Bolesław Gleichgewicht

Bolesław Gleichgewicht
Data i miejsce urodzenia

30 kwietnia 1919
Warszawa

Data i miejsce śmierci

26 września 2019[1]
Wrocław

doktor nauk matematycznych
Alma Mater

Uniwersytet w Odessie

Doktorat

8 marca 1961 – matematyka
Uniwersytet Wrocławski

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Wrocławski

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Odznaka Honorowa Wrocławia Medal „Za obronę Kaukazu” Medal „Za Zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945”

Bolesław Gleichgewicht (ur. 30 kwietnia 1919 w Warszawie, zm. 26 września 2019[1] we Wrocławiu[2]) – polski matematyk i polityk, doktor nauk matematycznych, działacz opozycji demokratycznej w PRL[3]. Szachista pierwszej kategorii szachowej.

Życiorys

Syn Adama i Marii[4]. W 1937 ukończył Gimnazjum im. Mikołaja Reja w Warszawie[5]. W latach 1937–1939 studiował fizykę na Uniwersytecie Warszawskim[6][7], gdzie z powodu żydowskiego pochodzenia został brutalnie pobity przez bojówkę ONR[8].

Po agresji III Rzeszy i ZSRR na Polskę, w listopadzie 1939 uciekając przed Niemcami przekroczył linię demarkacyjną niemiecko-sowiecką i przeszedł na teren okupacji sowieckiej w okolicach Szepietowa. Po krótkim pobycie we Lwowie udał się na Wołyń, w latach 1940–1941 był pracownikiem budowlanym, następnie nauczycielem w wiejskiej szkole powszechnej. Po ataku Niemiec na ZSRR zdołał ewakuować się na wschód. 1 września 1941 zmobilizowany do batalionu pracy, następnie po krótkim osadzeniu w łagrze od maja 1942 w Armii Czerwonej, w której służył do 1945.

Po wojnie studiował matematykę na Uniwersytecie w Odessie, którą ukończył w 1950. W latach 1946–1956 był członkiem Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii (bolszewików) i Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego. Swoją historię okresu wojny zawarł w autobiograficznych wspomnieniach[9][10][11].

W 1956 udało mu się, w ramach repatriacji, wrócić po 17 latach do Polski[12]. W latach 1956–1982 był pracownikiem naukowym w Instytucie Matematyki Uniwersytetu Wrocławskiego, gdzie w 1961 uzyskał stopień doktora matematyki na podstawie rozprawy „O pewnej klasie algebr nieasocjatywnych”. Jego promotorem był profesor Stanisław Hartman[13]. Od 1983 do 1984 pracownik Instytutu Matematycznego Polskiej Akademii Nauk we Wrocławiu. Jego dorobek publikacyjny jest w zakresie matematyki odnotowano w bazach prac matematycznych[14][15].

W czerwcu 1977 został sygnatariuszem petycji wrocławskich naukowców w obronie aresztowanych członków i współpracowników Komitetu Obrony Robotników. W styczniu 1978 sygnatariusz deklaracji założycielskiej Towarzystwa Kursów Naukowych. Od 1979 do 1980 uczestnik nieformalnych spotkań opozycji wrocławskiej, tzw. Rady Jedności.

Od 1980 należał do Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”, współorganizator jej struktur w Wałbrzychu, następnie doradca tamtejszego MKZ. Członek Prezydium i wiceprzewodniczący „Solidarności” na UWr. W 1981 członek wrocławskiego Komitetu Porozumiewawczego Stowarzyszeń Twórczych i Towarzystw Naukowych. Po wprowadzeniu stanu wojennego był współorganizatorem strajku na UWr. Następnie w ukryciu, po aresztowaniu Ludwika Turki do marca 1982 przewodniczący TKZ na UWr. Poszukiwany listem gończym, w sierpniu 1982 zwolniony dyscyplinarnie z pracy. 22 kwietnia 1983 skazany wyrokiem Sądu Wojewódzkiego we Wrocławiu na 1 rok więzienia w zawieszeniu na 3 lata (wyrok został uchylony w 1993 r.)[16]. Od 1985 współzarządzał zakonspirowanym Polskim Funduszem Praworządności wspierającym represjonowanych, od 1986 do 1989 członek Komisji Interwencji i Praworządności. W latach 1977–1978 rozpracowywany przez Wydział III Komendy Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej we Wrocławiu.

Po 1990 należał do Ruchu Obywatelskiego Akcji Demokratycznej (był uczestnikiem I Krajowego Zjazdu partii), Unii Demokratycznej (przewodniczył komisji rewizyjnej tej partii) i Unii Wolności[17]. W 2016 przystąpił do stowarzyszenia Europejscy Demokraci[18].

