Ambasada Rosji w Polsce

Ambasada Rosji w Polsce
Посольство России в Польше
Ambasada Federacji Rosyjskiej
b. Ambasada Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich
Logo
Ilustracja
Państwo

 Polska

Data utworzenia

1508, 1921, 1944

Ambasador

Siergiej Andriejew

Zatrudnienie

12+[1]

Adres
ul. Belwederska 49
00-761 Warszawa
Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, w centrum znajduje się punkt z opisem „Ambasada Federacji Rosyjskiej”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Ambasada Federacji Rosyjskiej”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Ambasada Federacji Rosyjskiej”
Ziemia52°12′38,70″N 21°01′36,95″E/52,210750 21,026931
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Przedstawicielstwo Handlowe Rosji i Wydział Konsularny przy ul. Belwederskiej 25 (1976-)
Była siedziba Poselstwa Rosji w Pałacu Bruhla (1788–1793)
Była siedziba Poselstwa Rosji w Pałacu Młodziejowskich (1793–1794)
Była siedziba Poselstwa Rosji w pałacu Borchów przy ul. Miodowej 17/19 (1830–1837)
Kamienica Glassów przy ul. Poznańskiej 15, siedziba Poselstwa i Ambasady ZSRR 1924–1939. Nad wejściem widoczny częściowo zachowany herb ZSRR
Była siedziba Ambasady ZSRR przy ul. Wileńskiej 13 (1945–1946)
Była siedziba Ambasady ZSRR w al. I Armii WP 2-4, obecnie al. Szucha (1946–1955)
Siedziba Konsulatu Generalnego Rosji w Gdańsku przy ul. Batorego (1945-)
Siedziba Konsulatu Generalnego Rosji w Krakowie przy ul. Biskupiej
Siedziba Konsulatu Generalnego Rosji w Poznaniu przy ul. Bukowskiej (2015)
Była siedziba Konsulatu Generalnego Rosji w Krakowie przy ul. Westerplatte, obecnie Wyższej Szkoły Europejskiej (2005-)
Była siedziba Konsulatu Generalnego ZSRR w willi Landsberga w Poznaniu przy ul. Fredry 8 (1948–1951)
Była siedziba Konsulatu Generalnego ZSRR w Szczecinie przy ul. Piotra Skargi (do 1991)
Była siedziba konsulatu Rosji w Toruniu przy ul. Warszawskiej 2 (1874–1914)
Budynek byłego Konsulatu ZSRR we Lwowie przy ówczesnej ul. Nabielaka (1926–1939)
Budynek w Al. Jerozolimskich 101, w którym mieściło się przedstawicielstwo Izby Handlowo-Przemysłowej ZSRR (-1990)
Budynek. b. Przedstawicielstwa Handlowego ZSRR w al. I Armii WP 7, obecnie al. Szucha (1946–1976), w 1996 przekazany Ambasadzie Ukrainy
Budynek byłego Przedstawicielstwa Handlowego ZSRR przy ul. Chocimskiej 33 (1938)
Była siedziba Przedstawicielstwa Handlowego ZSRR w Gdańsku przy ul. Długiej 37 (1929)
Była Szkoła Średnia Ambasady Rosji przy ul. Kieleckiej (-2022)
Była rezydencja ambasadora ZSRR w pałacyku Dowgiałłów/Jana Gawrońskiego w al. I Armii WP 6 (1947–1955)

Ambasada Rosji w Polsce, Ambasada Federacji Rosyjskiej (ros. Посольство России в Польше) – rosyjska placówka dyplomatyczna mieszcząca się w Warszawie przy ul. Belwederskiej 49.

Podział organizacyjny

Historia przedstawicielstw do 1918

Pierwszym posłem rosyjskim w Polsce był w 1508 Iwan Czeladnin. W miarę upływu lat siedziby poszczególnych wysokich przedstawicieli zaczęły przybierać kształt urzędów – misji, poselstw, ambasad, konsulatów itd.

M.in. mieściły się one w pałacu Brühla z 1642[4] przy pl. Piłsudskiego róg Wierzbowej 1 róg Fredry (1788–1793)[5], pałacu Młodziejowskich przy ul. Miodowej 10 (1793–1794), w hotelu d’Europe, mieszczącym się w pałacu Borchów przy ul. Miodowej 17–19 (1830–1837).

