PROFILPELAJAR.COM

Aleksander Rogalski
Data i miejsce urodzenia	23 października 1912 ; Niszczewice
Data i miejsce śmierci	7 maja 1996 ; Poznań
	doktor habilitowany nauk humanistycznych
	Specjalność: historia literatury
Alma Mater	Uniwersytet Poznański
Doktorat	1945 – filozofia
Habilitacja	1964 – historia literatury
	Odznaczenia

Ten artykuł od 2010-04 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Aleksander Rogalski (ur. 23 października 1912 w Niszczewicach, zm. 7 maja 1996 w Poznaniu^[1]) – polski eseista, publicysta, historyk i krytyk literatury.

Życiorys

W latach 1931–1936 studiował literaturę, filozofię i socjologię na Uniwersytecie Poznańskim. W roku 1945 uzyskał doktorat filozofii, a w roku 1965 habilitował się w dziedzinie historii współczesnej literatury niemieckiej. W latach studenckich rozpoczął pracę krytycznoliteracką i publicystyczną, ogłaszając recenzje, omówienia, felietony, szkice na łamach wielu czasopism Polski międzywojennej, o zasięgu regionalnym i ogólnokrajowym.

W czasie okupacji hitlerowskiej przebywał w Warszawie. Lata wojny i okupacji spędził początkowo w Inowrocławiu, a następnie w Warszawie. Aktywnie uczestniczył w konspiracyjnym życiu literackim i kulturalnym (1939-1942), pracował w Sekcji Zachodniej Departamentu Informacji Armii Krajowej (1942-1944). Drukował artykuły w prasie podziemnej, m.in. redagował miesięczny dodatek do „Rzeczpospolitej Polskiej” - „Ziemie Zachodnie Rzeczypospolitej” (1942-1944). Był też redaktorem i współautorem pracy „Z pierwszej linii frontu” (1943), jednej z najobszerniejszych książek, jakie wyszły z polskich oficyn podziemnych. Po powstaniu, które przeżył na warszawskiej Starówce, po pobycie w obozie przejściowym w Pruszkowie, wyjechał do Radomska, a następnie do Częstochowy, gdzie opisał te wydarzenia w relacji „Tragedia bez końca”, którą w 1965 r. opublikował E. Serwański w zbiorze „Życie w powstańczej Warszawie”.

Jako krytyk literacki pozostał pod wpływem personalizmu chrześcijańskiego. Do Poznania wrócił w marcu 1945 roku. Pracował jako redaktor w Zachodniej Agencji Prasowej i kierownik Studium Niemcoznawczego przy Instytucie Zachodnim (1945–1949). W okresie 1954–1956 był redaktorem naczelnym „Wrocławskiego Tygodnika Katolików”, w latach 1965-1972 był zastępcą redaktora naczelnego miesięcznika „Nurt”, w okresie 1960-1976 pełnił obowiązki redaktora naczelnego Instytutu Wydawniczego „Pax”, współredagując m.in. miesięcznik „Życie i Myśl” (1950). Od 1992 roku był redaktorem naczelnym pisma „Europa - czasopismo kulturalne” wydawanego w Poznaniu. Był członkiem m.in. Syndykatu Dziennikarzy Wielkopolskich (1936-1939), Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich (1945-1950), Instytutu Zachodniego, Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. W latach 1956–1982 należał do Stowarzyszenia „Pax”. W okresie 1946–1983 był członkiem dawnego Związku Literatów Polskich (prezes Oddziału w Poznaniu 1949-1952, 1965-1966). Od roku 1989 należał do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Był członkiem PEN-Clubu^[2].

Jest laureatem licznych nagród, między innymi Nagrody Literackiej miasta Poznania (1958) za całokształt twórczości literackiej, Nagrody im. Włodzimierza Pietrzaka (trzykrotnie: 1952, 1963, 1982) i Nagrody im. Jana Kasprowicza (1983), Nagroda I stopnia Ministra Kultury i Sztuki za twórczość literacką związaną z literaturą niemiecką i skandynawską. W 1988 roku otrzymał wyróżnienie Doroczne Funduszu Literatury za książkę „Wspomnienia i przypomnienia”. Książka „Most nad przepaścią” uznana została przez Radio Wolna Europa za najlepszą książkę krajową roku 1963. Otrzymał ponadto następujące odznaczenia: Złoty Krzyż Zasługi (1955), Krzyż Kawalerski (1965), Krzyż Oficerski (1973) oraz Krzyż Komandorski (1981) Orderu Odrodzenia Polski.

Bibliografia prac Aleksandra Rogalskiego obejmuje prawie 40 pozycji książkowych, liczne przedmowy i opracowania oraz ogromną liczbę publikacji prasowych, esejów, rozpraw i recenzji. W bogatym dorobku pisarza dominują sprawy niemieckie, od doraźnej publicystyki pierwszych lat po wojnie („Już nigdy więcej”), po rozprawy dotyczące zarówno zagadnień historycznych („Za kulisami Mustergau)”, „NRF - elementy rzeczywistości”), a także szkice i studia poświęcone tradycji i współczesności niemieckiej kultury i literatury („Pasażerowie Arki Noego”, „Przedziwny świat”, „W kręgu Nibelungów”, „Zbliżenia”). W zasięgu zainteresowań pisarza leży również literatura francuska, skandynawska, angielska i amerykańska, a także polska, rozpatrywana w powiązaniu z problematyką kultury współczesnej. Dominującym wątkiem w całej twórczości Aleksandra Rogalskiego jest chrześcijańskie widzenie świata, szukanie tych wartości w działaniu i twórczości jednostek i całych pokoleń.