Franciszek Ksawery Brzozowski

Franciszek Ksawery Brzozowski
Franz Xaver Brzozowski
Ilustracja
Franciszek Ksawery Brzozowski (przed 1911)
Data i miejsce urodzenia

1 grudnia 1856
Taczów

Data i miejsce śmierci

28 grudnia 1931
Sanok

Miejsce spoczynku

Cmentarz Centralny w Sanoku

Zawód, zajęcie

sędzia

Narodowość

polska

Małżeństwo

Helena

Dzieci

Wacław, Władysław, Witold, Helena, Maria

Krewni i powinowaci

Jerzy Adamski (zięć)

Odznaczenia
Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych i Żandarmerii 1898 (Austro-Węgry) Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych Krzyż Jubileuszowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych
Multimedia w Wikimedia Commons

Franciszek Ksawery Brzozowski herbu Korab (ur. 1 grudnia 1856 w Taczowie, zm. 28 grudnia 1931 w Sanoku) – polski sędzia.

Życiorys

Rodzinny dom rodziny Brzozowskich w Sanoku
Nagrobek Franciszka Ksawerego Brzozowskiego

Franciszek Ksawery Brzozowski[a] urodził się 1 grudnia 1856 w Taczowie na ziemi radomskiej[1].

Ukończył studia prawnicze. W okresie zaboru austriackiego w ramach autonomii galicyjskiej wstąpił do c. k. służby sądowniczej. Od około 1885 był praktykantem sądowym w C. K. Sądzie Krajowym Wyższym w Krakowie[2][3], następnie od około 1887 był auskultantem w C. K. Sądzie Krajowym w Krakowie[4][5], po czym w charakterze auskultanta w Galicji Zachodniej z C. K. Sądu Obwodowego w Nowym Sączu był przydzielony do urzędu C. K. Prokuratorii Państwa w Nowym Sączu[6][7]. Od około 1891 był auskultantem w C. K. Sądzie Obwodowym w Jaśle[8], a od około 1892 adjunktem w C. K. Sądzie Powiatowym w Krośnie[9][10][11]. Od połowy 1895 był adjunktem sądowym w C. K. Sądzie Obwodowym w Tarnowie[12][13][14], a od około 1897 zastępcą prokuratora w Wadowicach[15][16][17][18][19]. Od około 1902 był sędzią C. K. Sądu Obwodowego w Sanoku w charakterze c. k. radcy Sądu Krajowego[20][21][22][23][24][25][26][27][28], od około 1911 w charakterze ad personam[29], zaś od około 1912 w charakterze c. k. radcy Wyższego Sądu Krajowego[30][31]. Równolegle był mianowany zastępcą przewodniczącego sądu przysięgłych przy C. K. Sądzie Obwodowym w Sanoku: w 1907 (przew. Kajetan Chyliński)[32][33][34], w 1908, 1909 (przew. Wiktoryn Mańkowski)[35][36][37][38], w 1912, 1913, 1918 (przew. Stanisław Obertyński)[39][40][41].

Jego żoną około 1891 była Helena z domu Kłobukowska (ur. 24 lutego 1871 w Krasnem jako córka Władysława i Zofii, zm. 4 maja 1954 w Sanoku)[42][43]. Ich dziećmi byli: Wacław (ur. 1892, major artylerii Wojska Polskiego), Maria Tekla Józefa (1893-1975, żona Jerzego Adamskiego[44][45][46], który był bratem Tadeusza)[47], Władysław (ur. 1895, podpułkownik artylerii Wojska Polskiego), Witold[b] (ur. 1899, legionista[48], zginął podczas I wojny światowej[49]), Helena (1903-1938, od 1925 zamężna z właścicielem dóbr, Konstantym Romerem[50]). Podczas I wojny światowej rodzina Brzozowskich odniosła straty na swoim majątku w Sanoku[51]. W sierpniu 1910 w trakcie zabawy z dzieckiem przy huśtawce w swoim przydomowym ogrodzie został ranny w głowę, a sprawa wywołała poruszenie w mieście[52].

Rodzinny dom Korab-Brzozowskich znajduje się pod obecnym adresem ulicy Henryka Sienkiewicza 15 (do 1939 pod numerem 9[53][1]), położony pomiędzy ulicami Henryka Sienkiewicza, Juliusza Słowackiego[54] i Grunwaldzką w Sanoku (w przeszłości była to ulica Bartosza Głowackiego[55])[47]. Później właścicielem dworku był Jerzy Adamski[44][56][47]. Na fasadzie budynku pozostał herb rodowy Brzozowskich[44].