Konsulaty Rosji funkcjonowały też:

  • w Gdańsku (1725–1914), w domu „Zu den drei Bären” przy Langgarten 74, ob. ul. Długie Ogrody
  • Lwowie (1897–1914)[a], przy ul. Ossolińskich 4, ob. Стефаника/Stefanyka (1897), ul. Sykstuskiej 65 (1900), ob. Дорошенка/Doroszenki, w budynku z 1897 przy pl. Dąbrowskiego 7 (1901)[6], ob. Маланюка пл./pl. Małaniuka, ul. Kraszewskiego 5, ob. Метлинського/Metłynskoho (1902), ul. Sykstuskiej 40 (1904)[7], ul. Potockiego 9, ob. Генерала Чупринки/Henerała Czuprynki (1910–1914), ul. Jasnej 8, ob. Сріблиста/Sribłysta
  • Toruniu (1885–1914), przy Coppernikusstraße 186[8], ob. ul. Mikołaja Kopernika (1885-1900), w budynku z 1898 przy Friedrichstraße, ob. ul. Warszawskiej 2 (1900–1914)[9]
  • Szczecinie, przy Grüne Schanze 2, ob. ul. Dworcowa (1880), Kirchplatz 4, ob. pl. Zawiszy Czarnego (1881), Grüne Schanze 2 (1882-1904), Sellhausbollwerk 3, ob. Bulwar Gdyński (1905-1911), Friedrich Karl Straße 3, ul. Piłsudskiego (1912–1914)[10]
  • Wrocławiu (1877–1914), przy Zimmerstraße 14, ob. ul. Joachima Lelewela (1877–1878), Schweidnitzer Stadtgraben 28, ul. Podwale (1878–1882), Kaiser-Wilhelm-Straße 14, ul. Powstańców Śląskich (1882–1887), Gartenstraße 29h, ul. Józefa Piłsudskiego (1887–1890), Sadowastraße 76, ul. Swobodna (1890), Höfchenstraße 63, ul. Tadeusza Zielińskiego, Kronzprinzenstraße 52, ul. Gwiaździsta (1892–1894), Victoriastraße 16, ul. Lwowska (1894–1897), Augustastraße 46, ul. Szczęśliwa (1897–1899), Gartenstraße 89, ul. Piłsudskiego (1899–1904), Kaiser-Wilhelm-Straße 27, ul. Powstańców Śląskich (1904–1910), Augustastraße 135, ul. Szczęśliwa (1910–1912), Kaiser-Wilhelm-Straße 109, ul. Powstańców Śląskich (1912), Kronzprinzenstraße 66, ul. Gwiaździsta (1912–1914).

Historia przedstawicielstw do 1941

W okresie 1919–1921 funkcjonowała w Warszawie Rosyjska Misja Dyplomatyczna, reprezentująca Ogólnorosyjski Rząd Tymczasowy gen. Denikina, na czele której stał przedstawiciel w randze szefa dyplomatycznego. W okresie Wojny polsko-bolszewickiej, w sytuacji zagrożenia zajęcia Warszawy, personel misji był ewakuowany okresowo (od początku sierpnia 1920) do Poznania.

Stosunki dyplomatyczne pomiędzy Polską a Rosyjską Federacyjną Socjalistyczną Republiką Radziecką ustanowiono na mocy zawartego w 1921 traktatu ryskiego. W latach 1922–1924 poselstwo RFSRR (od 1923 ZSRR) miało swą siedzibę w hotelu „Rzymskim” przy ul. Focha 1 (wcześniej Nowosenatorska, obecnie Moliera) róg Trębackiej 10, budynek hotelu obecnie nie istnieje. W 1924 kosztem 52 tys. dolarów zakupiono kamienicę Glassów z około 1896[11] przy ul. Poznańskiej 15, w 1930 przejmując cały budynek[12]. Do rangi ambasady przedstawicielstwo ZSRR podniesiono w 1934. W latach 1939–1941 była ambasada dalej pełniła rolę przedstawicielstwa ZSRR w Warszawie. Następnie zajęli obiekt Niemcy. Po 1948 w budynku mieściło się Ministerstwo Przemysłu i Handlu, w latach 1955–1957 Przedsiębiorstwo Wystaw i Targów, później Przedsiębiorstwo Spedycji Międzynarodowej C. Hartwig Warszawa S.A, od 2012 znajduje się hotel H15 Boutique Apartments[13].

