Cerkiew św. Paraskewy w Uściu Gorlickim

nr rej. A/773 z dnia 9.05.1995[1]
cerkiew parafialna
Widok od strony prezbiterium
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Miejscowość	Uście Gorlickie
Wyznanie	katolickie
Kościół	greckokatolicki
Parafia	św. Paraskewi w Uściu Gorlickim
Wezwanie	św. Paraskewa Serbska
Historia Data zakończenia budowy 1786 Data poświęcenia 1786
Dane świątyni Świątynia • materiał bud. • drewno
Położenie na mapie gminy Uście Gorlickie Uście Gorlickie, cerkiew
Położenie na mapie Polski Uście Gorlickie, cerkiew
Położenie na mapie województwa małopolskiego Uście Gorlickie, cerkiew
Położenie na mapie powiatu gorlickiego Uście Gorlickie, cerkiew
49°31′19,2″N 21°08′16,6″E/49,522000 21,137944
Multimedia w Wikimedia Commons

Cerkiew św. Paraskewy w Uściu Gorlickim – cerkiew greckokatolicka w Uściu Gorlickim.

Świątynia znajduje się na małopolskim Szlaku Architektury Drewnianej.

Pierwsza cerkiew w Uściu Gorlickim powstała ok. 1539 jako siedziba parafii prawosławnej. W 1691 parafia ta przyjęła unię brzeską i nowa świątynia, wybudowana w 1786, była już cerkwią greckokatolicką. W 1938 w drewnianym budynku namalowano polichromię. Po Akcji „Wisła” cerkiew przejęła parafia rzymskokatolicka, jednak po 1956 okazjonalnie były w niej odprawiane również nabożeństwa w obrządku bizantyjsko-ukraińskim, organizowane przez księdza Wasyla Hrynyka. Od 1997 wyłącznym właścicielem cerkwi jest parafia greckokatolicka.

• 
  Elewacja frontowa
• 
  Elewacja południowa
• 
  Widok ogólny

Cerkiew w Uściu Gorlickim reprezentuje zachodniołemkowski typ budownictwa sakralnego. Jest to budowla trójdzielna. Nad przedsionkiem wznosi się wieża w typie izbicowym, zwieńczona pseudolatarnią z krzyżem. Dach kryty jest blachą. Pseudolatarnie zlokalizowano również ponad nawą i prezbiterium. Dachy kryjące cerkiew są typu namiotowego.

We wnętrzu zachowany osiemnastowieczny ikonostas i polichromia wykonana po 1938. Ikony w rzędzie namiestnym zostały ustawione na rzeźbionych cokołach z postaciami Adama i Ewy pod wizerunkiem Matki Bożej oraz grupy proroków pod ikoną Chrystusa. Z ikonostasu, jaki znajdował się w pierwszej świątyni w Uściu Gorlickim, zachowała się ikona św. Paraskewy, obecnie znajdująca się w Muzeum Historycznym w Sanoku.

• G. i Z. Malinowscy, E. i P. Marciniszyn, Ikony i cerkwie. Tajemnice łemkowskich świątyń, Carta Blanca, Warszawa 2009, ISBN 978-83-61444-15-2