Zobacz też: inne znaczenia.

Zobacz hasło blank w Wikisłowniku

Zobacz multimedia związane z tematem: Blanki

Blanki (krenelaż) – element architektoniczny w postaci zwieńczenia murów obronnych i baszt tzw. zębami – merlonami^[1], pomiędzy którymi znajduje się wolna przestrzeń (tzw. miedza^[1]), co miało ułatwić obronę w czasie oblężenia. Blanki stanowiły przedpiersie wieńczące mur, jednocześnie chroniąc biegnący za nimi chodnik strzelecki. W czasie walk w prześwitach pomiędzy zębami byli rozlokowani łucznicy.

W miarę rozpowszechniania się broni palnej w zębach przebijano wąskie strzelnice, likwidując z czasem prześwity pomiędzy merlonami.

Wyróżnia się dwa typy krenelażu:

• blanki gibelińskie – typ krenelażu dekoracyjnego, który rozpowszechnił się w XIV–XV w., zwłaszcza we Włoszech. Merlony miały kształt „jaskółczego ogona”. Stosowane nie tylko w budowlach militarnych, ale także na budowlach nieobronnych (wówczas bez wyciętych strzelnic)^[2].
• blanki gwelfowskie – z merlonami prostokątnymi^[2].

Blanki wykorzystywano w budownictwie obronnym, głównie w średniowieczu. W okresie późniejszym, w stylach nawiązujących do średniowiecza, stały się elementem dekoracyjnym, wieńczącym budowle nieobronne. Szczególnie często wykorzystywano je w architekturze neogotyku.

Jedną z bydgoskich ulic w południowej części Starego Miasta nazwano Pod Blankami.

• Witold Szolginia: Architektura. Warszawa: Sigma NOT, 1992, s. 26. ISBN 83-85001-89-1.
• PWN Leksykon: Wojsko, wojna, broń, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001, ISBN 83-01-13506-9