W 1926 ZSRR otworzyła też konsulaty – w Wolnym Mieście Gdańsku, Łodzi i we Lwowie.

W tym okresie kilkakrotnie dokonano zamachów na przedstawicieli ZSRR (na posła Piotra Wojkowa (1927), szefa misji handlowej Aleksieja Lizariewa (1928), oraz konsula generalnego we Lwowie (1933)).

Historia przedstawicielstw w okresie II wojny światowej

Prócz funkcjonowania przedstawicielstw w Warszawie i Gdańsku, ZSRR otworzył też konsulat generalny w Krakowie (1939–1941)[16].

Historia przedstawicielstw od 1944

W 1944 zawarto porozumienie o wzajemnych stosunkach, na mocy którego powołano Przedstawicielstwo Polityczne ZSRR przy PKWN (przedstawiciel gen. Nikołaj Bułganin) mieszczące się najpierw w Lublinie w kamienicy przed 1912 przy ul. Wieniawskiej 12, następnie po przeniesieniu do Warszawy w randze Misji Wojskowej ZSRR, która funkcjonowała przez szereg lat sukcesywnie zmniejszając jedynie swój stan personelu[17].

W 1945 władze radzieckie powołały w Warszawie Poselstwo ZSRR, z siedzibą w kamienicy przy ul. Wileńskiej 13 (1945–1946)[18]. W styczniu 1945 podniesiono jego rangę do stopnia ambasady. Jesienią tego samego roku ambasada zatrudniała 15 pracowników dyplomatycznych[19]. Od 9 lutego 1945 ambasadę ZSRR oraz rozlokowane naprzeciwko w kompleksie b. dyrekcji kolejowej, polskie centralne władze państwowe ochraniał 2 Batalion Strzelecki 2 Pułku Pogranicznego 64 Dywizji Wojsk Wewnętrznych NKWD (64 Сводная дивизия внутренних войск НКВД)[20]. W 1946 grupa ochrony ambasady składała się z 21 żołnierzy NKWD. Następnie ambasada zajmowała kamienicę Adama Bromke, zarządzanej przez spółdzielnię mieszkaniową, przy pl. Unii Lubelskiej, ówczesnej al. 1 Armii Wojska Polskiego, obecnej al. Szucha 2-4 (1946–1955), w której w latach następnych ulokowano ambasadę NRD (1955–1990).

Rezydencja ambasadora mieściła się ówcześnie w pałacyku Dowgiałłów/Jana Gawrońskiego z 1925 (proj. Jana Bagieńskiego) w al. I Armii WP 6 (1947–1955)[21].

Od 1945 ZSRR utrzymywała w okresie powojennym w Polsce również sieć konsulatów:

  • w Gdańsku przy ul. Batorego 15 (1945–1951 konsulat, od 1951 konsulat generalny)
  • Krakowie w mieszkaniu w kamienicy z 1934 (proj. Alfred Düntuch i Stefan Landsberger) przy ul. Lenartowicza 18/7 (1945–1946)[22], następnie w wilii art déco z 1924 (proj. Jerzy Struszkiewicz) przy ul. Sienkiewicza 27 (1946)[23], obecnie Hotel „Grottger”[24], w kamienicy z końca lat 30., po 1935 ?, przy ul. Szopena 1 (1946-)[25], ul. Rakowicka 10 (1973)[b], ul. Westerplatte 11 (1976–2001)[c]
  • Poznaniu przy ul. Marynarskiej 1 (do 1948), w willi Landsberga przy ul. Fredry 8 (1948–1951)[d], ul. Świerczewskiego 53a, zmiana nazwy ulicy – ul. Bukowska (1960-).
  • Szczecinie (1948–1960 i 1971–1991) w willi Ippena przy ul. Piotra Skargi 14[e][26], od 1998 konsulat
  • Warszawie (wydział konsularny ambasady) w budynku b. lecznicy dr Ignacego Solmana z 1894 (proj. Stefana Szyllera) w al. I Armii WP 9 (1947–1976)

W 1962 został powołany Dom Radzieckiej Nauki i Kultury (Дом советской науки и культуры), ulokowany w Pałacu Marii Przeździeckiej przy ul. Foksal 10, mieszczącym też siedzibę władz TPPR[27][28].