Został pochowany na Cmentarzu Świętej Rodziny we Wrocławiu[19].

Grób Bolesława Gleichgewichta na Cmentarzu Świętej Rodziny

Życie prywatne

Pasjonował się szachami i uczestniczył w turniejach szachowych[20]. Ojciec Aleksandra Gleichgewichta.

Nagrody i odznaczenia

Publikacje

Linki zewnętrzne

  • Bolesław Gleichgewicht, Katarzyna Bock, Andrzej Jerie, Agata Kazek: Bolesław Gleichgewicht - relacja. [w:] Relacje historii mówionej i spisane wspomnienia [on-line]. Ośrodek "Pamięć i Przyszłość", 2009-03-10, PL OPiP III-1-7-546 [dostęp 2024-09-05]. Cytat: Relacja prof. Bolesława Gleichgewichta, wykładowcy matematyki Uniwersytetu Wrocławskiego, dotycząca jego życia i działalności opozycyjnej; świadek barwnie i szczegółowo opisuje poszczególne wydarzenia, w których brał udział i ludzi, z którymi się zetknął - w tym pierwszoplanowe postacie opozycji demokratycznej lat 60.-80. XX w. oraz wrocławskich i lwowskich matematyków - często opisując szersze społeczne i polityczne tło danego wydarzenia;... (pol.).
  • Bolesław Gleichgewicht, Joanna Wiszniewicz(Interviewer), Witold Chominski(Videographer): Bolesław Gleichgewicht - Jewish Survivor. [w:] Survivors of the Shoah Visual History Foundation [on-line]. USC Shoah Foundation(inne języki) Visual History Archiv, Feb 28, 1997, Interview Code 29415 [dostęp 2024-09-05]. (pol.).

Przypisy

  1. ↑ a b Lokalizacja miejsca pochówku w BillionGraves. [dostęp 2021-02-24].
  2. ↑ Zmarł prof. Bolesław Gleichgewicht. www.wroclaw.pl, 2019-09-27. [dostęp 2019-09-27].
  3. ↑ Dr Bolesław Gleichgewicht, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2019-04-30].
  4. ↑ Bolesław Gleichgewicht [online], katalog.bip.ipn.gov.pl [dostęp 2019-10-14].
  5. ↑ Zmarł prof. Bolesław Gleichgewicht, Profesor Honorowy UO – Uniwersytet Opolski [online], www.uni.opole.pl [dostęp 2019-10-15].
  6. ↑ Bolesław Gleichgewicht, Wspomnienia I. Zapiski szpiona pijanicy. Rozdział I. 1 listopada 1939 – 10 listopada 1939 [online] [dostęp 2022-07-05].
  7. ↑ Bolesław Gleichgewicht, Wspomnienia I. Zapiski szpiona pijanicy. Rozdział III. Początek lipca 1946 – połowa sierpnia 1946 [online] [dostęp 2022-07-05].
  8. ↑ a b c Sto lat Bolesława Gleichgewichta biografia i fotografie profesora na stronie Uniwersytetu Wrocławskiego.
  9. ↑ a b Bolesław Gleichgewicht, Wspomnienia I. Zapiski szpiona pijanicy, (wersja on-line), Warszawa: PTM, 2019, ISBN 978-83-951298-2-7 [dostęp 2022-07-05].
  10. ↑ a b Bolesław Gleichgewicht, Wspomnienia II. Broniąc nieba, (wersja on-line), Warszawa: PTM, 2019, ISBN 978-83-951298-3-4 [dostęp 2022-07-05].
  11. ↑ a b Bolesław Gleichgewicht, Wspomnienia III. Nikołajewka, Odessa, (wersje on-line: Nikołajewka i W Odessie), Warszawa: PTM, 2019, ISBN 978-83-951298-4-1 [dostęp 2022-07-05].
  12. ↑ Niejeden uczył się z jego podręczników do algebry. Prof. Bolesław Gleichgewicht kończy dziś 100 lat, „Gazeta Wyborcza”, 30 kwietnia 2019 [dostęp 2019-10-14].
  13. ↑ Bolesław Gleichgewicht: O pewnej klasie algebr nieasocjatywnych. Archiwum Uniwersytetu Wrocławwskiego, 1961-03-08, 225 [dostęp 2021-03-31].
  14. ↑ Bolesław Gleichgewicht: Lista publikacji w zbMATH. 1972, FIZ Karlsruhe GmbH [dostęp 2021-02-19]. (ang.).
  15. ↑ Bolesław Gleichgewicht: Lista publikacji w MathSciNet. mathscinet.ams.org, 1972, American Mathematical Society [dostęp 2021-02-19]. (ang.).
  16. ↑ Encyklopedia Wrocławia. Jan Harasimowicz (red.). Wyd. III. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006, s. 237.
  17. ↑ Nota biograficzna w Encyklopedii Solidarności.
  18. ↑ O nas. uniaeuropejskichdemokratow.pl.
  19. ↑ Gleichgewicht Bolesław – dane o grobie [online], mogily.pl [dostęp 2023-10-24].
  20. ↑ Profesor Gleichgewicht powraca. szachowavistula.pl.
  21. ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 5 listopada 1993 r. o nadaniu orderów (M.P. z 1993 r. nr 66, poz. 585).
  22. ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 16 kwietnia 1999 r. o nadaniu orderu (M.P. z 1999 r. nr 347, poz. 24).
  23. ↑ Zaświadczenie o nadaniu odznaczenia.
  24. ↑ Zaświadczenie o nadaniu odznaczenia.
  25. ↑ Odznaka Honorowa Wrocławia – Wrocław z wdzięcznością „Wratislavia Grato Animo” [online], bip.um.wroc.pl [dostęp 2022-11-14].
  26. ↑ Laureaci konkursu PTM im. Dicksteina, Pogorzelskiego i Steinhausa.
  27. ↑ Bolesław Gleichgewicht w rozmowie z Andrzejem Soleckim.
Laureaci Nagrody Głównej PTM im. Samuela Dicksteina
XX wiek
XXI wiek

