Brzozowie (Brzozowice, niem.Brzesowie[4], w latach 1921–1945 Birkhagen; czes.Březová[5]) – dzielnicaKudowy-Zdroju o charakterze wiejskim położona w południowej części miasta. Dawniej była samodzielną wsią, w latach 1961-1969 i od 1973 roku jest częścią Kudowy-Zdroju.
Położenie
Brzozowie jest położone w górnej części doliny potoku przy granicy z Czechami, u podnóża wzniesień: Jaźwiec i Brzezie w zachodniej części Wzgórz Lewińskich w Sudetach Środkowych[5]. Stanowi południową część Kudowy-Zdroju. Otoczenie wsi stanowią lasy świerkowe i mieszane oraz łąki i użytki rolne[5].
Historia
Pierwsze wzmianki o Brzozowiu pochodzą z 1400 roku, kiedy to miejscowość wraz ze Słonem należała do czeskiegoNáchodu[6]. Od końca XV wieku wieś wchodziła w skład państwa homolskiego[6]. W XVIII wieku po korekcie granic po wojnach śląskich Brzozowie zostało włączone do ziemi kłodzkiej[6]. W XVIII wieku wieś była dużym ośrodkiem płóciennictwa, w roku 1787 w 52 domach funkcjonowały aż 44 warsztaty tkackie[6].
Nazwa
Według niemieckiego językoznawcy Heinricha Adamy’ego nazwa miejscowości pochodzi od polskiej nazwy – „brzozy”[7] lub nazwy lasu złożonego z drzew brzozowych – „brzeziny”. W swoim dziele o nazwach miejscowych na Śląsku wydanym w 1888 r. we Wrocławiu wymienia pierwotną nazwę w polskiej formie „Brzosowice” podając jej znaczenie „Birkendorf”, czyli w tłumaczeniu „Brzozowa wieś”[7]. Z powodu trudności w wymowie Niemcy później skrócili i zgermanizowali nazwę na Brzesowie[7] w wyniku czego utraciła ona swoje pierwotne znaczenie. W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 r. we Wrocławiu przez Johanna Knie miejscowość występuje pod nazwą Brzesowie[8].
Zabytki
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są obiekty[9]: