Ślimaczarz Catesby’ego
Dipsas catesbyi[1]
|
(Sentzen, 1796)
|
|
|
Systematyka
|
Domena
|
eukarionty
|
Królestwo
|
zwierzęta
|
Typ
|
strunowce
|
Podtyp
|
kręgowce
|
Gromada
|
zauropsydy
|
Podgromada
|
diapsydy
|
Rząd
|
łuskonośne
|
Podrząd
|
węże
|
Infrarząd
|
Alethinophidia
|
Nadrodzina
|
Colubroidea
|
Rodzina
|
połozowate
|
Podrodzina
|
ślimaczarze
|
Rodzaj
|
Dipsas
|
Gatunek
|
ślimaczarz Catesby’ego
|
Synonimy
|
- Coluber catesbeji Sentzen, 1796
- Dipsas catesbyi — F. Boie, 1827
- Stremmatognathus catesbyi — A.M.C. Duméril, Bibron & A.H.A. Duméril, 1854
- Leptognathus catesbyi — Günther, 1858
- Cochliophagus catesbyi — Berg(inne języki), 1901
- Sibynomorphus catesbeji— Barbour & Noble, 1920
- Sibynomorphus catesbyi — Amaral(inne języki), 1926
- Sibynomorphus catesbyei [sic]
Amaral, 1929
- Dipsas catesbyi — J. Peters, 1956
|
|
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
|
|
|
|
Ślimaczarz Catesby’ego (Dipsas catesbyi) – gatunek niejadowitego węża z rodziny połozowatych (Colubridae). Występuje w północno-środkowej amazońskiej części Ameryki Południowej. Prowadzi głównie nadrzewny tryb życia[3].
Systematyka
Takson ten po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1796 roku niemiecki zoolog Ulrich Jasper Seetzen w drugim tomie Zoologisches Archiv. Autor nadał mu nazwę Coluber catesbeji, a jako miejsce typowe wskazał Amerykę. Holotyp nieznany[3][4].
Etymologia
- Dipsas: gr. διψας dipsas, διψαδος dipsados „jadowity wąż, którego ukąszenie wywołuje silne pragnienie”[5].
- catesbyi: na cześć Marka Catesby′ego – brytyjskiego podróżnika[3].
Morfologia
Jest to małej wielkości wąż o małej głowie, dużych wypukłych oczach o czarnych tęczówkach. Górne części ciała są białe w pierwszej 1/3 długości od głowy i ciemnobrązowe w dalszych częściach z charakterystycznym wzorem czarnych plam grzbietowych od 15 do 35, które mają kształt owalny z białymi obwódkami, położonymi prawie naprzeciw dwóch boków, nie wychodzącymi poza linię grzbietową. Głowa ciemnobrązowa z białą obwódką wokół pyska i na szyi. Dolne części ciała białe z czarnoszarymi plamami[6][7]. Gatunek ten może być mylony z Dipsas pavonia[6].
Wymiary[3][7]:
|
Samiec
|
Samica
|
Długość całkowita (mm)
|
685
|
726
|
Długość SVL[a] (mm)
|
493
|
526
|
Łuski grzbietowe (rzędy)
|
13/13/13
|
13/13/13
|
Tarczki brzuszne
|
164–202
|
167–189
|
Tarczki podogonowe
|
86–118
|
72–102
|
Występowanie
Ślimaczarz Catesby’ego występuje na nizinach, podgórzach od wschodnich stoków Andów na wschód w prawie całym obszarze Amazonii, w Boliwii, Peru, Ekwadorze (w prowincjach Sucumbíos, Orellana, Napo, Morona Santiago, Pastaza, Zamora Chinchipe), Kolumbii, Wenezueli, Gujanie, Surinamie, Gujanie Francuskiej i Brazylii. Występuje na wysokości do 1600 m n.p.m.[7]
Ekologia i zachowanie
Gatunek ten występuje w tropikalnych wilgotnych lasach nizinnych, tropikalnych wilgotnych lasach górskich, lasach galeriowych, lasach okresowo zalewanych, ale również na plantacjach, hodowlach bananowców, pastwiskach i wiejskich ogrodach. Prowadzą nocny, głównie nadrzewny tryb życia. Największą aktywność wykazują w okresach wilgotnych, w trakcie opadów deszczu czy mżawki. Żerują na poziomie gruntu, ale częściej na gałęziach drzew i krzaków na wysokościach do 1,8 m nad poziomem gruntu. Zwiększona aktywność w okresach wilgotnych związana jest przede wszystkim z dietą tego gatunku, która składa się głównie ze ślimaków. Spotykane były także na drzewach na wysokości do 20 m nad ziemią. Jest gatunkiem jajorodnym, w lęgu stwierdzono od 1 do 6 jaj o największym wymiarze 35,5 mm[6].
Status
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN ślimaczarz Catesby’ego jest klasyfikowany jako gatunek najmniejszej troski (LC, ang. Least Concern). Gatunek ten jest opisywany jako pospolity w północno-wschodnim Peru, trend i liczebność populacji nie są określone[2].
Uwagi
- ↑ SVL – ang. Snout–vent length – odległość od początku głowy do odbytu.
Przypisy
- ↑ Dipsas catesbyi, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Dipsas catesbyi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2024-12-22] (ang.).
- ↑ a b c d P. Uetz & J. Hallermann, Dipsas catesbyi (SENTZEN, 1796), [w:] The Reptile Database [online] [dostęp 2024-12-22] (ang.).
- ↑ U.J.U.J. Sentzen U.J.U.J., Ophiologische Fragmente, „Zoologisches Archiv”, 2, Lipsk: F. A. A. Meyer, 1796, s. 59 (niem.).
- ↑ Edmund C.E.C. Jaeger Edmund C.E.C., Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 73, OCLC 637083062 (ang.).
- ↑ a b c ArteagaA. A. ArteagaA., Ornate Snail-eating Snake (Dipsas catesbyi), [w:] Reptiles of Ecuador: Life in the middle of the world. (red. Arteaga A, Bustamante L, Vieira J), 2024, DOI: 10.47051/RLKG9224 (ang.).???
- ↑ a b c G.G. Pazmiño-Otamendi G.G., A.A. Rodríguez-Guerra A.A., Dipsas catesbyi, [w:] Reptiles del Ecuador. Version 2022.0. (red. Torres-Carvajal, O., Pazmiño-Otamendi, G., Ayala-Varela, F. y Salazar-Valenzuela, D), Quito: Museo de Zoología, Pontificia Universidad Católica del Ecuador, 2021 (hiszp.).???
Identyfikatory zewnętrzne (
takson):