Historia przedstawicielstw od 1991

Po rozpadzie ZSRR i powstaniu Federacji Rosyjskiej kraj ten utrzymuje status quo swych przedstawicielstw w Polsce, zmieniając jedynie adres Konsulatu w Krakowie, lokując go w domu (proj. E. Zaklik) z 1905 roku przy ul. Biskupiej 7, który zajmował wcześniej Konsulat Węgier.

Dotychczasowemu Domowi Radzieckiej Nauki i Kultury zmieniono nazwę na Rosyjski Ośrodek Nauki i Kultury w Warszawie (Российский центр науки и культуры в Варшаве). Od 2005 jego siedziba mieści się w budynku Przedstawicielstwa Handlowego Rosji przy ul. Belwederskiej 25. W 2021 zmieniono nazwę na Dom Rosyjski w Warszawie (Русский дом в Варшаве)[29].

Historia obecnego przedstawicielstwa

Wcześniej były to tereny między ulicami Belwederską, Klonową, Spacerową oraz Zawrotną[f], należące częściowo do pałacyku MON przy ul. Klonowej 1, w okresie międzywojennym rezydencji marszałka Edwarda Rydza-Śmigłego. Tutaj znajdował się też przystanek Belweder Piaseczyńskiej Kolei Wąskotorowej.

W latach 1954–1955 wybudowano obecną siedzibę przy ul. Belwederskiej (arch. Aleksander Piotrowicz Wielikanow oraz Igor Jewgieniewicz Rożyn). Materiały budowlane sprowadzano z terenu ZSRR, również 500 rosyjskich pracowników oddelegowanych z budowy Pałacu Kultury i Nauki. W wykończeniu wnętrz brali udział również polscy rzemieślnicy i artyści. Budowę zakończono we wrześniu 1955[30]. Kompleks ambasady nawiązuje do klasycystycznych rosyjskich rezydencji pałacowych wznoszonych w okresie pomiędzy XVIII i XIX wiekiem.

Budowla, wzniesiona na szczycie sztucznego wzgórza, ma kształt pałacu z dwoma skrzydłami bocznymi i ze zwróconą na ul. Belwederską częścią frontową szerokości 100 m, zwieńczoną zieloną kopułą z masztem flagowym i z umieszczonym na osi frontu czterokolumnowym, masywnym klasycznym portykiem, do którego prowadzą po zboczu wzgórza szerokie schody. Na pierwszym piętrze części frontowej znajduje się reprezentacyjna amfilada sal – Kominkowej, Lustrzanej, Okrągłej (Kopułowej), Złotej i Marmurowej[31]. Otoczeniem budynku jest rozległy, zajmujący 4 ha park[32]. Wybudowano też kort tenisowy wraz z basenem.

Od 1965 rezydencja ambasadora mieści się w Willi „Podlasianka” z 1908 (proj. Jan Fryderyk Heurich) w Konstancinie przy ul. Żeromskiego 13; inne nazwy willi – „Irena”, „Iwona”.

W miejscowości Skubianka przy ul. Żeglarskiej od lat 80. znajdował się Ośrodek Rekreacyjny ambasady. W listopadzie 2022 obiekt został przejęty przez Lasy Państwowe z powodu długotrwałego nieregulowania przez ambasadę opłat za dzierżawę[33].

Przedstawicielstwo Handlowe

do 1945

Szczególną rolę w składzie ambasady tego kraju zawsze pełniło powołane w 1921 przedstawicielstwo handlowe, początkowo Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej (Торгпредство РСФСР), a po połączeniu się w 1922 z przedstawicielstwem handlowym Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej (Торгпредство УРСР) – ZSRR (Торгпредство СССР), np. w okresie lat 1930–1935 mieszczące się przy ul. Marszałkowskiej 113 (wł. ks. Albrecht Radziwiłł)[g][h], w 1938 przy ul. Chocimskiej 33. W 1923 otwarto oddział przedstawicielstwa w Wolnym Mieście Gdańsku przy ul. Długi Targ 37 (1929)[34].

