Zobacz też: Dąbrowa Wielka w innych znaczeniach tego słowa.

Dąbrowa Wielka

wieś
Kościół św. Michała Archanioła w Dąbrowie Wielkiej
Państwo	Polska
Województwo	łódzkie
Powiat	sieradzki
Gmina	Sieradz
Strefa numeracyjna	43
Kod pocztowy	98-200[2]
Tablice rejestracyjne	ESI
SIMC	0713438
Położenie na mapie gminy wiejskiej Sieradz Dąbrowa Wielka
Położenie na mapie Polski Dąbrowa Wielka
Położenie na mapie województwa łódzkiego Dąbrowa Wielka
Położenie na mapie powiatu sieradzkiego Dąbrowa Wielka
51°31′41″N 18°43′01″E/51,528056 18,716944[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Dąbrowa Wielka – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie sieradzkim, w gminie Sieradz, ok. 6 km od Sieradza.

Prywatna wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie sieradzkim województwa sieradzkiego^[3].

W latach 1954–1956 wieś należała do gromady Sokołów, po zmianie siedziby i nazwy gromady była siedzibą władz gromady Dąbrowa Wielka. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.

Pierwsza wzmianka pisana o wsi pochodzi z 1276 r., gdy książę sieradzki Leszek Czarny darował ją osobie prywatnej. W początkach XVI w. wieś była własnością Pobogów wywodzących się z Rokszyc, którzy przyjęli od niej nazwisko Dąbrowskich, następnie przeszła w drodze związków małżeńskich na Pociejów, później na Wężyków, z których Ludwik, kasztelanic wieluński, odsprzedał ją Józefowi Stawiskiemu ze Stawu. W 1751 r. Dąbrowę Wielką odkupił od Stawiskich Ignacy Kiciński, starosta kotelnicki. Jego syn wyzbył się majątku na rzecz pułkownika wojsk koronnych Kazimierza Albina Lenartowicza, który w czasie konfederacji barskiej walczył na terenie Sieradzkiego. Syn jego – Andrzej sprzedał wieś Józefowi i Łukaszowi Kobierzyckim. Łukasz Kobierzycki był ostatnim marszałkiem sejmiku sieradzkiego w 1828 r. Rodzina ta pozostawała w Dąbrowie do 1888 r., kiedy to na publicznej licytacji wieś kupił Grzegorz Dudaj. Od 1900 r. aż do II wojny światowej właścicielem Dąbrowy był Tadeusz Puławski. W latach 1915–1916 założył on szkołę dla dzieci "fornali, polowych i borowych", był długoletnim prezesem Polskiej Macierzy Szkolnej w Sieradzu oraz posłem na Sejm II Rzeczypospolitej.

Na pd. skraju wsi zachował się w dobrym stanie dwór z przełomu XVIII/XIX w. Jest to budynek murowany, parterowy, z gankiem na osi, przykrytym trójkątnym szczytem wspartym na dwóch parach kolumn. Częścią składową założenia dworskiego jest spichlerz (24 x 12 m) z pocz. XIX w., klasycystyczny, z drzwiami nabijanymi ćwiekami i oryginalnymi okuciami. Budynek murowany, piwnice sklepione kolebkowo. Dach naczółkowy.

Przy skrzyżowaniu dróg we wsi stoi drewniany kościół św. Michała Archanioła Parafia istnieje tutaj od XIV w. Pierwszy kościół był wzmiankowany w 1442 r. Kolejna świątynia wzniesiona w 1653-64 r. Obecny kościół z pocz. XVIII w. Jest on konstrukcji zrębowej, oszalowany, orientowany. Ołtarz główny z bramkami, barokowy. W ołtarzu tym obraz patrona świątyni. Dwa ołtarze boczne również barokowe; liczne obrazy, rzeźby i wota z XVIII w. W ołtarzach herby fundatorów świątyni: Pobóg, Jastrzębiec i Leszczyc. Na przykościelnym cmentarzu dzwonnica, na której zachował się dzwon z 1728 r. Wokół kościółka pomnikowe okazy lip i wiązów.

Według rejestru zabytków NID^[6] na listę zabytków wpisane są obiekty:

• kościół parafialny pw. św. Michała, drewniany, pocz. XVIII w., nr rej.: 808 z 28.12.1967
• zespół dworski, 2 poł. XVIII w., 1 poł. XIX w.:
  • dwór, nr rej.: 809 z 27.12.1967
  • park, nr rej.: 370 z 31.12.1990

W Dąbrowie Wielkiej urodził się Teodor Goździkiewicz (1903–1984), syn gajowego Nikodema i Franciszki z Gintrów. Autor wielu powieści, opowiadań, w których sławił ziemię swego dzieciństwa – Sieradzczyznę. Jedyna powieść historyczna Goździkiewicza "Sprawa Łuki Bakowicza" jest oparta na prawdziwych wydarzeniach z okresu powstania styczniowego na ziemi sieradzkiej.