Paolo Uccello , Bitwa pod San Romano (1450–60)
Albrecht Altdorfer , Bitwa Aleksandra Wielkiego (1529)
Batalistyka – przedstawienie scen bitewnych, pochodów wojennych, oblężeń i życia obozowego, głównie w malarstwie i grafice , ale także literaturze i filmie [1] .
Artysta specjalizujący się w tej tematyce zwany jest batalistą .
Historia
W malarstwie na wazach greckich występuje od początku VIII wieku p.n.e. W okresie hellenistycznym oprócz wydarzeń historycznych przedstawiano walki mitologiczne np. gigantomachię i centauromachię . W literaturze tematyka wojenna była od samego początku centralnym motywem, zwłaszcza w eposie . Pierwsze miejsce zajmuje Iliada Homera , która wpłynęła na niezliczoną liczbę późniejszych dzieł, w tym na Eneidę Wergiliusza , Jerozolimę wyzwoloną Torquata Tassa , Raj utracony Johna Miltona i Upadek Niniwy Edwina Atherstone′a . Tematyka wojenna występuje też w Wojnie chocimskiej Wacława Potockiego .
W średniowieczu sceny batalistyczne często miały sens alegoryczny (ilustracja walki cnót i grzechów). Rozwój batalistyki renesansowej zapoczątkował Paolo Uccello . Okresem jej rozkwitu była epoka napoleońska (Horace Vernet , Wasilij Wierieszczagin , Piotr Michałowski ). Batalistyka weszła do dziewiętnastowiecznej powieści, czego przykładem są dzieła Victora Hugo , Lwa Tołstoja , Bolesława Prusa i Henryka Sienkiewicza .
Szerokim polem dla rozwoju batalistyki stało się kino. Sceny walk pojawiały się od początku istnienia tej gałęzi sztuki, na przykład w Narodzinach narodu Davida Warka Griffitha . Słynne są sceny bitew w Henryku V Laurence′a Oliviera lub Ben Hurze Williama Wylera . Do najważniejszych filmów batalistycznych należą Aleksander Olivera Stone′a , Troja Wolfganga Petersena i 300 Zacka Snydera .
Piotr Michałowski : Szarża w wąwozie Somosierra , (około 1837), Muzeum Narodowe w Krakowie
Jan Matejko , Bitwa pod Grunwaldem , 1878, Muzeum Narodowe w Warszawie
Batalistyka w Polsce
W Polsce sceny wojenne stały się popularne od XVI wieku . Rozkwit malarstwa batalistycznego nastąpił w XIX wieku (Jan Matejko , Piotr Michałowski - np. Szarża w wąwozie Somosierra , Juliusz Kossak , Wojciech Kossak , Józef Brandt ). Szczególne miejsce w malarstwie wojennym zajmowały panoramy , na przykład Panorama Racławicka . W polskim kinie sceny batalistyczne kręcili przede wszystkim Aleksander Ford i Jerzy Hoffman . Symboliczny charakter miała szarża kawalerii polskiej na niemieckie czołgi w Lotnej Andrzeja Wajdy .
Galeria
Przypisy
Bibliografia
Andrzej Krupa (red.): Encyklopedia wojskowa: dowódcy i ich armie, historia wojen i bitew, technika wojskowa . T. I. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN , 2007. ISBN 978-83-01-15175-1 .
Słownik terminologiczny sztuk pięknych , red. S. Kozakiewicz, Warszawa 2007, ISBN 978-83-01-12365-9 .
Zrozumieć malarstwo. Najważniejsze tematy w sztuce , Alexander A. Sturgis (red.), Hollis H. Clayson (red.), Ewa E. Hornowska (tłum.), Poznań: Rebis , 2006, ISBN 83-7301-768-2 , OCLC 749547593 . Brak numerów stron w książce
Linki zewnętrzne