Atanazy (Jevtić)

Atanazy
Atanasije
Biskup
Ilustracja
Kraj działania

Bośnia i Hercegowina

Data i miejsce urodzenia

8 stycznia 1938
Brdarica

Data i miejsce śmierci

4 marca 2021
Trebinje

Biskup zahumsko-hercegowiński
Okres sprawowania

1992–1999

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Serbski Kościół Prawosławny

Śluby zakonne

3 grudnia 1960

Diakonat

1961

Prezbiterat

28 sierpnia 1961

Chirotonia biskupia

7 lipca 1991

Odznaczenia
Łańcuch Orderu Republiki Serbskiej
Strona internetowa
Sukcesja apostolska
Data konsekracji

7 lipca 1991

Konsekrator

Paweł

Atanazy, nazwisko świeckie Jevtić (ur. 8 stycznia 1938 w Brdaricy, zm. 4 marca 2021 w Trebinje[1]) – serbski biskup prawosławny.

Życiorys

Po ukończeniu gimnazjum w Šabacu wstąpił do seminarium duchownego św. Sawy w Belgradzie, którego dyplom uzyskał w czerwcu 1958. 3 grudnia 1960, po odbyciu obowiązkowej służby wojskowej, złożył wieczyste śluby zakonne przed archimandrytą Justynem (Popoviciem, którego był uczniem duchowym[2]). Kontynuował również podjęte w 1958 studia teologiczne, które ukończył w 1963. Wcześniej, w 1961, przyjął święcenia diakońskie, zaś 28 sierpnia tego samego roku – kapłańskie.

Za zgodą Świętego Synodu Serbskiego Kościoła Prawosławnego w lutym 1964 udał się na studia doktoranckie, które rozpoczął w Akademii Teologicznej Patriarchatu Konstantynopolitańskiego na wyspie Chalki, zaś ukończył na uniwersytecie w Atenach. Tytuł doktora teologii uzyskał w 1967 na podstawie dysertacji poświęconej eklezjologicznej nauce św. Pawła w świetle prac św. Jana Złotoustego. Hieromnich Atanazy pozostawał w Atenach jeszcze przez rok, studiując patrystykę i służąc w cerkwi przy rosyjskiej ambasadzie w stolicy Grecji.

Jesienią 1968 przybył do Paryża, gdzie uczył się języka francuskiego i wykładał w Instytucie św. Sergiusza podstawy teologii oraz historię Kościoła w Bizancjum. Prowadził również wykłady z patrologii w Instytucie Katolickim w Paryżu oraz z literatury bizantyjskiej na Sorbonie. Pracował w różnych parafiach prawosławnych w stolicy Francji. Od 1973 wykładał na Uniwersytecie Belgradzkim historię Cerkwi, od 1983 jako profesor nadzwyczajny, zaś od 1987 – jako profesor zwyczajny. W latach 1980/81 oraz 1990/91 był dziekanem wydziału teologicznego. Opublikował ponad 100 prac, wielokrotnie występował również z odczytami publicznymi lub uczestniczył w otwartych debatach w Belgradzie.

7 lipca 1991 przyjął chirotonię biskupią i objął katedrę banacką. W maju 1992 został przeniesiony do eparchii zahumsko-hercegowińskiej z siedzibą w Mostarze. Z powodu wybuchu wojny w Bośni musiał opuścić swoją dotychczasową rezydencję i przenieść się do monasteru Tvrdoš w Trebinje, gdzie przebywał do dnia śmierci. W 1994 założył Akademię Duchowną im. Bazylego Ostrogskiego w Srbinje, której pierwszym rektorem został osobiście.

Wielokrotnie w krytyczny sposób oceniał politykę Stanów Zjednoczonych i państw Europy zachodniej wobec Jugosławii, a następnie Serbii[3]. Negatywnie ocenił układ z Dayton i należał do grupy duchownych, która zażądała od patriarchy serbskiego Pawła ustąpienia za publiczne wyrażenie poparcia wobec tejże umowy[4]. Obok biskupów Amfilochiusza (Radovicia) i Artemiusza (Radosavljevicia), również uczniów duchowych archimandryty Justyna (Popovicia) zaliczany był do najbardziej konserwatywnego, nacjonalistycznego skrzydła Serbskiego Kościoła Prawosławnego, utożsamiającego się z teologią św. Mikołaja (Velimirovicia)[5]. W swoich tekstach wielokrotnie nawiązywał do ideologii świętosawia i mitów związanych z bitwą na Kosowym Polu[6]. Przez wiele lat popierał politykę Slobodana Miloševicia, z czego ostatecznie wycofał się[7].

W 1999 na własną prośbę odszedł w stan spoczynku, kontynuując przy tym pracę naukową. Był członkiem Związku Pisarzy Serbii i Czarnogóry. Współautor przekładu Pisma Świętego na współczesny język serbski[8].

Przypisy

  1. Bishop Atanasije Jevtić of Serbian Orthodox Church fell asleep in the Lord (upd)
  2. D. Gil, Prawosławie..., s. 169.
  3. D. Gil, Prawosławie..., s. 220.
  4. R.Thomas, Serbia under Milošević: politics in the 1990s, C. Hurst & Co. Publishers 1998, s. 259.
  5. D. Gil, Prawosławie..., s. 212.
  6. D. Gil, Świętosawie..., ss. 18–20.
  7. D. Gil, Prawosławie.., s. 202.
  8. ПРОМОЦИЈА НА САЈМУ КЊИГА: ЦЕЛОВИТ СРПСКИ ПРЕВОД СВЕТОГ ПИСМА.

Bibliografia

  • ЕПИСКОП АФАНАСИЙ (ЕВТИЧ)
  • Dorota Gil, Prawosławie Historia Naród. Miejsce kultury duchowej w serbskiej tradycji i współczesności, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2005, ISBN 83-233-1951-0, OCLC 69347941.
  • Gil D., Świętosawie a dzisiejsze oblicze kultury duchowej Serbów, [w:] Przemiany w świadomości i kulturze duchowej narodów Jugosławii po 1991 roku, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1999, ISBN 978-83-233-1254-3.