W okresie międzywojennym (1926–1934)[35] w Warszawie przy ul. Świętokrzyskiej 27 (1930) mieściło się przedstawicielstwo radziecko-polskiej mieszanej spółki handlowej Sowpoltorg (Советско-Польское торговое смешанное общество – Совпольторг), z siedzibą w Moskwie.

po 1945

Warto odnotować, że bezpośrednio po II wojnie światowej, w 1945 poza strukturą ambasady działała Misja Ekonomiczna. Pod koniec tego samego roku została do niej włączona, przywracając też nazwę Przedstawicielstwa Handlowego ZSRR (Торгпредство СССР). Pracownikom nadano status dyplomatyczny. W 1946 na potrzeby przedstawicielstwa zakupiono za gotówkę od spadkobierców rodziny Wilskich 2 domy przy ówczesnej al. 1 Armii Wojska Polskiego (obecnie al. Szucha) – nr 7 w budynku z 1937 (proj. Edward Zachariasz Eber) w którym pomieszczono biura przedstawicielstwa, oraz 8, który przez długie lata spełniał funkcje mieszkalne. W 1957 w przedstawicielstwie było zatrudnionych 44 osób. W 1976 przeniesiono się do nowo wybudowanego biurowca przy ul. Belwederskiej 25. Obiekt zrealizowało Zjednoczenie Budownictwa Miejskiego Bydgoszcz (obecnie Budopol) podporządkowane od 1976 Zjednoczeniu Budowy Obiektów Użyteczności Publicznej w Warszawie, z firmą angielską BPBM. Obecnie budynek przy al. Szucha 7 zajmuje Ambasada Ukrainy (1996-).

W Konstancinie w willi „Słonecznej” Kraushara z 1908 (588 m²) przy ul. Piłsudskiego 31[i] mieściła się rezydencja przedstawiciela handlowego ZSRR (1946-); obiekt dalej jest własnością ambasady Rosji.

Funkcjonowały też oddziały Przedstawicielstwa Handlowego ZSRR – w Gdańsku (w 1946 przy ul. Batorego 11, następnie przy ul. Jagiellońskiej 2 oraz ul. Okopowej 1b, w latach 80. przy ówczesnej ul. Karola Marksa 126) i Katowicach przy ul. Armii Czerwonej 15-17 (w 1953 24 pracowników), następnie przy ul. Powstańców 29 (1990).

Przedstawicielstwa pozostałe

W 1957 wśród wielu ówcześnie działających w Warszawie radzieckich przedstawicielstw handlowo-gospodarczych, funkcjonowała też

  • delegatura Centralnego Zarządu do Spraw Współpracy Gospodarczej ZSRR (Главное управление по делам экономических связей СССР)[j], łącznie 52 osoby personelu;

W 1990 – przedstawicielstwa

oraz kilkunastu central handlu zagranicznego, niejednokrotnie z siedzibą we własnych obiektach handlowo-serwisowych, m.in. przy ul. Ostrobramskiej 101 (Stankoimport), Połczyńskiej 10 (Awtoeksport), lub pod Otwockiem Małym (Traktoroexport)[k].

W okresie PRL w Warszawie działało przy Ministerstwie Spraw Wewnętrznych przedstawicielstwo Komitetu Bezpieczeństwa Państwowego ZSRR – KGB (Комитет государственной безопасности), Grupa „Narew” (1971–1993), z siedzibą przy ul. Sułkowickiej i ul. Kazimierzowskiej. Zatrudnieni byli też w nim oficerowie wywiadu wojskowego ZSRR GRU oraz z jednostki KGB w Rembertowie, 20. Brygady Łączności Rządowej (20 Бригада правительственной связи) (1980–1993)[40]. Na początku 1983 położono linię kablową łączącą jednostkę z budynkiem ambasady ZSRR[41][42].

Kontrowersje

Władze Polski prowadzą spór w sprawie użytkowanych przez stronę rosyjską na terytorium swojego kraju, głównie w Warszawie, niemających uregulowanego stanu prawnego wielu osiedli lub obiektów, m.in. położonych przy ul. Beethovena 3, Belwederskiej 25, Bobrowieckiej 2b, Kieleckiej 45 oraz w al. Szucha 8. W kwietniu 2022 władze Warszawy przejęły nieruchomość przy ul. Sobieskiego 100[43].

