Steven Allan Spielberg (Cincinnati, Ohio, 18 de decembre de 1946)[1] es un director, scenarista e productor american, recebèt l'Òrdre de l'Empèri Britanic. La revista Forbes estima la valor neta de Spielberg a 3,1 miliards de dolars[2]. En 2006, la revista Premiere lo cita coma la figura mai importanta e influenta de l'industria del cinèma. Lo Time lo classifica coma una de las 100 personas pus importantas del sègle. A la fin del sègle XX, la revista Life lo nomena la persona mai influenta de sa generacion[3].
Dins una carrièra de quaranta ans, los filmes de Spielberg toquèron totes tipes de tèmas e genres. Los primièrs filmes de sciénciaficcion e aventuras, sovent per un public jove, son considerats coma un arquetipe de las superproduccions de Hollywood. Los ans seguents sos filmes abordèron de tèmas coma l'Olocaust, l'esclavatge, la guèrra e lo terrorisme.
Fondador de la societat de produccion Amblin Entertainment e cofondador dels estudios DreamWorks SKG, tanben creèt la Shoah Foundation Institute for Visual History and Education, amb l'objectiu de recolhir los testimònis de totes los subrevivents de la Shoah.
Biografia
Spielberg grandissiá dins la banlèga de Haddonfield (Nova Jersey) e Scottsdale (Arizona). Foguèt totjorn enfachinat per l'industria del cinèma e ja mainat faguèt pagar dintradas per sos filmes ostalencs alara que sa sorre vendiá espets de milh. A 12 ans acabèt sa primièra produccion scenarizada e amb actors. Un an aprèp, a l'edat de 13 ans, Spielberg ganhèt un prèmi per un filme de guèrra de 40 minutas que portava lo títol de Escape to Nowhere. En 1963, a 16 ans, sa produccion de 140 minutas nomenada Firelight, que pus tard s'inspirèt per a realizar Close Encounters of the Third Kind (Encontras amb lo tresen tipe), foguèt presentada al teatre e qu'amb ela ganhèt 100 $.
Aprèp que foguèt refusat a las escòlas de cinèma tradicionalas, Spielberg dintrèt a la California State University de Long Beach per estudiar l'anglés. Obtenguèt un Bachelor of Arts en anglés e estudièt lo cinèma.
Començament de sa carrièra professionala
Spielberg comencèt de se far remarcar per sas competéncias tecnicas e se fotgèt una reputacion. Dirigiguèt Joan Crawford dins l'episòdi The Eyes de la seria Night Gallery. Foguèt un dels tres episòdis pilòts d'aquela emission fantastica, jos la direccion de Rod Serling. Tanben dirigiguèt de serias nombrosas, subretot lo primièr episòdi de Colombo: Lo libre testimòni.
Produguèt Amblin', un filme de solament 24 minutas que lo faguèt lo director mai jove a obtenir un contracte amb l'estudio mai grand de Hollywood: Universal. Lo filme obtenguèt un prèst de 15 000 $ porgit per un amic. Amblin' ganhèt divèrses prèmis en diferents festivals e foguèt presentat al Festival de Cinèma d'Atlanta en 1969 e signèt un contracte de 7 ans per la division de la television. Aprèp aver passat 4 ans e aver dirigit una granda varietat de programas de television, dirigiguèt un filme a la television plen de suspens e nomenat Duèl, que foguèt aclamat tant per las criticas coma pel public. Finalament lo filme foguèt presentat als cinèmas.
En 1974, Spielberg optenguèt la realizacion de son primièr long metratge pel cinèma: Sugarland Express. Lo filme tracta d'una istòria vertadièra, conta l'aventura de dos marginalizats (interpretats per Goldie Hawn e William Atherton) e de son ostatge, perseguits per un desplegadament carnavalenc de policièrs e de jornalistas. Lo filme foguèt un fracàs total.
