Alojzy Ignacy Borgowiec

podporucznik rezerwy piechoty
Data i miejsce urodzenia	21 października 1899 Świętochłowice
Data i miejsce śmierci	13–14 kwietnia 1940 Katyń
Przebieg służby
Lata służby	1914–1940
Siły zbrojne	Wojsko Polskie
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa, I powstanie śląskie, II powstanie śląskie, III powstanie śląskie, II wojna światowa kampania wrześniowa
Późniejsza praca	nauczyciel
Odznaczenia

Alojzy Ignacy Borgowiec (ur. 21 października 1899 w Świętochłowicach, zm. 13–14 kwietnia 1940 w Katyniu) – polski nauczyciel, podporucznik rezerwy piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Urodził się w rodzinie Jana i Walerii Walewskiej-Kuś. Członek POW. Uczestnik trzech powstań śląskich, był ranny^[1]. Pracował w Polskim Komitecie Plebiscytowym na powiat rybnicki. Przeniesiony do rezerwy z przydziałem do 3 pułku strzelców podhalańskich. W latach 1918–1939 w Legionie „Zaolzie” grupa Rybnik^[1]. I zastępca komendanta powiatowego POW w powiecie rybnickim.

Po przyłączeniu Śląska do Polski rozpoczął naukę w seminarium nauczycielskim w Bydgoszczy, które kończy w 1922. Uzyskał tam uprawnienia do nauczania języka polskiego na Górnym Śląsku^[1]. W okresie międzywojennym pracował jako nauczyciel w Szkole Powszechnej nr 1 im. Adama Mickiewicza w Rybniku^[1].

Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1933 i 4252. lokatą w korpusie oficerów rezerwy piechoty^[2]. W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Pszczyna. Posiadał przydział w rezerwie do 3 pułku strzelców podhalańskich^[3].

28 sierpnia 1939 zmobilizowany do Wojska Polskiego. W czasie kampanii wrześniowej, po agresji ZSRR na Polskę, w nieznanych okolicznościach wzięty do niewoli radzieckiej. Osadzono go w obozie jenieckim w Kozielsku^[4], skąd wysłał do rodziny list, który dotarł w grudniu 1939^[1]. Między 11 a 12 kwietnia 1940 przekazano go do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD^[5] – lista wywózkowa 022/2 z 9 kwietnia 1940^[4]. Został zamordowany między 13 a 14 kwietnia 1940 przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 w lesie katyńskim^[5] i tam pogrzebany w bezimiennej mogile zbiorowej, gdzie od 28 lipca 2000 mieści się oficjalnie Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu^[6][7]. W miejscu tym prowadzone były ekshumacje i prace archeologiczne^[8][9]. W 1943 jego ciało zostało odnalezione w toku ekshumacji prowadzonych pod nadzorem Niemców^[10], jednak w raportach dziennych sporządzanych w tym czasie i na liście AM^[11], numer 881 pominięto^[12][5]. W 1944 jego żona rozpoznała rzeczy osobiste męża w Instytucie Medycyny Sądowej w Krakowie^[1]. Figuruje na liście Komisji Technicznej PCK pod numerem 0881^[13] – dosł. określony jako Borgowicz Alojzy, a przy zwłokach znaleziono: medal, list, okulary oraz cygarniczkę^[13]. W Archiwum Robla w pakiecie 0881, znajduje się spis przedmiotów znalezionych przy jego szczątkach^[5].

W książce Pawła Dubiela, Wrzesień 1939 na śląsku, Katowice 1960, jest informacja, że Alojzy Borgowiec, jak również kpt. Nikodem Sobik (komendant powiatowy POW Rybnik, zginął w Charkowie w 1940) zginęli we wrześniu 1939.

W 1946 w Monitorze Polskim ukazało się ogłoszenie: „Obyw. Borgowiec Agnieszka, ur. 3.1.1902 roku, zam. w Chorzowie-Batory, ul. Włodarskiego Nr 2, złożyła w tut. Starostwie prośbę o uznanie jej męża Alojzego Borgowca, ur. 21.10.1899 roku za zaginionego w czasie działań wojennych 1939 roku w związku ze służbą wojskową w armii polskiej. Wymieniony pełnił służbę w 1939 roku jako ppor. rez. w 75 p.p. w Oświęcimiu i od tego czasu nie daje osobie znaku życia. (10/B. 5/45)”^[14].

Miał pięć sióstr i brata^[1]. Był żonaty z Agnieszką^[14], miał syna Józefa^[4].

• Srebrny Krzyż Zasługi (28 grudnia 1936)^[15]
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości^[1]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921^[1]
• Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi I klasy^[4]
• Gwiazda Górnośląska^[4]

Zobacz wiadomość w serwisie Wikinews pt. 2007-11-09: Pierwszy dzień uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”

5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień kapitana^[16][17][18]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”^[19][20][21].

22 kwietnia 2004 w Gimnazjum nr 1 w Rybniku, została odsłonięta tablica pamiątkowa poświęcona zamordowanym w Katyniu nauczycielom, na której m.in. znajduje się jego nazwisko^[22][1].

• jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
• obozy NKWD dla jeńców polskich
• ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Katyniu

• Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
• Убиты в Катыни. Księga pamięci polskich jeńców wojennych – więźniów Kozielskiego Obozu NKWD rozstrzelanych decyzją Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 roku. Лариса Еремина (red.). Moskwa: Stowarzyszenie Memoriał, 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.
• Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
• Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.