Święty Wojciech jest najbardziej wysuniętą na południe częścią dzielnicy i całego Gdańska. Jego południowa granica pokrywa się częściowo z granicą miasta.
Swoją nazwę miejscowość zawdzięcza odprawionej w 997 roku mszy, przez świętego Wojciecha, na obecnym wzgórzu świętego Wojciecha.
W XII wieku do Świętego Wojciecha przybyli benedyktyni. Na początku XIV wieku zbudowali obecny kościół, w jego pierwotnym kształcie[4]. Pierwszy cmentarz został założony w Świętym Wojciechu na terenie przykościelnym, prawdopodobnie w XII wieku (podczas powstawania miejscowej parafii). W XIX wieku zaprzestano grzebania świeckich zmarłych bezpośrednio przy kościele, a miejscem pochówków stał się nowy cmentarz (założony około 1820 r.), umiejscowiony powyżej Kanału Raduni. Ze względu na ograniczoną powierzchnię cmentarza, stare groby były likwidowane[5].
W XIII w. benedyktyni z Mogilna zbudowali tu drewniany kościół z klasztorem[6] (I wzmianka o ich obecności we wsi pochodzi z 1222 roku)[7]. Obecny, murowany kościół postawiono w latach 1348–1359, w XV w. pojawiła się też murowana dzwonnica, podwyższona w 1680 o część szachulcową. Klasztor skasowano w 1500 r.[8], a w 1537 r. zabudowania kościelne spłonęły wraz z całą wsią. W 1575 r. kościół odbudowano, a w 1713 r.[9] oddano księżom misjonarzom. W roku 1818 zgromadzenie zostało rozwiązane, a w jego miejsce utworzono parafię.
Miejscowy kościół parafialny św. Wojciecha posiada barokowy ołtarz główny z obrazem patrona z 1604 r.; barokowe ołtarze z XVII i XVIII wieku, pochodzącą z Włoch marmurową figurę św. Wojciecha (z XVII w. (?), na miejscu od 1825 r.), nagrobek Leonarda Wojanowskiego z 1533 r., epitafium Feliksa i Wojciecha Wojanowskich z 1587 r. oraz organy Hildebrandta z 1771 r. (1741?). W prezbiterium znajduje się gotycki tryptyk z 1500 roku. Najcenniejszym zabytkiem jest nastawa głównego ołtarza, ukazująca żywot Jezusa. Pochodzi ona z XV wieku.
Hełm wieży kościoła uzyskał swój kształt w 1680 r., kiedy proboszczem był Joachim Pastorius-Hirterberg. W 2013 konstrukcja wieży przeszła kapitalny remont[10].
Na Wzgórzu św. Wojciecha znajduje się gotycka kaplica z XV w., przebudowana i odnowiona w 1880 r. Wewnątrz umieszczone są freski ze scenami z życia św. Wojciecha.
W latach 1865–1908 w Świętym Wojciechu funkcjonował browar Brauerei J. Gramm, St. Albrecht 49/51 (Św. Wojciech); wcześniejsze nazwy: Brauerei H.Penner (od 1865), Brauerei Wilhelm Penner (od 1895).
25 marca 1945 Święty Wojciech został zajęty przez Armię Czerwoną.
21 lipca 2016 na południowym skraju dzielnicy odsłonięto pomnik św. Wojciecha, stojący wcześniej (od 2000) przed gdańskim kościołem św. Trójcy.
Znajdujący się bardziej na południe, na granicy miasta witacz z l. 60. XX wieku, przedstawiający osadzone na wysokości 2,5 m dwa lwy podtrzymujące herb miasta, został 15 października 2018 na ponad miesiąc zdemontowany w celu przeprowadzenia konserwacji[11]
↑Dr. Florjan Cenôva, Skôrb Kaszébskosłovjnskjè mòvè, s. 84, Svjecè, 1866.
↑Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
.JPG)
