Carmina Burana – XIII-wieczny zbiór utworów poetyckich.
Carmina Burana jest średniowiecznym manuskryptem napisanym ok. 1225–1230 roku[1][2][3][4], zawierającym 250 pieśni łacińskich i 55 niemieckich[1][5], a także 2 obrazy sceniczne po łacinie[1], tworzonych prawdopodobnie przez goliardów[4][6] od X w.[6] (w większości są to utwory z XII w. i początku XIII w.[3][5]). W roku 1803 zbiór ten został odnaleziony w opactwiebenedyktynów w Benediktbeuern. Prawdopodobnym miejscem pochodzenia jest jednak Seckau. Od czasów sekularyzacji opactwa przechowywany w bibliotece krajowej w Monachium. Tytuł (łac.Carmina Burana – „Pieśni z Beuern”) został nadany przez Johanna Andreasa Schmellera w 1847 r., który przygotował je do wydania[7][8][9].
Utwory, głównie w łacinie średniowiecznej, ale częściowo także w języku starodolnoniemieckim i starofrancuskim, zostały spisane przez uczniów i zakonników. Część z nich jest wierszami i pieśniami goliardów (wagantów), czyli wędrujących żaków, a także duchownych. Pieśni te mają różny charakter, począwszy od moralitetów, aż po pieśni do tańca oraz biesiadne (w średniowiecznej Europie klęski nieurodzaju i wojny były tak częstą przyczyną głodu, że jedzenie i picie należało do częstych tematów popularnych pieśni). Najbardziej znanym utworem jest tzw. Spowiedź Archipoety, anonimowego poety z Kolonii zwanego Archipoetą, wśród autorów znajdują się również Piotr z Blois i Walter z Châtillon[7][9].
Zbiór jest podzielony na 6 części: Carmina ecclesiastica, Carmina moralia et satirica, Carmina amatoria, Carmina potoria, Ludi, Supplementum.
↑ abThe New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. C. Oxford University Press, 2004-01-00. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.). Brak numerów stron w książce
↑Karl Orff Carmina burana. [w:] Opera Śląska [on-line]. [dostęp 2017-06-03]. [zarchiwizowane z [brak tego adresu] (2017-09-12)].