Prawomocny wyrok sądowy nakazujący wydanie nieruchomości przy ul. Kieleckiej 45 zapadł w 2016 r.[44] Budynek został przejęty przez władze Warszawy w kwietniu 2023[45].

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ Wcześniej konsulat urzędował w miejscowości Brody (1827–1896).
  2. ↑ Willa/pałac z 1900.
  3. ↑ Zbud. w 1867 (proj. Feliksa Księgarskiego) dom i atelier Walerego Rzewuskiego, obecnie własność Arcybractwa Miłosierdzia, siedziba szeregu szkół w okresie międzywojennym, po wyprowadzeniu się konsulatu Wyższej Szkoły Europejskiej im. ks. Józefa Tischnera (2005-).
  4. ↑ W willi Landsberga z 1912, w b. siedzibie konsulatu Stanów Zjednoczonych (1946-1948), obecnie Wydawnictwa Poznańskiego.
  5. ↑ Willa z 1929 wybudowana dla armatora Hermana Otto Ippena, rezydencja gen. Johannesa Blaskowitza (1933–1935), d-cy miejscowego okręgu wojskowego, siedziba oddziału BPH, od 2009 oddziału IPN.
  6. ↑ Ulica Zawrotna przebiegała pomiędzy ulicami Belwederską i Spacerową, około 30 metrów na północ od ulicy Lądowej, pomiędzy posesjami zajmowanymi obecnie przez ambasadę Rosji i Dom Rosyjski.
  7. ↑ Budynek obecnie nie istnieje, zdjęcie na stronie warszawa1939.pl www.warszawa1939.pl.
  8. ↑ Oraz na stronie news.o.pl [1].
  9. ↑ W okresie II wojny światowej pełniła funkcję rezydencji niemieckiego starosty Warszawy, dr. Ludwiga Leista (1940–1944).
  10. ↑ Później był to Państwowy Komitet Rady Ministrów ZSRR ds Zagranicznej Współpracy Gospodarczej (Государственный комитет Совета Министров СССР по внешним экономическим связям) (1957–1978),
    • oraz Państwowy Komitet ZSRR ds Zagranicznej Współpracy Gospodarczej (Государственный комитет СССР по внешним экономическим связям) (1978–1988).
  11. ↑ Ośrodek Techniczny o pow. 4,2 ha, około 300 prac.

