„Najbardziej obsypany medalami malarz Ameryki”, znany z nastrojowych, impresjonistycznych przedstawień postaci kobiecych umieszczanych na szczytach wzgórz[1].
Życiorys
Frank Weston Benson urodził się w Salem w stanie Massachusetts jako drugie z sześciorga dzieci zamożnego kupca bawełny z Bostonu, George’a Wiggina Bensona i Elizabeth Frost Poole.
Z wyjątkiem kilku lat spędzonych na studiach za granicą, całe życie mieszkał w rodzinnym mieście. W 1880 rozpoczął studia artystyczne w School of Drawing and Painting przy Museum of Fine Arts w Bostonie pod kierunkiem niemieckiego profesora Emila Otto Grundmanna. Wśród jego kolegów byli przyszli impresjoniści i członkowie Ten American PaintersRobert Reid i Edmund Tarbell. Benson miał się stać jednym z czołowych amerykańskich artystów z drugiej poł. XIX i pierwszej poł. XX w., cenionym za swój indywidualny styl malarski[1].
Wczesne prace Bensona stanowiły sceny marynistyczne i wiejskie. W 1885 wystawił swój duży obraz Po burzy After the Storm (1884; kolekcja prywatna). Po powrocie do Ameryki otworzył pracownię w Salem przy Chestnut Street i zaczął malować portrety rodziny i przyjaciół[2].
Później przez dwa lata pracował jako portrecista i nauczyciel w Portland i Maine specjalizując się w rysowaniu portretów kobiet z wyższych sfer, umieszczonych w spokojnych, domowych wnętrzach.
W 1888 roku Benson ożenił się z Ellen Perry Benson Peirson, z którą miał czworo dzieci: Eleanor, George, Elizabeth, i Sylvie. Namalowany wówczas przez niego obraz olejny, przedstawiający żonę ubraną w suknię ślubną, jest reprezentatywny dla tamtego okresu jego twórczości. Świadczy on nie tylko o przyswojeniu techniki akademickiej, której tajniki Benson opanował w Académie Julian, ale również o jego własnym, coraz silniejszym akcentowaniu efektu światła na płótnie. Obraz odznacza się maestrią techniczną, a przy tym emanuje z niego ciepła, emocjonalna więź, istniejąca pomiędzy modelką a artystą[2]. W 1889 Benson otrzymał posadę wykładowcy w Boston Museum. W tym samym roku w siedzibie Society of American Artists miała miejsce pierwsza amerykańska wystawa jego prac. W 1889 razem z Tarbellem wziął udział w kolejnej wystawie w J. Eastman Chase Gallery w Bostonie. Benson zyskał wiele dowodów uznania dla swoich prac, w tym liczne nagrody, jak National Academy of Design’s Hallgarten Prize w 1889 za akt zatytułowany Orpheus (kolekcja prywatna), Clarke prize w 1891 za Zmierzch, czy medal za udział w World Columbian Exposition w Chicago (1893)[1].
Szukając własnego stylu Benson spędził w okresie od końca lat 80. do połowy lat. 90. XIX w. kilka letnich wakacji w Dublinie, w stanie New Hampshire. W jego ówczesnych pracach dostrzegane są wpływy Vermeera, Meissoniera i Chase’a[1].
W 1896 Benson udekorował sufity i ściany w nowej Bibliotece Kongresu Stanów Zjednoczonych malując muraleTrzy Gracje i Cztery pory roku. W tym samym roku otrzymał nagrodę Shaw od Stowarzyszenia Amerykańskich Artystów za alegorięLato[1].
Siostry (1899, kolekcja prywatna), jeden z pierwszych obrazów, które przyniosły Bensonowi rozgłos
W 1898 założył, razem z innymi artystami, ugrupowanie Ten American Painters. Nazwa ugrupowania pochodzi od katalogu pierwszej wystawy trzech artystów z Bostonu i siedmiu z Nowego Jorku: „Ten American Painters”. Członkowie ugrupowania szybko zdobyli rozgłos jako amerykańscy impresjoniści, w nawiązaniu do ich francuskich prekursorów[2].
Krótko przed 1900 Benson zaczął uprawiać malarstwo plenerowe. Jego pierwsze znaczące prace z tego okresu to Dzieci w lesie (1898, kolekcja prywatna) i Siostry (1899, kolekcja prywatna). Oba obrazy zostały namalowane w pełnej kolorów technice impresjonistycznej. Obraz Siostry, do którego artyście pozowały jego dwie najmłodsze córki – Sylvia i Elizabeth – zdobył pierwsze miejsce na wystawie Carnegie Institute w listopadzie 1899 oraz medale w Paryżu w roku 1900, Buffalo w 1901 i St Louis w 1904. Sukces tych prac pomógł mu w rozwoju jego kariery artystycznej i przyczynił się do uzyskania przez niego miana „najbardziej obsypanego medalami malarza Ameryki”. W ciągu następnych dwudziestu lat namalował swoje najbardziej znane obrazy, przedstawiające jego żonę i córki ubrane w białe lub pastelowe sukienki, przedstawiane często na tle błękitnego nieba[1].