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości wstąpił do służby sądowniczej II Rzeczypospolitej. Został sędzią Sądu Okręgowego w Sanoku. Na skutek podania został przeniesiony w stan spoczynku z dniem 17 kwietnia 1926[57].

Był członkiem sanockiego gniazda Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” (1912)[58][59]. Pełnił mandat radnego Rady Miejskiej w Sanoku (wybrany 1910[60], 1914)[61], został radnym pierwszej powojennej kadencji w 1919[62].

Zmarł 28 grudnia 1931 w Sanoku[42][63][1]. Został pochowany na cmentarzu przy ul. Jana Matejki w Sanoku 30 grudnia 1931[42]. Obok zostały pochowane jego żona Helena i córka Helena Romer.

Odznaczenia

austro-węgierskie

Uwagi

  1. ↑ Informacja o mianowaniu opublikowana w wydaniu „Gazety Lwowskiej” 128/1895 wskazała tożsamość „Franciszek Ksawery Korab Brzozowski”. Szematyzm z 1895 wskazał formę „Franciszek Ksawery Brzozowski-Korab”. Szematyzm z 1911 wskazał formę „Franciszek Ksawery Brzozowski”. Doniesienia o mianowaniu do sądu przysięgłych z lat 1908-1913 wskazywały formę „Franciszek Ksawery Brzozowski” Inskrypcja nagrobna podała tożsamość „Ksawery Korab Brzozowski”. Publikacja Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918 wydana w języku niemieckim podała „Franz Xaver Brzozowski”. Publikacja Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku podała „Franciszek Brzozowski”. Wydanie „Dziennika Urzędowego Ministerstwa Sprawiedliwości” 10/1926 podało formę „Ksawery Brzozowski”.
  2. ↑ W źródle szkolnym z 1913/1914 wymieniony jako Franciszek Ksawery Bonawentura Korab Brzozowski, zob. CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok 1913/14 (zespół 7, sygn. 61). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 273. Tymczasem w sprawozdaniu szkolnym z tego roku podany jako Witold Brzozowski, zob. XXXIII. Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1913/14. Sanok: 1914, s. 65.