Jaws
Pasmens, la meteissa annada, Spielberg dintrèt efectivament dins l'industria del cinèma amb Jaws. Ne faguent lo director lo mai celèbre e important del monde. Dins los burèls de sos productors de Sugarland Express, Spielberg trobèt un manuscrit portant lo títol de Jaws, que significa «maissa» en anglés. Tornant a l'ostal, devorèt lo libre e decidiguèt de ne far l'adaptacion cinematografica. Malgrat lo fracàs de son fime precedent capitèt a reünir un prèst de dotze milions de dolars. Reüniguèt d'actors pauc coneguts a l'epòca (Robert Shaw, Richard Dreyfuss, Roy Scheider), e lo rodatge poguèt enfin començar. Las anecdòtas de rodatge de Jaws son nombrosas e pauc bendisentas: un rodatge laboriós de cent cinquanta cinc jorns, un dels tres peis-cans mecanics foncionava pas tojorn fòrça ben (es perqué se vei pauc lo terrible animal al començament del filme), los tecnicians voliàn solament que lo projècte s'acabèsse, e lo meteis pels actors, e Spielberg el meteis foguèt descoratjat, los capricis de la meteorologia e de l'ocean emmalissent las causas. A la fin d'aquel rodatge laboriós, la paur de l'aiga qu'aviá Spielberg se transformèt en una fòbia vertadièra.
Mas contra tota esperança, lo filme obtenguèt un succès superant. De fach, per las primièras projeccions d'un filme, despassèt cent milions de dolars per aténher finalament dos cents seissanta milions. Grand admirador d'Alfred Hitchcock, utilizèt per Jaws un metòde de presa de vistas creada pel mèstre de Vertigo: lo triple zoom invertit (la camara recuola sus un ralh pendent un rapid zoom endavant).
Close Encounters of the Third Kind
Aprèp lo succès de Jaws, Spielberg se lancèt dins un autre grand projècte, que somiava de realizar dempuèi longtemps. Se tracta d'una istòria d'extraterrèstres pacifics que desembarcan sus la Tèrra, per encontrar l'Òme. En 1977 dirigiguèt doncas Encontres de la tresena fasa, filme per que obtenguèt una nominacion a l'Oscar coma melhor director. Lo filme surfís sus l'onda de Star Wars, l'òbra es un succès comercial, lo public s'atropèla per veire aquel novèl filme de sciènciaficcion. Las interpretacions de Richard Dreyfuss e de François Truffaut, del qual Spielberg es admirador, venguèron culte.
Tornant cap a la sciénciaficcion e l'exploracion de vida extratèrrestra, Spielberg dirigiguèt en 1982ET, l'extratèrrestre, venguèt lo filme amb mai d'intrada del moment e un classic del cinèma, obtenguèt lo prèmi de la National Society of Film Critics coma melhor director e tanben de Los Angeles Film Critics Association Awards coma melhor director e melhor filme.
Primièrs filmes dramatics
Aprèp aver dirigit las seguidas d'Indiana Jones (Indiana Jones e lo temple maudit i Indiana Jones e la darrièra crosada), Spielberg dirigiguèt La color porpra en 1985 en responsa a aqueles que pensavan que poiriá pas dirigir un drama, filme ont comença la carrièra d'Oprah Winfrey. Malgrat que foguèt pas un succès comercial, recebèt 11 nominacions als Oscar e obtenguèt lo prestigiós prèmi Irving G. Thalberg en 1987 e lo prèmi Directors Guild of America.
En 1993 Spielberg suspren lo monde amb Jurassic Park, una istòria de dinosaures creats per manipulacion genetica, e amb un filme en omenatge a Oskar Schindler, La lista de Schindler. Amb la primièra ganhèt 100 milions de dolars en solament nòu jorns, amb la segonda obtenguèt l'Oscar del melhor filme e del melhor director.
En 1998, dirigiguèt Saving Private Ryan, un drama jogat per Tom Hanks e Matt Damon, e lausat per sos imatges realistas del prat batalhièr. Recebèt un autre Oscar coma melhor director.
En 2001 dirigiguèt Artificial Intelligence: AI, amb Jude Law e Haley Joel Osment, filme basat sus la possibilitat que los robòts pòscan èsser tan reals que poirián aver la capacitat de ressentir coma los umans. En 2002 salguèt Minority Report, amb Tom Cruise, un autre filme ont se mescla la tecnologia del futur e la fantasia, ont la polícia pòt arrestar las personas abans que cometan los crimes.
Spielberg es tanben reconegut per sas accions de caritat per las organizacions de la Segonda Guèrra Mondiala e la Righteous Persons Foundation (que regropa divèrses projèctes josieus, especialament d'organizacions en memòria de l'Olocaust). Tanben fa partida de la Junta de Conselhièrs de l'Escola de Cinèma-Television de la Califòrnia State University.