Przypisy

  1. ↑ Misje dyplomatyczne, urzędy konsularne i organizacje międzynarodowe w Polsce – Ministerstwo Spraw Zagranicznych – Portal Gov.pl [online], gov.pl [dostęp 2019-12-11] (pol.).
  2. ↑ Dom Rosyjski wyprowadził się z kamienicy na ul. Długiej [online], trojmiasto.pl [dostęp 2024-04-22] (pol.).
  3. ↑ https://wiadomosci.wp.pl/szpiegowo-rosjan-numer-2-tam-tez-powinien-wejsc-komornik-6760179153566528a
  4. ↑ Ministerstwo Spraw Zagranicznych, pałac Brühla, Ossolińskich, Sandomierski | Fundacja Warszawa 1939 [online], warszawa1939.pl [dostęp 2017-12-27] (pol.).
  5. ↑ Przewodnik w podróżach, Redakcja „Wędrowca” Warszawa 1893, s. 63.
  6. ↑ Księga Adresowa Król. Stoł. Miasta Lwowa : rocznik 1901
  7. ↑ Księga Adresowa Król. Stoł. Miasta Lwowa : rocznik 1904
  8. ↑ Thorner Presse z 13 kwietnia 1890
  9. ↑ Kamienica ul. Warszawska 2 – TorunTour PL [online], toruntour.pl [dostęp 2024-04-22] (pol.).
  10. ↑ Adreß- und Geschäfts-Handbuch für Stettin 1880-1914
  11. ↑ Kamienica Glassów Ambasada Związku Radzieckiego | Fundacja Warszawa 1939 [online], warszawa1939.pl [dostęp 2017-12-27] (pol.).
  12. ↑ Jerzy S. Majewski: Pierwszy socrealistyczny budynek w stolicy, [w:] Gazeta Wyborcza, Stołeczna z 15 maja 2009.
  13. ↑ Małgorzata Gmiter: Adaptacja i remont kamienicy przy ul. Poznańskiej 15 w Warszawie – trudna droga do kompromisu, Kurier Konserwatorski nr 1/2008, [w:] [2].
  14. ↑ Liste du Corps Diplomatique à Varsovie en 1928–1939
  15. ↑ Львів непопсовий. Про віллу Розвадовського та атентат Лемика, [3], w latach 1906–1912 tworzył w willi Antoni Pilichowski (Антін Пилиховський), nazywany też „ukraińskim Matejką”.
  16. ↑ Andrzej L. Sowa: Kraków pod okupacją hitlerowską – stan badań, [w:] Kraków w czasie II wojny światowej. Materiały z sesji Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, 1992.
  17. ↑ Lech Kowalski: Tajna historia Biura Ochrony Rządu, Fronda Warszawa 2021.
  18. ↑ Ulica Wileńska, [w:] [4].
  19. ↑ Mirosław Golon: Ambasadorowie Stalina – radzieccy dyplomaci w Europie Środkowo-Wschodniej i na Bałkanach w latach 1944–1953, [w:] Czasy Nowożytne, tom XVIII–XIX/2005, s. 154.
  20. ↑ CAW: Działalność Zbiorczej Dywizji Wojsk Wewnętrznych NKWD na terenie Polski w latach 1944–1946, [w:] [5].
  21. ↑ Odbudowa placówek dyplomatycznych: ZSRR, „Stolica” z 17 sierpnia 1947.
  22. ↑ Gminna ewidencja zabytków - KRAKÓW
  23. ↑ Mirosław Golon: Radzieckie służby dyplomatyczne i konsularne w Polsce w latach 1944-1961, [w:] Czasy Nowożytne, Tom XX, Rok 2007
  24. ↑ Gminna ewidencja zabytków - KRAKÓW
  25. ↑ Mariusz Rzeszutko: Konsulaty w Krakowie. Historia i działalność, Petrus Kraków 2014
  26. ↑ Budynek konsulatu był zdobyty w czasie antysowieckich zamieszek w Szczecinie w dniu 10 grudnia 1956 r.; według > Paweł Skubisz: Nocna rewolta. Antysowieckie zamieszki w Szczecinie 10 grudnia 1956 r., IPN Szczecin 2009, 88 s.
  27. ↑ Encyklopedia Warszawy, PWN Warszawa 1975, s. 121.
  28. ↑ Spis telefonów m.st. Warszawy 1964/65.
  29. ↑ О новом логотипе Русских домов [online], rwp.agency [dostęp 2021-09-21] (ros.).
  30. ↑ Krzysztof Jabłoński i in.: Warszawa: portret miasta. Warszawa: Arkady, 1984, s. strony nienumerowane (Kronika odbudowy, budowy i rozbudowy 1945−1982). ISBN 83-213-2993-4.
  31. ↑ O budynku Ambasady Rosji w Polsce – Ambasada Rosji w Polsce [online], poland.mid.ru [dostęp 2018-08-31] (pol.).
  32. ↑ Jerzy S. Majewski: Wokół Łazienek, [w:] Gazeta Wyborcza, Stołeczna, z 14 czerwca 2007 [6].
  33. ↑ Tomasz Kozłowski: Pilna akcja niedaleko Warszawy! Urzędnicy i mundurowi wkroczyli na teren dzierżawiony przez Rosjan!. fakt.pl, 2022-11-02. [dostęp 2022-11-02].
  34. ↑ На пути к общеевропейскому партнерству, 90 лет Торгпредства России в Польше, Targovaja Gazeta, 14 września 2011 [7].
  35. ↑ Marian Leczyk: Ze studiów nad historią stosunków gospodarczych Polski z sąsiadami w latach międzywojennych (1921–1939), [8].
  36. ↑ a b Ogólnopolski Spis Teleadresowy 1990, WKiŁ Warszawa 1990, część 1, s. 61.
  37. ↑ Oficjalna książka telefoniczna firm i instytucji Warszawy oraz województwa warszawskiego rok 1991.
  38. ↑ Mirosław Golon: Radzieckie służby dyplomatyczne i konsularne w Polsce w latach 1944–1961, czasopismo Czasy Nowożytne, Tom XX, Rok 2007.
  39. ↑ Федотов Виктор Иванович: Три эпохи в одном веке. К 100-летию первого закона в России «Об учреждении торгово-промышленных палат», ЛитРес Москва 2017.
  40. ↑ Wcześniej Pułk Łączności Rządowej (37 Полк правительственной связи) (–1980).
  41. ↑ Paweł Piotrowski: Do sierpnia 1993 r. Rosjanie z Rembertowa przechwytywali łączność rządu RP, [9].
  42. ↑ Działalność Grupy „Narew” KGB w Polsce, [w:] [10].
  43. ↑ Redakcja, Sobieskiego 100. Oto, jak wygląda „Szpiegowo” dawniej zajmowane przez rosyjskich dyplomatów [online], Warszawa Nasze Miasto, 15 kwietnia 2022 [dostęp 2022-11-12] (pol.).
  44. ↑ Tajemnica gmachu na warszawskim Mokotowie. Rosjanie nie chcą go oddać już 7 rok [ZDJĘCIA] [online], Fakt24.pl, 20 kwietnia 2022 [dostęp 2022-11-12] (pol.).
  45. ↑ "Komornik zakończył czynności". Ratusz przejął budynek rosyjskiej szkoły [online], tvn24.pl, 29 kwietnia 2023 [dostęp 2023-04-29] (pol.).