Read other articles:

Act. 3 Chococo Factory

Act. 3 Chococo FactoryAlbum studio karya GugudanDirilis08 November 2017 (2017-11-08)Direkam2017GenreK-popDurasi14:36BahasaKoreaLabelJellyfish Entertainment, CJ E&MProduser Maria Marcus Chowool Ravi PUFF Glory Face Jinli MELODESIGN Kronologi Gugudan Act. 2 Narcissus(2017) Act. 3 Chococo Factory(2017) Act. 4 Cait Sith(2018) Singel dalam album Act. 3 Chococo Factory ChococoDirilis: 08 November 2017 (2017-11-08) Act. 3 Chococo Factory adalah album singel pertama dari grup vokal ...

 

Keuskupan León di Nikaragua

Keuskupan León di NikaraguaDioecesis Leonensis in NicaraguaDiócesis de LeónKatolik Catedral Basílica de la AsunciónLambang Keuskupan León di NikaraguaLokasiNegara NikaraguaProvinsi gerejawiProvinsi ManaguaStatistikLuas9.862 km2 (3.808 sq mi)Populasi- Total- Katolik(per 2013)980.000894,000 (91.2%)Paroki54InformasiDenominasiKatolik RomaRitusRitus RomaPendirian3 November 1534 (489 tahun lalu)KatedralCatedral Basílica de la AsunciónKepemimpinan kini...

 

Pterospermum

Genus of trees Not to be confused with Pterosperma. Pterospermum Pterospermum acerifolium[1] Scientific classification Kingdom: Plantae Clade: Tracheophytes Clade: Angiosperms Clade: Eudicots Clade: Rosids Order: Malvales Family: Malvaceae Subfamily: Dombeyoideae Genus: PterospermumSchreb. Species See text Synonyms Pterospermodendron Kuntze Sczegleewia Turcz. Valliera Ruiz & Pav. Velaga Adans. [2] Pterospermum is a genus of flowering plants in the mallow family Malvaceae. ...

Royal Cable (Filipina)

Artikel ini tidak memiliki referensi atau sumber tepercaya sehingga isinya tidak bisa dipastikan. Tolong bantu perbaiki artikel ini dengan menambahkan referensi yang layak. Tulisan tanpa sumber dapat dipertanyakan dan dihapus sewaktu-waktu.Cari sumber: Royal Cable Filipina – berita · surat kabar · buku · cendekiawan · JSTOR Artikel ini perlu dikembangkan agar dapat memenuhi kriteria sebagai entri Wikipedia.Bantulah untuk mengembangkan artikel ini....

 

Suku Kei

Suku Keiumag EvavPerahu tradisional (kora-kora) di Kepulauan Kei.Jumlah populasi180.000[1]Daerah dengan populasi signifikanIndonesia (Kepulauan Kei)AgamaIslam, Kekristenan (terutama Katolik), kepercayaan tradisionalKelompok etnik terkaitTanimbar dan orang Maluku lainnya[1] Suku Kei adalah suku bangsa di Indonesia yang mendiami Kepulauan Kei di Provinsi Maluku. Masyarakat suku Kei bertutur menggunakan bahasa Kei yang berfungsi sebagai basantara bagi masyarakat di Kepulauan Kei....

