ex-Wereldrecordhouder 2000 m, 3000 m, 5000 m, 10.000 m, 2 mijl, 3 mijl, 6 mijl; Belgisch recordhouder 1 Eng. mijl 1973-1985, 2000 m 1971-1978, 3000 m 1972-2000(?), 5000 m 1972-1993, 10.000 m 1972-1982; indoorrecordhouder 2000 m, 5000 m 1972-2023, 10.000 m
Puttemans, die van beroep hovenier was, in dienst van de Nationale Waterleidingsmaatschappij,[1] begon in 1965 met wedstrijdatletiek. Hij meldde zich aan als lid van SV Sterrebeek, dat in 1967 zou opgaan in White Star, een club die bekendheid genoot vanwege de organisatie van de Martinicross en gevestigd was in het Fallonstadion te Sint-Lambrechts-Woluwe. Hij was toen zeventien jaar oud en liep dat jaar de 3000 m in 8.33,8. Drie jaar later had hij al een 5000 m van 13.51,6 op zijn naam staan. Daarmee voldeed hij weliswaar niet aan de minimumeis (13.50,0) om uitgezonden te worden naar de Olympische Spelen in Mexico, maar gezien zijn grote vooruitgang en zijn jeugdige leeftijd besloot het Belgisch Olympisch Comité om hem toch uit te zenden.[2] Wat niemand had verwacht gebeurde: Puttemans overleefde de serie en kwam in de finale van de 5000 m terecht, waarin hij een twaalfde plaats behaalde.[3]
In de jaren die volgden manifesteerde Puttemans zich bij de Belgische kampioenschappen, in landenwedstrijden en op Europese kampioenschappen. Meestal was het de 5000 m waarop hij uitblonk, het atletiekonderdeel waarop hij in 1970 zijn allereerste nationale titel behaalde. Maar ook op alle andere nummers, vanaf de 1500 m tot en met de 10.000 m, zette hij scherpe tijden neer en zelfs aan de 3000 m steeple waagde hij zich. Bij de Belgische kampioenschappen in 1968 was hij daar immers al eens tweede op geworden.[2]
De vele contacten met Gaston Roelants en André Dehertoghe en de coördinatie van de toptraining door Mon Vanden Eynde deden Puttemans besluiten om overschrijving aan te vragen naar DC Leuven. Het duurde echter bijna twee jaar, voordat partijen tot overeenstemming konden komen. Toen had Puttemans inmiddels al meer dan een jaar deelgenomen aan de trainingen in Leuven, waar Vanden Eynde de laatste hand legde aan de voltooiing van het talent van Puttemans.[2]
Olympisch zilver
Vier jaar na Mexico was Miel Puttemans op de Spelen van 1972 een van de belangrijkste kandidaten voor olympisch eremetaal op de 5000 en 10.000 m. Olympisch goud bleek voor hem echter niet weggelegd. Op de 5000 m eindigde hij in 13.30,8 op een vijfde plaats, terwijl hij op de 10.000 m na een enerverende race op het allerlaatste moment vanuit kansrijke positie spectaculair werd voorbijgestreefd door de FinLasse Virén. Zijn tijd was 27.39,6, slechts 0,2 seconde verwijderd van het bestaande wereldrecord van Ron Clarke. Virén ging er echter in 27.38,4 met het nieuwe wereldrecord en olympisch goud vandoor.
Recordjager
Miel Puttemans was vooral een recordjager. Dat vond hij ook zelf. " 't Is waar dat ik meer een man van records ben. Voor mij geldt voor alles de strijd tegen de chronometer. Sneller gaan, steeds sneller, dat is mijn devies."[3] Een goed voorbeeld van deze instelling leverde Puttemans in 1973 ten tijde van de Europese indoorkampioenschappen, die dat jaar in de Ahoy-hal in Rotterdam werden gehouden. Kort ervoor, op 10 februari, had hij bij internationale indoorwedstrijden in de Groenoordhal in Leiden tegen het advies van zijn trainer Mon Vanden Eynde in met 7.45,2 een wereldrecord gelopen op de 3000 m. Na afloop was hij beducht voor het commentaar van zijn trainer. "Wat moest ik doen", was zijn repliek. "Ik kon eenvoudig niet langzamer en ben er zeker van dat een nog snellere tijd van om en nabij de 7.40,0 binnen mijn bereik ligt."[4] Reeds een week later bewees hij zijn gelijk. In Berlijn kwam de Belg op 18 februari tot 7.39,2.
