Afroślepiec wielkogłowy[5], szczurokret wielkogłowy, ślepiec afrykański (Tachyoryctes macrocephalus) – gatunek ssaka z podrodziny bambusowców (Rhizomyinae) w rodzinie ślepcowatych (Spalacidae).
Zasięg występowania
Afroślepiec wielkogłowy występuje endemicznie w Etiopii zamieszkując w zależności od podgatunku[6]:
- T. macrocephalus macrocephalus – północna Etiopia; brak zapisów od czasu oryginalnego opisu.
- T. macrocephalus hecki – południowa Etiopia, góry Balie powyżej 3000 m n.p.m. (region Oromia).
Taksonomia
Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1842 roku niemiecki przyrodnik Eduard Rüppell nadając mu nazwę Rhizomys macrocephalus[2]. Holotyp pochodził z Shoa, w Etiopii[7].
W analizie kladystycznej obejmującej taksony kopalne i żyjące współcześnie stwierdzono, że T. macrocephalus i T. splendens są taksonami siostrzanymi w stosunku do znanych gatunków kopalnych T. konjiti, T. pliocaenicus i T. makooka[8][6]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają dwa podgatunki[6].
Etymologia
- Tachyoryctes: gr. ταχυς takhus „szybko”; ορυκτης oruktēs „kopacz”, od ορυσσω orussō „kopać”[9].
- macrocephalus: gr. μακροκεφαλος makrokephalos „wielkogłowy”, od μακρος makros „długi”; -κεφαλος -kephalos „-głowy”, od κεφαλη kephalē „głowa”[10].
- hecki: prof. dr. Ludwig Franz Friedrich Georg Heck (18601951), niemiecki zoolog[11].
Morfologia
Długość ciała (bez ogona) 224–313 mm, długość ogona 40–65 mm; masa ciała 330–930 g[12]. Szaro-beżowe, krótkie futro, bardzo masywna głowa, brak małżowin usznych, brak ogona. Siekacze dolne i górne znajdują się przed wargami, co uniemożliwia picie.
Ekologia
Całą wilgoć zwierzę czerpie z bulw znajdowanych pod ziemią. Zamieszkuje podziemne nory i korytarze.
Przypisy
- ↑ Tachyoryctes macrocephalus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b W.P.E.S. Rüppell. Säugethiere aus der Ordnung der Nager, beobaclitet im nordöstlichen Africa. „Museum Senckenbergianum: Abhandlungen aus dem Gebiete der beschreibenden Naturgeschicht”. 3 (2), s. 97, 1845. (niem.).
- ↑ O.R. Neumann & H.-J. Rümmler. Beiträge zur Kenntnis von Tachyoryctes Rüpp. „Zeitschrift für Säugetierkunde”. 3, s. 302, 1928. (niem.).
- ↑ L. Lavrenchenko & R.L.L.& R. Kennerley L. Lavrenchenko & R.L.L.& R., Tachyoryctes macrocephalus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2021, wersja 2021-2 [dostęp 2021-11-05] (ang.).
- ↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 231. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 328. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Tachyoryctes macrocephalus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-11-05].
- ↑ R. López-Antoñanzas & H.B. Wesselman. „Palaeontology”. 56 (1), s. 157–166, 2013. DOI: 10.1111/j.1475-4983.2012.01179.x. (ang.).
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 659, 1904. (ang.).
- ↑ The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
- ↑ B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 182. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
- ↑ R. Norris: Family Spalacidae (Muroid Mole-rats). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 137. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne (
takson):