 

Ribose 5-phosphate

Chemical compound Not to be confused with Riboflavin-5'-phosphate. Ribose 5-phosphate Names IUPAC name 5-O-Phosphono-D-ribose Other names Ribose 5-phosphate Identifiers CAS Number 4300-28-1 Y 3D model (JSmol) Interactive image ChEBI CHEBI:58273 Y ChemSpider 70368 N ECHA InfoCard 100.022.101 MeSH ribose-5-phosphate PubChem CID 77982 UNII 4B2428FLTO Y CompTox Dashboard (EPA) DTXSID10897600 InChI InChI=1S/C5H11O8P/c6-1-3(7)5(9)4(8)2-13-14(10,11)12/h1,3-5,7-9H,2H2,(H2,10,11,12...

Ventral posteromedial nucleus

Ventral posteromedial nucleusThalamic nuclei: MNG = Midline nuclear groupAN = Anterior nuclear group MD = Medial dorsal nucleus VNG = Ventral nuclear group VA = Ventral anterior nucleus VL = Ventral lateral nucleus VPL = Ventral posterolateral nucleus VPM = Ventral posteromedial nucleus LNG = Lateral nuclear group PUL = Pulvinar MTh = Metathalamus LG = Lateral geniculate nucleus MG = Medial geniculate nucleusThalamic nucleiDetailsIdentifiersLatinnucleus ventralis posteromedialis thalamiNeuroN...

 

List of Olympic female artistic gymnasts for Bulgaria

Gymnastics events have been staged at the Olympic Games since 1896.[1] Bulgarian female gymnasts have participated in every Summer Olympics since 1952, except for 2000 and 2016.[2] A total of 50 female gymnasts have represented Bulgaria. Bulgarian women have won one medal at the Olympics – the 1988 floor exercise bronze, which was won by Diana Dudeva.[3][4] Gymnasts Evgeniya Kuznetsova Gymnast Years Ref. Liliyana Aleksandrova 1964 [5] Stoyanka Angelo...

 

趙家驤

追晉陸軍二級上將趙家驤將軍个人资料出生1910年 大清河南省衛輝府汲縣逝世1958年8月23日(1958歲—08—23)（47—48歲） † 中華民國福建省金門縣国籍 中華民國政党 中國國民黨获奖 青天白日勳章（追贈）军事背景效忠 中華民國服役 國民革命軍 中華民國陸軍服役时间1924年－1958年军衔 二級上將 （追晉）部队四十七師指挥東北剿匪總司令部參謀長陸軍�...

Mitsubishi K7M

Mitsubishi K7M (atau Mitsubishi Ka-18) adalah pesawat eksperimental kru pelatih 1930 Jepang yang dibangun oleh Mitsubishi untuk Angkatan Laut Kekaisaran Jepang untuk menggantikan K3M tersebut. K7M adalah sayap pesawat udara kantilever tinggi bersayap sepasang dengan kabin selama lima siswa dan dua instruktur, dan konstruksi logam, dengan kain yang menutupi sayap luar. Operator  Japan Referensi Wikimedia Commons memiliki media mengenai Mitsubishi K3M. Richards, M.C. (1970). Your Question...

 

Keuskupan Legnica

Keuskupan LegnicaDioecesis LegnicensisDiecezja LegnickaKatedral Santo Petrus dan Paulus di LegnicaLokasiNegara PolandiaProvinsi gerejawiWrocławMetropolitWrocławStatistikLuas7.100 km2 (2.700 sq mi)Populasi- Total- Katolik(per 2013)833.739760,328 (91.2%)InformasiRitusRitus LatinPendirian25 Maret 1992KatedralKatedra św. Apostołów Piotra i Pawła (Katedral Santo Petrus dan Paulus)Kepemimpinan kiniUskupZbigniew KiernikowskiUskup agungJózef KupnyAuksili...

 

Hattem

Municipality and city in Gelderland, NetherlandsHattemMunicipality and cityHattem city hall FlagCoat of armsLocation in GelderlandCoordinates: 52°28′N 6°4′E / 52.467°N 6.067°E / 52.467; 6.067CountryNetherlandsProvinceGelderlandGovernment[1] • BodyMunicipal council • MayorM. (Marleen) Sanderse (CDA)Area[2] • Total24.16 km2 (9.33 sq mi) • Land23.08 km2 (8.91 sq mi) ...