Późniejsze obrazy artysty odzwierciedlają jego zamiłowanie do przyrody, rybołówstwa i polowań. W 1913 zaprzestał nauczania i zaczął tworzyć akwaforty, przedstawiające głównie dzikie ptactwo. Jego pierwsza indywidualna wystawa grafik i suchorytów (1915) cieszyła się dużym zainteresowaniem. Po 1919 artysta poświęcił się malowaniu akwarelowychpejzaży, na które był wtedy duży popyt[1].
Około 1919 Benson rozpoczął malowanie martwych natur. Wiele z tych eleganckich kompozycji składało się z przedmiotów zgromadzonych przez przodków artysty podczas ich morskich wypraw do Orientu. Te wyroby z porcelany, świeczniki, orientalne zasłony i haftowane, jedwabne obrusy, starannie wybrane przez artystę jako motyw jego wytwornych obrazów, znalazło potem swe miejsce w największych amerykańskich muzeach w charakterze eksponatów. Do malowania martwych natur artysta stosował nie tylko technikę olejną, ale również akwarelową; tej ostatniej używał do malowania martwych natur z kwiatami, pochodzącymi z ogrodów żony w New Haven[2]
W 1919 Benson zdobył pierwszą nagrodę W.A. Clarke i Corcoran Gold Medal. W roku następnym w Corcoran Gallery of Art w Waszyngtonie zorganizowana została retrospektywna wystawa jego prac, natomiast duża, retrospektywna wystawa jego grafik miała miejsce w 1941 w nowojorskiej Guy Mayer Gallery[1].
Benson był aktywny niemal do końca życia; swoje studio w Bostonie utrzymywał do 1944, kiedy to powrócił do Salem, gdzie mieszkał aż do śmierci[1].
Twórczość
Dzięki swoim obrazom, działalności pedagogicznej i aktywności w organizacjach zrzeszających profesjonalnych artystów, Benson stał się jednym z liderów rozwoju amerykańskiego impresjonizmu. W 1940 miał na swym koncie pejzaże, martwe natury, tematy sportowe i ornitologiczne, malowane olejem i akwarelą oraz wyryte na płytkach miedzianych.
Do historii przeszedł jednak dzięki swym obrazom namalowanym przed 1920. Jego obrazy młodych kobiet w białych sukniach, stojących w kontemplacyjnych pozach na zboczach wzgórz, dały niepodważalną definicję jednego z aspektów amerykańskiego impresjonizmu.
Portrety kobiet w plenerze
Na tle nieba, ok. 1910, kolekcja prywatna
Czytelniczka, ok. 1910
Studium młodej dziewczyny w welonie, ok. 1912, kolekcja prywatna
Natomiast namalowane przez Bensona portrety, blisko spokrewnione charakterem z dziełami jego przyjaciela, Edmunda Tarbella, przedstawiającymi kobiety czytające lub szyjące w elegancko urządzonych wnętrzach, stały się wyróżnikiem tradycji, określanej jako bostońska.
Do 1898 Benson poruszał się w ramach stylistyki akademizmu, potem zdystansował się od niego i, razem z kolegami z Ten American Painters, poświęcił się promocji impresjonizmu w Ameryce.
Od samego początku amerykańska odmiana impresjonizmu, widoczna w pracach takich artystów jak James McNeill Whistler i Mary Cassatt, zgłębiała różnorodność stylową i tematyczną, oscylując pomiędzy urywanymi pociągnięciami pędzla i zagadnieniami chromatycznej analizy światła – zapoczątkowanymi przez Claude’a Moneta – a brawurową techniką i psychologicznymi penetracjami Johna Singera Sargenta. Styl Bensona, który dojrzał około 1898, był połączeniem techniki Moneta z jego własnymi, amerykańskimi motywami.
Jak większość amerykańskich impresjonistów Benson był konserwatywny w swoim podejściu; malowane przez niego postacie solidnie wypełniają przestrzeń, a powierzchnia płótna, choć mieni się efektami światła odbitego, to nigdy nie rozpływa się w kolorystycznej mgle.
Przykładem tego typu malarstwa jest obraz przedstawiający młodą kobietę w czerwieni i złocie, która została umieszczona na tle czarno-złotej japońskiej zasłony. Uwagę widza przyciąga biała suknia kobiety i jaskrawy, czerwony szal, ale także detale: czarny wachlarz, elegancko trzymany ponad głową, zwisający z niego frędzel, umieszczony na tle kremowego przedramienia i złoty naszyjnik, leżący na obrusie, niedbale trzymany w lewej ręce. Całości kompozycji dopełnia klasyczna i urodziwa twarz kobiety, z czerwonymi ustami, rumianymi policzkami, czarnymi włosami i szczerym, nieco tęsknym wzrokiem skierowanym prosto w oczy widza[4].
↑Bruce W. Chambers w: The Butler Institute of American Art: Frank Weston Benson 1862–1951. [dostęp 2012-09-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-20)]. (ang.).