De volgende maand ging Puttemans bij de EK indoor in Rotterdam in de finale van de 3000 m met eenzelfde instelling van start. Alleen kwam er ditmaal geen wereldrecord tot stand. Blaren, die hij in de 3000 meterserie had opgelopen, doordat twee spikespunten door de zool van zijn loopschoenen naar binnen waren gedrukt, veroorzaakten dat hij de laatste ronden met het bloed in zijn schoenen finishte. Toch zette hij nog een winnende tijd van 7.44,51 op de klokken. Gevraagd waarom hij het, gezien zijn ongemakken, vanaf het begin niet wat rustiger aan had gedaan, leverde als reactie op: " 't Is zo dat ge moet lopen hè. De mensen komen hier om atletiek te zien, niet om te zien wandelen. Iedereen verwacht van mij als ik op een piste kom, dat ik niet wandel, maar dat ik doorloop. En ik vind dat moet ik de mensen geven. Zij vragen dat."[5]
Sportkot
Puttemans legde de basis van zijn indoorwereldrecords in het zaaltje van het LeuvensSportkot. 'Een onbenullig zaaltje van 30 op 25 meter. Op het lange stuk trok ik op, op het kortere stuk remde ik af. En dat ging tegen een hels ritme: vijf minuten heel hard en dan een minuut met de handrem op. Als je zo intens trainde was een 3000 meter eigenlijk kinderspel. Ik kon geweldig starten en sloeg direct een kloof.'[1]
Puttemans verbeterde in zijn carrière in totaal zestien wereldrecords, waarvan een groot deel indoor. Hij werd daarom ook wel de keizer van de indoor genoemd. Hij werd tevens negenmaal Belgisch kampioen en vestigde vier Belgische records.
In 1982 won hij de marathon van Rome in 2:09.53. Bij nameting bleek het parcours echter 111 meter te kort, waardoor zijn eindtijd enigszins geflatteerd was.
In zijn actieve tijd was Puttemans aangesloten bij White Stars AC en DC Leuven.
Lemmens, N. (1971) Miel Puttemans verbeterde in 1971 vijf Belgische, twee Europese en een Wereldrecord De Atletiekwereld nr. 19: KNAU
Redactie AW (1972) Wereldrecordlijst 1972 De Atletiekwereld nr. 24: KNAU
Tissot van Patot, ir. P.C. (1973) De weg naar prestaties De Atletiekwereld nr 8: KNAU
Redactie AW (1974) Belgische crosskampioenschappen werden een familie-aangelegenheid voor Eric en Joske de Beck De Atletiekwereld nr. 5: KNAU
Redactie AW (1978) Belgische recordlijst per 31-12-1977 (officieus) De Atletiekwereld nr. 1: KNAU
Brink, C. van den (1993) Rousseau's talent komt eindelijk uit de verf Atletiekwereld nr. 10: KNAU
Kluge, V. (1996), 100 Hoogtepunten van de Olympische Spelen, Deltas ISBN 90-243-8102-9
Tuch, G. (1997) De Koningen van de piste - Twintig jaar Memorial Ivo Van Damme Standaard Uitgeverij nv, voor Nederland: Van Buuren Uitgeverij ISBN 90-760-7702-9
De Hooghe, A. (2010), Informatie uit eigen archief
↑ abUit Miel Puttemans: 'Ik kreeg Ivo niet van me afgeschud' door Gaston Tuch, gepubliceerd in De Koningen van de piste - Twintig jaar Memorial Ivo Van Damme, bron: zie hierboven
↑ abcUit Miel Puttemans verbeterde in 1971 vijf Belgische, twee Europese en een Wereldrecord door Nic Lemmens, bron: zie hierboven
↑ abUit Lange afstandsloop door Cor Tissot van Patot, in 1973 behandeld in de rubriek De weg naar prestaties, bron: zie hierboven
↑Uit Internationale indoorwedstrijden te Leiden, in 1973 gepubliceerd in De Atletiekwereld nr. 4: KNAU
↑Uit Impressies van Piet Wijker, in 1973 gepubliceerd in De Atletiekwereld nr. 6: KNAU