Réseau de bus Citéa

Citéa Renault Agora S stationnant au terminus de la ligne 8 à Saint-Péray. Situation Régions valentinoise et romanaise (Drôme et Ardèche en région Auvergne-Rhône-Alpes) Type Autobus Entrée en service 3 septembre 2012 Lignes 32 lignes régulières en semaine 8 lignes les dimanches et jours fériés Stations 900 Ports Port de l’Épervière Gares Valence-Ville, Valence TGV, Romans - Bourg-de-Péage Fréquentation Env. 15 000 000 voyages/an (2019) Propriétaire Valence Roman...

 

Millisecond pulsar

Pulsar with a rotational period less than about 10 milliseconds This diagram shows the steps astronomers say are needed to create a pulsar with a superfast spin. 1. A massive supergiant star and a normal Sun-like star orbit each other. 2. The massive star explodes, leaving a pulsar that eventually slows down, turns off, and becomes a cooling neutron star. 3. The Sun-like star eventually expands, spilling material on to the neutron star. This accretion speeds up the neutron star's spin. 4. Acc...

 

Sufi Abu Taleb

Sufi Abu Taleb President of Egypt ActingMasa jabatan6 October 1981 – 14 October 1981PendahuluAnwar SadatPenggantiHosni MubarakSpeaker of the People's Assembly of EgyptMasa jabatan4 November 1978 – 4 November 1983PendahuluSayed MareyPenggantiMohamed Kamel Leilah Informasi pribadiLahir(1925-01-27)27 Januari 1925Tameyya, EgyptMeninggal21 Februari 2008(2008-02-21) (umur 83)MalaysiaSuami/istriWafeya el OtefiAnaktwo sons, two daughtersSunting kotak info • L...

Scisma d'Occidente

Miniatura del XV secolo da un manoscritto delle Cronache di Jean Froissart: nel 1377 la Chiesa si scinde in due obbedienze che lotteranno per quarant'anni l'una contro l'altra Con Scisma d'Occidente si intende la crisi dell'autorità papale che per quasi quarant'anni, dal 1378 al 1418, lacerò la Chiesa occidentale sulla scia dello scontro fra papi e antipapi per il controllo del soglio pontificio, dividendo l'Europa cristiana in due correnti rivali. La crisi ebbe origine in un contesto di cr...

 

University of Lisbon

Public research university in Lisbon, Portugal University of LisbonUniversidade de LisboaLatin: Universitas OlisiponensisMottoAd Lucem (Latin)Motto in EnglishTo the lightTypePublic research universityEstablished1911 (University of Lisbon)1930 (Technical University of Lisbon)2013 (merger of previous University of Lisbon with Technical University of Lisbon)RectorAntónio da Cruz SerraAcademic staff3,369 (2018)Administrative staff2,106 (2018)Students47,794 (2018–19)Undergraduates35,063 (2...

 

الرابطة البرلمانية 1953–54

يفتقر محتوى هذه المقالة إلى الاستشهاد بمصادر. فضلاً، ساهم في تطوير هذه المقالة من خلال إضافة مصادر موثوق بها. أي معلومات غير موثقة يمكن التشكيك بها وإزالتها. (نوفمبر 2019) الرابطة البرلمانية 1953–54 تفاصيل الموسم دوري إسثميان  البلد المملكة المتحدة  البطل نادي بروملي  ا�...

Lukas 10

Lukas 10Sebagian Injil Lukas pada Papirus 45, yang ditulis sekitar tahun 250 M.KitabInjil LukasKategoriInjilBagian Alkitab KristenPerjanjian BaruUrutan dalamKitab Kristen3← pasal 9 pasal 11 → Lukas 10 (disingkat Luk 10) adalah bagian Injil Lukas pada Perjanjian Baru dalam Alkitab Kristen. Disusun oleh Lukas, seorang Kristen yang merupakan teman seperjalanan Rasul Paulus.[1][2] Teks Naskah aslinya ditulis dalam bahasa Yunani. Sejumlah naskah tertua yang memuat salin...

 

Myron Markevych

Ukrainian football manager (born 1951) For other uses, see Myron (disambiguation). Myron Markevych Personal informationFull name Myron Bohdanovych MarkevychDate of birth (1951-02-01) 1 February 1951 (age 73)Place of birth Vynnyky, Ukrainian SSR (now Ukraine)Position(s) MidfielderTeam informationCurrent team Karpaty Lviv (manager)Senior career*Years Team Apps (Gls)1971–1972 Karpaty Lviv 0 (0)1973 SKA Lviv 1974 Spartak Ordzhonikidze 0 (0)1977–1978 Torpedo Lutsk 59 (7)Managerial career1...