Bibliografia

  • Karol Romer: Zagraniczny korpus dyplomatyczny w Polsce, [w:] Dziesięciolecie Polski Odrodzonej 1918–1928, IKC, Kraków/Warszawa 1928, s. 249–260
  • Edward Józef Pałyga: Warszawski korpus dyplomatyczny w okresie międzywojennym, [w:] Warszawa II Rzeczypospolitej 1918–1939, PWN, Warszawa 1973
  • Romuald Gelles: Konsulaty we Wrocławiu wczoraj i dziś, Wydawnictwo TW „Wratislavia”, Wrocław 1996, s. 192, ISBN 83-86221-07-0.
  • Jerzy Kasprzycki, Korzenie miasta. Warszawskie pożegnania. Tom I Śródmieście Południowe, Warszawa: Veda, 1996, s. 250, ISBN 83-85584-45-5, OCLC 812695836.
  • Mirosław Golon: Moskwa, Kijów, Mińsk, Leningrad, Wilno..., Problem utworzenia i działalności polskich placówek konsularnych w ZSRR w latach 1944–1972, [w:] Mieczysław Wojciechowski (red.), Polska polityka wschodnia w XX wieku, Włocławek-Toruń 2004, s. 201–237
  • Mirosław Golon: Konsulaty radzieckie w Polsce w latach 1945–1956 (konsulat generalny w Gdańsku i konsulat w Krakowie), [w:] Zakończenie II wojny światowej. Polityka i dyplomacja międzynarodowa 1945–2005, Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2006
  • Mirosław Golon: Radzieckie służby dyplomatyczne i konsularne w Polsce w latach 1944–1961, czasopismo Czasy Nowożytne, Tom XX, Rok 2007, s. 166–251
  • Stosunki dyplomatyczne Polski. Informator. Tom I. Europa 1918–2006, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Archiwum/Wydawnictwo Askon, Warszawa 2007, s. 584, ISBN 978-83-7452-019-5.
  • Jerzy S. Majewski: Pierwszy socrealistyczny budynek w stolicy, Gazeta Wyborcza, 15 maja 2009, [w:] [11]
  • Tomasz Bareja: Ambasada Rosji, 9 listopada 2011, [w:] [12]
  • Ryszard Techman: Konsulat radziecki w Szczecinie w latach 1948–1960, Przegląd Zachodniopomorski, tom XXVII (LVI), rok 2012, zeszyt 3, s. 111–154
  • Mariusz Rzeszutko: Konsulaty w Krakowie, Historia i działalność, Petrus, Kraków 2014, s. 174, ISBN 978-83-7720-051-3.

Linki zewnętrzne