Cerkiew św. Dymitra w Nowym Sączu

Cerkiew św. Dymitra
cerkiew parafialna
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Nowy Sącz

Wyznanie

katolickie / prawosławne

Kościół

greckokatolicki / Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny

Archieparchia / Diecezja

przemysko-warszawska / przemysko-gorlicka

Wezwanie

Świętego Dymitra

Położenie na mapie Nowego Sącza
Mapa konturowa Nowego Sącza, po prawej znajduje się punkt z opisem „Nowy Sącz, cerkiew w skansenie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Nowy Sącz, cerkiew w skansenie”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Nowy Sącz, cerkiew w skansenie”
Ziemia49°36′59,9″N 20°44′15,1″E/49,616639 20,737528
Multimedia w Wikimedia Commons

Cerkiew św. Dymitra – cerkiew greckokatolicka, która w latach 1783–1993 stała we wsi Czarne.

W 1993 świątynię rozebrano i przeniesiono do Nowego Sącza do Sądeckiego Parku Etnograficznego, gdzie w latach 1996–2000 została odbudowana i pełni funkcje muzealne i kultowe.

Historia

Pierwotna świątynia została zbudowana w 1786 jako typowa drewniana cerkiew zachodniołemkowska. W 1801 ikonostas dla cerkwi wykonał Jakub Szwajcar. W 1893 gruntownie remontowana i przebudowana[1]. w latach 1893–1895 Jan i Paweł Bogdańscy wykonali polichromię i przemalowali ikony ikonostasu[2]. W 1945 i 1947 wysiedlono niemal całą wieś, świątynia stała opuszczona i niszczała. W latach 70. zainteresowali się cerkwią twórcy skansenu w Nowym Sączu, dokąd trafiła w 1993[1].

Po reaktywowaniu parafii greckokatolickiej w Nowym Sączu (w 1989) ponownie bywa sprawowana liturgia w tym obrządku[2].

Od kwietnia 2017, w związku z utworzeniem w Nowym Sączu prawosławnego punktu duszpasterskiego pw. Świętych Cyryla i Metodego, w cerkwi celebrowane są również nabożeństwa prawosławne[3].

  • Widok od prezbiterium
    Widok od prezbiterium
  • Wnętrze
    Wnętrze
  • Wieże
    Wieże

Architektura i wyposażenie

Jest to budowla orientowana, drewniana, konstrukcji zrębowej. Trójdzielna: prezbiterium zamknięte prostokątnie, szerszą nawą i babińcem otoczonym przez słupy wieży. Wieża ze zwężającymi się gontowymi ścianami z pozorną izbicą i kopulastym hełmem zwieńczonym czworokątna latarnią z cebulastą banią. Ściany oszalowane pionowo z listwowaniem. Pokryta łamanymi uskokowo gontowymi dachami namiotowymi[2].

We wnętrzu polichromia Bogdańskich, zachowany barokowo-rokokowy ikonostas, w którym brakuje trzech ikon namiestnych skradzionych jeszcze w Czarnem[2] oraz ołtarz główny i boczny. Wewnątrz także ciekawa ekspozycja „Droga cerkwi z Czarnego do skansenu w Nowym Sączu”[1].

Otoczenie

Cerkiew otacza drewniane ogrodzenie z gontowym daszkiem.

  • Wnętrze
    Wnętrze
  • Wnętrze
    Wnętrze

Przypisy

  1. ↑ a b c Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda: Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja. Wydawnictwo Rewasz, Pruszków 2003, s. 94, 95. ISBN 83-89188-08-2.
  2. ↑ a b c d Praca zbiorowa: Szlak Architektury Drewnianej Małopolska. Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, Kraków 2010, s. 219, 220. ISBN 978-83-60538-61-6.
  3. ↑ Oficjalna strona Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego – Prawosławne nabożeństwo w Nowym Sączu [dostęp: 26.04.2017.]

Zobacz też

Cerkwie w powiecie gorlickim
Cerkwie w Nowym Sączu i powiecie nowosądeckim
Nowy Sącz
powiat nowosądecki