Śnieżnik (1425[2] m n.p.m.[3]), zwany też Śnieżnikiem Kłodzkim dawniej Kładską Śnieżką[4], cz.Králický Sněžník, niem.Glatzer Schneeberg – najwyższy, graniczny szczyt po polskiej stronie w Sudetach Wschodnich i w Masywie Śnieżnika[5].
Charakterystyka geograficzna
Śnieżnik jest najwyższym szczytem Masywu Śnieżnika i 17. co do wysokości w całych Sudetach[5]. Jest on jedyną górą w masywie Śnieżnika, która wystaje ponad górną granicę lasu[5].
Śnieżnik leży na europejskim dziale wodnym mórz Czarnego i Bałtyckiego[5]. Przebieg działu pokrywa się w obrębie szczytu z przebiegiem granicy państwowej – potoki polskiej strony spływają do Bałtyku, czeskiej – do Morza Czarnego.
Na stokach Śnieżnika występują rumowiska skalne, powstałe w czasie plejstocenu w klimacie peryglacjalnym. Z tego samego okresu pochodzi nisza niwalna w południowym zboczu. W zagłębieniu tym ok. 200 m od szczytu, bierze początek Morawa, jedna z większych rzek Czech i największa rzeka Moraw.
Górnictwo
W niższych partiach Śnieżnika znajdują się sztolnie poszukiwawcze za złożamiuranu.
Przyroda
Świat roślinny i zwierzęcy Śnieżnika jest najbogatszy w całych Sudetach, ponieważ przebiegają tam granice zasięgów występowania wielu gatunków – sudeckich, karpackich, alpejskich, a nawet śródziemnomorskich[5].
1000–1250 m n.p.m. – regiel górny – bór świerkowy, w runie występują borówki czernica i brusznica,
powyżej 1250 m n.p.m. – łąki górskie.
Te ostatnie posiadają największą wartość przyrodniczą. Występują tu licznie gatunki roślin rzadkich i chronionych oraz sztucznie wprowadzona kosodrzewina.
Dla ochrony przyrody ożywionej utworzono na Śnieżniku już w 1938 roku rezerwat przyrody, odtworzony pod polskimi rządami w 1965 roku jako ścisły. Obejmuje on część szczytową powyżej wysokości 1150 m n.p.m., jego powierzchnia wynosi 192 ha[5].
Śnieżnik musiał być znany turystom już pod koniec XVIII wieku – z tego okresu pochodzą pierwsze utrwalone informacje (panoramy i wzmianki pisane). Prawdziwy rozkwit turystyki rozpoczął się w 1838 roku, kiedy to Śnieżnik i jego okolice stały się własnością królewny Marianny Orańskiej[5]. Szczyt stał się modnym celem wędrówek – między innymi podziwiano na nim wschody i zachody słońca.
Śnieżnik był tak popularny, że w latach 1895–1899 zbudowano tutaj kamienną wieżę widokową w kształcie cylindrycznej baszty[5]. Wzniesiona została z inicjatywy Kłodzkiego Towarzystwa Górskiego i miała służyć podniesieniu atrakcyjności wycieczek na szczyt. Potężna konstrukcja, nawiązująca do modnego wówczas romantycznego stylu naśladującego średniowiecze, miała 6 kondygnacji i wysokość 33,5 m. Nadano jej imię cesarzaWilhelma I i dobudowano budynek mieszczący małe schronisko[5].
Po II wojnie światowej infrastruktura turystyczna zaczęła podupadać. W 1971 roku rozebrano czeskie schronisko (do dziś widoczne są fundamenty), a 11 października 1973 roku wysadzono w powietrze solidną, wbrew opiniom o złym stanie technicznym[6], lecz zaniedbaną wieżę widokową. Jej resztki przez wiele lat tworzyły kulminację na kopule szczytowej góry[5].
Dla Czechów symbolem Śnieżnika jest kamienna rzeźba słonia stojąca obok fundamentów schroniska po czeskiej stronie granicy. Rzeźbę ustawili w 1932 roku członkowie grupy artystycznej Jescher zaprzyjaźnieni z dzierżawcą schroniska Liechtensteina Oskarem Gutwinskim. Nazwa grupy miała pochodzić od odgłosu (w języku niemieckim), który wydaje kichający słoń.
26 września 2022 r. do użytku turystów została oddana w miejscu starej nowa wieża widokowa[7].
Ze Śnieżnika możliwa jest obserwacja alpejskich szczytów w Austrii położonych w masywie Rax-Schneeberg-Gruppe (Alpy Styryjsko-Dolnoaustriackie) oddalonych o około 281–292 km. Zostało to dowiedzione 2 stycznia 2020 roku przez dr. hab. Krzysztofa Strasburgera[9][10] oraz potwierdzone 15 lutego 2021 roku przez Artura Robaka, Tobiasza Rangno w asyście Zbigniewa Kasprzaka[11][12][13]. Obserwacje te są obecnie (luty 2021) rekordowymi dokonaniami w tej dziedzinie w Polsce. Przy niestandardowej refrakcji atmosferycznej sfotografowano szczyty Heukuppe (2007 m) i Schneeberg (2076 m).