Cerkiew Narodzenia Bogarodzicy

nr rej. A-724 z dnia 26.01.1994[1]
kościół filialny
Elewaca frontowa
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Miejscowość	Szymbark
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	Matki Bożej Szkaplerznej w Szymbarku
Wezwanie	Narodzenia Bogarodzicy
Historia Data zakończenia budowy 1790 Data zamknięcia 1947 Aktualne przeznaczenie sporadycznie czynna świątynia rzymskokatolicka Poprzednie wyznanie Kościół Greckokatolicki w Polsce
Dane świątyni Styl zachodniołemkowski Świątynia • materiał bud. • drewno Ołtarz • liczba ołtarzy 3 Liczba naw 1
Położenie na mapie gminy wiejskiej Gorlice Szymbark, cerkiew
Położenie na mapie Polski Szymbark, cerkiew
Położenie na mapie województwa małopolskiego Szymbark, cerkiew
Położenie na mapie powiatu gorlickiego Szymbark, cerkiew
49°36′50,5″N 21°05′21,2″E/49,614028 21,089222
Multimedia w Wikimedia Commons

Cerkiew Narodzenia Bogarodzicy w Szymbarku – dawna cerkiew greckokatolicka znajdująca się w Szymbarku w przysiółku Wólka. Cerkiew zbudowano w łemkowskiej osadzie Doliny w 1790 roku. Po 1947 użytkowana sporadycznie przez rzymskokatolicką parafię Matki Bożej Szkaplerznej w Szymbarku.

Cerkiew zbudowano w łemkowskiej osadzie Doliny^[2]. Z zachowanych dokumentów wynika, że wzniesiono ją w 1790 roku, natomiast szematyzmy z 1898 i 1936 podają datę 1821, zapewne odnowienia budowli^[3]. Po 1947 roku, po wysiedleniu Łemków, została przejęta pod zarząd miejscowej parafii rzymskokatolickiej. Użytkowana sporadycznie powoli niszczała. Była kilkakrotnie remontowana: w 1856 kiedy między innymi dobudowano kruchtę przy wieży, w 1927 i w latach 1992-93 gdy przeprowadzono gruntowne prace konserwatorskie. Cerkiew wpisano na listę zabytków w 1994.

Została włączona do małopolskiego Szlaku Architektury Drewnianej.

• 
  Elewacja północna
• 
  Widok ogólny
• 
  Elewacja południowa

Cerkiew zbudowana w konstrukcji zrębowej, orientowana, dwudzielna. Składa się z niewielkiego trójbocznie zamkniętego prezbiterium i wydłużonej nawy. Nad obu częściami dachy kalenicowe. Słupowa wieża wpuszczona w przedłużoną połać dachu nawy, z pozorną izbicą zwieńczona jest baniastym hełmem. Słupy nośne wieży podtrzymują chór muzyczny. W przyziemu wieży dwa boczne pomieszczenia, a od zachodu kruchta. Ściany pokryte są gontem, a dachy blachą.

Wnętrze nakryte stropami płaskimi, ściany i stropy pomalowane na jednolity niebieski kolor. Wewnątrz trzy barokowe ołtarze: główny w prezbiterium z baldachimem z ikoną Ukrzyżowanie i w nawie dwa boczne oraz kompletny ikonostas z I połowy XIX wieku.

• 
  Otoczenie
• 
  Otoczenie
• 
  Otoczenie

• Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda, Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja, Wydawnictwo Rewasz, Pruszków, 2003, ss. 124–125 ISBN 83-89188-08-2
• Zbigniew Muzyk, Cerkwie, Wydawnictwo Fundacja, Nowy Sącz 1998, wyd. I, s. 26 ISBN 83-907385-6-2
• Szlak Architektury Drewnianej Małopolska, BartłomiejB. Cisowski i inni, Kraków: Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego. Departament Promocji i Turystyki. Zespół ds. Turystyki, 2010, s. 195, ISBN 978-83-60538-61-6, OCLC 995427727 .

• Kościoły drewniane, Szymbark-Doliny