Przypisy

  1. ↑ a b c Księga zmarłych i pochowanych w Sanoku na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej i Matejki od 1926 do 1956 r.. Sanok. s. 29 (poz. 412).
  2. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1886. Lwów: 1886, s. 108.
  3. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1887. Lwów: 1887, s. 108.
  4. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1888. Lwów: 1888, s. 108, 109.
  5. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1889. Lwów: 1889, s. 117, 155.
  6. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1890. Lwów: 1890, s. 117, 137, 155.
  7. ↑ W Szematyzmie z 1891 Franciszek Ksawery Brzozowski nie figuruje. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1891. Lwów: 1891, s. 860.
  8. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1892. Lwów: 1892, s. 117, 134.
  9. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1893. Lwów: 1893, s. 136.
  10. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1894. Lwów: 1894, s. 136.
  11. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1895. Lwów: 1895, s. 136.
  12. ↑ Telegramy Gazety Lwowskiej. „Gazeta Lwowska”. Nr 128, s. 5, 6 czerwca 1895. 
  13. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1896. Lwów: 1896, s. 130.
  14. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1897. Lwów: 1897, s. 130.
  15. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1898. Lwów: 1898, s. 179.
  16. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1899. Lwów: 1899, s. 179.
  17. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1900. Lwów: 1900, s. 184.
  18. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1901. Lwów: 1901, s. 184.
  19. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1902. Lwów: 1902, s. 197.
  20. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1903. Lwów: 1903, s. 107.
  21. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1904. Lwów: 1904, s. 107.
  22. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1905. Lwów: 1905, s. 107.
  23. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1906. Lwów: 1906, s. 123.
  24. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1907. Lwów: 1907, s. 123.
  25. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1908. Lwów: 1908, s. 123.
  26. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1909. Lwów: 1909, s. 137.
  27. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1910. Lwów: 1910, s. 137.
  28. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów: 1911, s. 140.
  29. ↑ a b c d Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1912. Lwów: 1912, s. 138.
  30. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1913. Lwów: 1913, s. 142.
  31. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 142.
  32. ↑ Rozmaite obwieszczenia. „Gazeta Lwowska”, s. 9, Nr 295 z 22 grudnia 1907. 
  33. ↑ Rozmaite obwieszczenia. „Gazeta Lwowska”, s. 7, Nr 296 z 24 grudnia 1907. 
  34. ↑ Rozmaite obwieszczenia. „Gazeta Lwowska”, s. 7, Nr 297 z 25 grudnia 1907. 
  35. ↑ Rozmaite obwieszczenia. „Gazeta Lwowska”, s. 7, Nr 218 z 23 września 1908. 
  36. ↑ Rozmaite obwieszczenia. „Gazeta Lwowska”, s. 11, Nr 286 z 3 kwietnia 1909. 
  37. ↑ Rozmaite obwieszczenia. „Gazeta Lwowska”, s. 7, Nr 162 z 20 lipca 1909. 
  38. ↑ Rozmaite obwieszczenia. „Gazeta Lwowska”, s. 9, Nr 286 z 16 grudnia 1909. 
  39. ↑ Rozmaite obwieszczenia. „Gazeta Lwowska”, s. 8, Nr 152 z 6 lipca 1912. 
  40. ↑ Rozmaite obwieszczenia. „Gazeta Lwowska”, s. 12, Nr 222 z 27 września 1913. 
  41. ↑ Rozmaite obwieszczenia. „Gazeta Lwowska”, s. 6, Nr 84 z 13 kwietnia 1918. 
  42. ↑ a b c Księga Zmarłych 1904–1934 Sanok. T. J. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 368 (poz. 123).
  43. ↑ Księga Zmarłych 1946–1958 Sanok. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 351 (poz. 45).
  44. ↑ a b c Edward Zając. Zostało ich tak niewiele. „Gazeta Bieszczadzka”, s. 8, Nr 9 (136) z 9 maja 1997. 
  45. ↑ Księga małżeństw (1924–1936). Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku. s. 171.
  46. ↑ Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Maria Adamska. rakowice.eu. [dostęp 2019-11-12].
  47. ↑ a b c Paweł Kosina: Helena Kosinówna. Rodzina i sanoccy przyjaciele. Sanok: Stowarzyszenie Przyjaciół Heleny Kosiny w Sanoku, 2006, s. 51. ISBN 83-924210-0-0. Paweł Kosina. Helena Kosinówna. Rodzina i sanoccy przyjaciele. „Góra Przemienienia”, s. 20, 25 (149) z 18 czerwca 2006. Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku. 
  48. ↑ Żołnierze niepodległości. Witold Brzozowski. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2016-06-27].
  49. ↑ Apel poległych. W: Dwa dni w mieście naszej młodości. Sprawozdanie ze zjazdu koleżeńskiego wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej matury w roku 1958. Warszawa: 1960, s. 66.
  50. ↑ Księga małżeństw (1924–1936). Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku. s. 6.
  51. ↑ Wojciech Sołtys: Budownictwo, przemysł, rzemiosło, handel, Pomiędzy wojnami światowymi 1918–1939. W: Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka: Sanok. Dzieje miasta. Kraków: 1995, s. 525.
  52. ↑ Kronika. Wypadek. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 3, Nr 16 z 14 sierpnia 1910. 
  53. ↑ Książka telefoniczna. 1939. s. 706. [dostęp 2015-07-29].
  54. ↑ Wojciech Sołtys. Sanockie w okresie I wojny światowej w relacjach pamiętnikarzy i w prasie. „Rocznik Sanocki 1995”, s. 63, 1995. Towarzystwo Rozwoju i Upiększania Miasta Sanoka. ISSN 0557-2096. 
  55. ↑ Skorowidz powiatu sanockiego. Wydany na podstawie dat zebranych w roku 1911. Sanok: 1911, s. 42.
  56. ↑ Sanockie dworki. W: Edward Zając: Szkice z dziejów Sanoka. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 1998, s. 214-215. ISBN 83-909787-0-9.
  57. ↑ Ruch służbowy w sądownictwie. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości”, s. 186, Nr 10 z 15 maja 1926. 
  58. ↑ Paweł Sebastiański, Bronisław Kielar: Wykazy członków Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku. W: 125 lat sanockiego „Sokoła” 1889–2014. Sanok: Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Sanoku, 2014, s. 147. ISBN 978-83-939031-1-5.
  59. ↑ Anna Sebastiańska: Członkowie TG „Sokół” w Sanoku 1889–1946. sokolsanok.pl, 2009-11-29. [dostęp 2016-03-15].
  60. ↑ Po wyborach. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 1-2, Nr 34 z 18 grudnia 1910. 
  61. ↑ Edward Zając: Obywatele Honorowi Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 2002, s. 75. ISBN 83-909787-8-4.
  62. ↑ Marek Drwięga. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990. Samorząd miejski Sanoka w latach 1918–1939. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”, s. 36, Sanok: 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
  63. ↑ Indeks do ksiąg zmarłych od roku 1914. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. B, 1931, str. 356, poz. 123.
  64. ↑ a b c Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918. Wiedeń: 1918, s. 1033.