Delfinowiec białonosy
Delfinowiec białonosy[9], delfin białonosy[10] (Lagenorhynchus albirostris) – gatunek ssaka z rodziny delfinowatych (Delphinidae). Gatunek słabo poznany.
Taksonomia
Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1846 roku angielski zoolog John Edward Gray nadając mu nazwę Lagenorhynchus albirostris[2]. Holotyp pochodził z Great Yarmouth, w Norfolk, w Wielkiej Brytanii[11][12]. Na okaz typowy składały się szkielet i figura zwierzęcia znajdująca się w Muzeum Historii Naturalnej w Londynie (numer katalogowy BMNH 916a-48.7.12.12), zebrana przez pana Brightwella[12][13].
Analizy przeprowadzone w 2019 roku w oparciu o dane molekularne ujawniły, że tradycyjnie uznawany Lagenorhynchus[14] nie jest monofiletyczny i należy podzielić go na trzy odrębne rodzaje: Lagenorhynchus, Leucopleurus i Sagmatias[13][15]. Lagenoriynchus albirostris należy do wyizolowanej linii w obrębie Delphinidae i jest jedynym żyjącym współcześnie przedstawicielem rodzaju delfinowiec[9] (Lagenorhynchus)[13][15]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten gatunek za monotypowy[15].
Etymologia
- Leucopleurus: gr. λευκος leukos „biały”; πλευρον pleuron „żebra, boki”[16].
- albirostris: łac. albus „biały”; -rostris „-dzioby”, od rostrum „dziób”[17].
Zasięg występowania
Delfinowiec białonosy występuje od umiarkowanych do subarktycznych wód północnej części Oceanu Atlantyckiego, w tym południowa Cieśnina Davisa, Zatoka Świętego Wawrzyńca, Morze Barentsa i Morze Północne, na południe do Cape Cod (Stany Zjednoczone) na wschodzie i wybrzeża północnej Francji na zachodzie; obserwacje poza granicami Morza Bałtyckiego i Zatoki Biskajskiej oraz wzdłuż Półwyspu Iberyjskiego[15].
Morfologia
Długość ciała 240–310 cm; masa ciała 180–350 kg[18]. Występuje dymorfizm płciowy – dorosłe samce są nieco większe i cięższe od dorosłych samic[18]. Noworodki osiągają długość ciała 110–120 cm przy ciężarze około 40 kg[18]. Delfinowce białonose są na grzbiecie i bokach czarne, pod spodem białe.
Ekologia
Delfinowce białonose są zwierzętami socjalnymi, pływają w stadach złożonych zwykle z kilkudziesięciu osobników, rzadziej pojedynczo. Żywią się rybami. Biologia rozrodu gatunku jest słabo poznana.
Pokarm
Głównym składnikiem diety delfina białonosego według badań Jefferson i innych z 1993 roku są ryby jak dorsz (Gadus morhua), śledź oceaniczny (Clupea harengus), plamiak (Melanogrammus aeglefinus), karlik (Trisopterus minutus), bielmik (Trisopterus luscus), witlinek (Merlangius merlangus), gromadnik (Mallotus villosus) i morszczuk zwyczajny (Merluccius merluccius)[19]. Późniejsze badania wykazały także Scomber, Pleuronectese, Limanda, Eleginus i Hyperoplus[20].
Status zagrożenia
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów został zaliczony do kategorii LC (ang. least concern „najmniejszej troski”)[8].
Uwagi
- ↑ Nie Delphinus tursio Fabricius, 1780; błędna identyfikacja.
- ↑ a b Kombinacja nazw.
Przypisy
- ↑ Lagenorhynchus albirostris, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b J.E. Gray. On the British Cetacea. „The Annals and Magazine of Natural History”. 17 (110), s. 84, 1846. (ang.).
- ↑ T. Brightwell. Observations on a specimen of the bottle-nosed dolphin, Delphinus Tursio, Fabr., taken at Great Yarmouth, October 1845. „The Annals and Magazine of Natural History”. 17 (109), s. 21, 1848. (ang.).
- ↑ J.E. Gray: Mammalia. On the cetaceous animals. W: J. Richardson & J.E. Gray: The zoology of the voyage of the H.M.S. Erebus & Terror, under the command of Captain Sir James Clark Ross, during the years 1839 to 1843. By authority of the Lords Commissioners of the Admiralty. Cz. 1: Mammalia, Birds. London: E. W. Janson, 1844–1875, s. 35, ryc. 10, 11. (ang.).
- ↑ H.G.L. Reichenbach: Die vollständigste Naturgeschichte des In- und Auslandes. Cetaceen oder Walthiere. Cz. 1. Dresden und Leipzig: Expedition der vollständigsten Naturgeschichte, 1846, s. ryc. xxiv, fig. 76. (niem.).
- ↑ D.F. Eschricht. Undersögelser over Hvaldyrene. „Det Kongelige Danske videnskabernes selskabs skrifter Naturvidenskabelig og mathematisk afdeling”. Femte række. 12, s. 297, 1846. (duń.).
- ↑ P.J. Van Bénéden. Recherches sur la faune littorale de Belgique: Cétacés. „Mémoires de l’Académie Royale des Sciences, des Lettres et des Beaux-Arts de Belgique”. 32, s. 28, 1860.
- ↑ a b J.J. Kiszka J.J., G.G. Braulik G.G., Lagenorhynchus albirostris, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015, wersja 2015.2 [dostęp 2015-09-13] (ang.).
- ↑ a b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 188. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ K. Kowalski (red.), A. Krzanowski, H. Kubiak, B. Rzebik-Kowalska & L. Sych: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 43, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0637-8.
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Lagenorhynchus albirostris. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-09-11].
- ↑ a b P. Hershkovitz. Catalog of Living Whales. „Bulletin of the United States National Museum”. 246, s. 62, 1966. (ang.).
- ↑ a b c N.L. Vollmer, E. Ashe, R.L. Brownell Jr., F. Cipriano, J.G. Mead, R.R. Reeves, M.S. Soldevilla & R. Williams. Taxonomic revision of the dolphin genus Lagenorhynchus. „Marine Mammal Science”. 35 (3), s. 957–1057, 2019. DOI: 10.1111/mms.12573. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Lagenorhynchus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-04-01]. (ang.).
- ↑ a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 292. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 374, 1904. (ang.).
- ↑ albirostris, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-09-12] (ang.).
- ↑ a b c J. Wang, K. Riehl & S. Dungan: Family Delphinidae (Ocean Dolphins). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 4: Sea Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2014, s. 489. ISBN 978-84-96553-93-4. (ang.).
- ↑ Jefferson TA, Leatherwood S, Webber MA. FAO Species identification guide. „Marine mammals of the world”, s. 320, 1993.
- ↑ Reves RR, Smeenk C, Brownell L, Kinze CC. Atlantic white-sided dolphin – Lagenorhynchus acutus (Gray, 1828). „Handbook of Marine Mammals”. 6, s. 31-56, 1999.
Bibliografia
Zobacz też
Identyfikatory zewnętrzne:
|
|