PROFILPELAJAR.COM

Czartowiec
Państwo	Polska; Czechy
Położenie	Skorošice
Pasmo	Góry Złote; Sudety Wschodnie
Wysokość	944 m n.p.m.
	Położenie na mapie Sudetów Czartowiec
	50°17′46,472″N 17°00′12,036″E/50,296242 17,003343

Czartowiec – wzniesienie o wysokości 944 m n.p.m. w Górach Złotych w Sudetach Wschodnich, leżące na granicznym grzbiecie Gór Złotych, oddzielającym Polskę od Czech.

Położenie

Wzniesienie graniczne, położone w południowo-zachodniej części Gór Złotych, na terenie Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego na granicy polsko-czeskiej^[1]. Wznosi się między wzniesieniami: Špičák (957 m), po północno-wschodniej stronie, Pośrednia czes. Pomezný (924), po południowo-wschodniej stronie i Borůvkový vrch (859 m), po północnej stronie około 1,2 km. na północny wschód od południowo-wschodnich granic miejscowości Nowy Gierałtów^[1].

Fizjografia

Wzniesienie w głównym grzbiecie granicznym w kształcie wysuniętego na zachód od linii grzbietu stożka o nieregularnej rzeźbie i ukształtowaniu z małowyrazistym skalistym wierzchołkiem oraz stromym zachodnim zboczu opadającym w kierunku doliny Górnej Białej Lądeckiej, na którym poniżej szczytu znajdują się kilkumetrowe gnejsowe skałki oraz gołoborze^[2]. Południowe grzbietowe zbocze łagodnie opada wzdłuż granicy do niższego o 23 m wzniesienia Łupkowa czes. Břidličný vrch. Na północ zbocze nieznacznie opada do wzniesienia Borůvkový vrch. Zbocze wschodnie opada w stronę wyższego wzniesienia Špičák. Od sąsiednich wzniesień oddzielone jest niewielkimi siodłami. Razem z leżącym po czeskiej stronie Śpicakiem tworzy zwarty masyw. Wzniesienie na zachodnim zboczu wyraźnie podkreślają dwie dobrze wykształcone doliny górskich potoków: od północy dolina potoku Jesionowy Spław a od południa dolina potoku Wądróż. Wzniesienie zbudowane ze skał metamorficznych, głównie z gnejsów gierałtowskich, fyllitów i amfibolitów oraz łupków krystalicznych^[1]. Zbocza wzniesienia pokrywa niewielka warstwa młodszych osadów glin, żwirów, piasków i lessów z okresu zlodowaceń plejstoceńskich i osadów powstałych w chłodnym, peryglacjalnym klimacie^[1]. Cała powierzchnia wzniesienia porośnięta jest w większości naturalnym lasem mieszanym regla dolnego, a w partiach szczytowych świerkowym regla górnego z niewielką domieszką drzew liściastych^[1]. Wzniesienie pod koniec XX wieku dotknęły zniszczenia wywołane katastrofą ekologiczną w Sudetach^[1]. Położenie wzniesienia, kształt czynią wzniesienie rozpoznawalnym w terenie. W przeszłości wzniesienie nosiło nazwę: Vordere Höllen Koppe, Stráž, Przedpiekle, Łysa Kopa^[1].

Inne

Zbocza wzniesienia porasta fragment naturalnego lasu mieszanego będące pozostałością gęstej puszczy, w pobliżu jego górnej granicy występuje skarłowaciały starodrzew.
Nazwa Czartowiec wywodzi się z legendy o Czarcie (diable), który w okolicy wzniesienia miał swoją siedzibę i pod postacią kobiety wabił w góry okolicznych mieszkańców a potem ze zboczy zrzucał na nich kamienie^[1].
Wzniesienie uznawane jest nieraz za bliźniaczy wierzchołek wzniesienia Špičák 957 m n.p.m., którego wierzchołek leży po czeskiej stronie.
Przez wzniesienie przechodzi dział wodny III rzędu.
Wzniesienie położone jest w północno-wschodniej części Gór Złotych^[1]. W tej części znajdują się też najwyższe wzniesienia: Kowadło (987 m), Špičák (957 m), Łupkowa czes. Břidličný vrch (945), Pasieczna (928 m), Pośrednia czes. Pomezný (924).
Na szczycie słupek graniczny^[3] nr III/32.
Na wschód od szczytu poniżej niewielkiego siodła znajduje się (czes. Pramen pod Stráží) źródło, z którego wypływa Studený potok.

Turystyka

Przez szczyt prowadzi szlak turystyczny^[4]:

zielony - prowadzący przez Borówkową, zamek Karpień na Śnieżnik i dalej.

Wschodnim zboczem ok. 200 m poniżej szczytu prowadzi szlak^[4]:

czerwony - prowadzący przez Žulová do Javorník i dalej.

Ok. 400 m przed szczytem skręca na Špičák szlak^[4]:

żółty – prowadzący wzdłuż granicy państwowej od wzniesienia od Przełęczy u Trzech Granic na Špičák.

Do szczytu można dojść od Nowego Gierałtowa drogą leśną wzdłuż potoku Wądróż. Ze wzniesienia roztacza się widok na Dolinę Białej Lądeckiej, Masyw Śnieżnika, Góry Bardzkie i Złote, Przedgórze Sudeckie przy dobrej widoczności widać Wielką Sowę, Ślężę.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 17: Góry Złote. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1993, s. 61. ISBN 83-85773-01-0.
↑ Czeski opis
↑ słupek
↑ ^a ^b ^c Mapa turystyczna. [dostęp 2018-06-05].

Bibliografia

Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 17 Góry Złote, red. Marek Staffa, Wydawnictwo I-BIS, Wrocław 1993, ISBN 83-85773-01-0.
Masyw Śnieżnika, Góry Bialskie, Góry Złote, Krowiarki, mapa w skali 1:40 000, Wydawnictwo „Plan”, Wrocław 2006, ISBN 83-60180-51-2.
Ziemia Kłodzka, mapa w skali 1:50 000, Wydawnictwo "Compass", Kraków 2012, ISBN 978-83-7605-346-2.