczył w odbywającym się przeciwko unii brzeskiej synodzie w Brześciu[3], gdzie podpisał protest przeciwko jej postanowieniom[4]. Towarzyszył mu biskup przemyski Michał (Kopysteński), który podobnie jak Bałaban, pomimo wcześniejszej deklaracji przyjęcia unii odstąpił od tej decyzji, prawdopodobnie poprzez działania księcia Ostrogskiego[5]. Na sejmie z 1597 roku zadecydowano, że i Gedeon Bałaban i Michał Kopystyński zachowają prawo do swoich godności[6].
Samowolnie obsadził biskupstwo prawosławne we Lwowie, którym kierował przez 30 lat. Jego rządy cechowało zgorszenie, ucisk i wyzysk ludu prawosławnego, cerkwi i klasztorów. Został wyklęty przez patriarchę Konstantynopola i metropolitę kijowskiego[7].
Był właścicielem Stratyna, gdzie założył szkołę i drukarnię.
Przypisy
- ↑ http://www.typo3.cerkiew.pl/prawoslawie/text.php?id=199
- ↑ Antoni Mironowicz, Kultura prawosławna w dawnej Rzeczypospolitej, w: Rzeczpospolita wielu wyznań, materiały z międzynarodowej konferencji Kraków, 18-20 listopada 2002, Kraków 2004, s. 424.
- ↑ Lista uczestników synodu brzeskiego
- ↑ Documenta Unionis Berestensis eiusque auctorum v.1 (1590-1600), Romae 1970, s. 337.
- ↑ Kościół greckokatolicki na Ukrainie (cz. II). [dostęp 2008-03-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- ↑ Michał Kopystyński. [dostęp 2006-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-02-09)].
- ↑ Roman Soczyński, 400-lecie unii brzeskiej, Warszawa 1996, s. 7
Zobacz też
Bibliografia
