Przodkowie Borinskiego byli śląskimi Żydami. W pierwszej połowie XIX w. prapradziadek Ernsta, Adolf Borinski[4] handlował ubraniami i przyprawami w Żorach[5] – jego sklep mieścił się przy tamtejszym Rynku (budynek stoi do dziś)[6].
Dziadek Samuel i jego bracia Luis (w latach 1872–1892 radny Katowic) oraz Wilhelm prowadzili znane sklepy delikatesowe odpowiednio w Królewskiej Hucie, Katowicach i Zabrzu[6]. Ojciec Ernsta – Max Borinski, urodzony 25 lipca 1870 r. w Lublińcu – w 1910 r. był właścicielem sklepu pasmanteryjnego przy Johannstrasse 4, a w 1914 r. właścicielem usytuowanego pod sąsiednim adresem (Johannstrasse 2) sklepu z odzieżą męską[7]. Od lat 70. XIX w. do 1939 r. wysoką renomą cieszył się w Katowicach sklep kolonialno-korzenny wspomnianego wyżej Luisa Borinskiego przy Grundmannstrasse 1, tuż przy katowickim rynku, prowadzony później przez jego synów, Ernsta[a] i Rudolfa jako znane delikatesy przy Grundmannstrasse 3[8]. Karl, syn Luisa, kuzyn Maxa, czyli stryj Ernsta, był cenionym germanistą i historykiem literatury, profesorem Uniwersytetu w Monachium[6].
Życiorys
Ernst Borinski gimnazjum ukończył w Katowicach. W 1924 roku otrzymał tytuł licencjata na Uniwersytecie w Halle. Studiował od 1925 roku prawo w Hamburgu, a następnie na Uniwersytecie w Berlinie, gdzie w 1928 otrzymał stopień doktora filozofii, w 1930 roku zdobył dyplom z prawa międzynarodowego na Akademii Prawa Międzynarodowego w Hadze[9]. Po studiach podjął praktykę jako asystent sędziego, zaprzyjaźnił się podczas niej z synem jednego z sędziów Hansem Klossem[10]. Po odbyciu praktyki został skierowany jako sędzia do miejscowości Kelbra. Jako znajomy rodziny Zeissów prowadził w owym czasie wykłady dla pracowników zakładów Zeissa[11].
Johannesstrasse w początku XX wieku, Borinscy mieszkali tu pod numerem 8[12]
Aby uciec przed nasilającymi się w Niemczech represjami wobec osób pochodzenia żydowskiego, wyjechał do Stanów Zjednoczonych. 21 marca 1938 roku na pokładzie Queen Mary przybył do Nowego Jorku. W latach 1942–1945 służył w wywiadzie amerykańskiej armii jako tłumacz (znał niemiecki, angielski, francuski, polski, hiszpański i rosyjski), między innymi w Europie. Podczas służby otrzymał 22 listopada 1943 roku amerykańskie obywatelstwo[13]. Po opuszczeniu armii kontynuował studia, w 1947 r. otrzymał tytuł magistra socjologii z University of Chicago i przyjął ofertę pracy jako wykładowca socjologii w Tougaloo College(inne języki)[14] w stanie Missisipi, gdzie uczył też niemieckiego i rosyjskiego. W 1954 obronił doktorat z socjologii na University of Pittsburgh[15].
W USA na przełomie lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych wciąż obowiązywały tzw. prawa Jima Crowa, rasistowski system odmawiający wielu praw ludności czarnoskórej. Stan Missisipi był jedną z twierdz segregacji i represji wobec ciemnoskórych. Tougaloo było uczelnią dla czarnych. Borinski jako jeden z pierwszych organizował zajęcia, wykłady i spotkania, na których biali i czarni studenci siedzieli przy jednym stole. Publikował prace poświęcone problematyce rasowej[16][17]. Z racji swoich poglądów i działań był inwigilowany przez agencję stanową Mississippi State Sovereignty Commission(inne języki) strzegącą praw segregacji i inwigilującą działaczy ruchu praw obywatelskich.
Borinski wykładał w Tougaloo aż do swojej śmierci w wieku 82 lat. Z czasem stał się ikoną ruchu równouprawnienia czarnych[18]. Jego imieniem nazwano jeden kompleksów budynków koledżu Tougaloo. Jest pochowany na małym cmentarzu na terenie kampusu. W styczniu 2000 roku odbyła się pierwsza z corocznych konferencji na jego cześć. American Civil Liberties Union nadaje doroczną nagrodę jego imienia[19].
Uwagi
↑Stryja Maxa, nie mylić z Ernstem – bohaterem tego hasła.
Przypisy
↑Ernst Borinski. My family tree. [dostęp 2015-04-14]. (ang.).
↑Maria Lowe. An Unseen Hand: The Role of Sociology Professor Ernst Borinski in Mississippi’s Struggle for Racial Integration in the 1950s and 1960s. „Leadership”. 4 (no. 1), s. 27–47, February 2008. Thousand Oaks, California: Sage Publications. DOI: 10.1177/1742715007085768. ISSN1742-7150.
↑Według „Max Borinski” w: [1]; oba adresy dziś już nie istnieją – budynki wyburzono.
↑JadwigaJ.Lipońska-SajdakJadwigaJ., ZofiaZ.SzotaZofiaZ., „Gruss aus Kattowitz”: pozdrowienia z Katowic: album pocztówek ze zbiorów Muzeum Historii Katowic, Katowice: Muzeum Historii Katowic, 2004, s. 62, ISBN 83-87727-07-5.
↑Ernst Borinski. A Legal and Sociological Analysis of the Segregation Decision of 1954. „University of Pittsburgh Law Review”. 15, s. 622–627, 1954. ISSN0041-9915.
↑DonaldD.CunnigenDonaldD., The Legacy of Ernst Borinski: The Production of an African American Sociological Tradition, „Teaching Sociology”, 31 (4), 2003, s. 397–411, DOI: 10.2307/3211365, ISSN0092-055X, JSTOR: 3211365 [dostęp 2022-06-10].
