PROFILPELAJAR.COM

**Beetgumermolen**
Bitgummole
Plaats in Nederland
	;
Situering
Provincie	Friesland
Gemeente	Waadhoeke
Coördinaten	53° 14′ NB, 5° 42′ OL
Algemeen
Oppervlakte	5,11 km²
- land	5,1 km²
- water	0,01 km²
Inwoners ; (2023-01-01)	935 ; (183 inw./km²)
Woningvoorraad	404 woningen
Overig
Woonplaatscode	2723
Belangrijke verkeersaders
Detailkaart
	Locatie in de gemeente Menaldumadeel
Foto's
	Gereformeerde kerk in Beetgumermolen
Portaal	Nederland ; Friesland

Beetgumermolen (officieel, Fries: Bitgummole) is een dorp in de gemeente Waadhoeke, in de Nederlandse provincie Friesland. Het is gelegen ten oosten van Beetgum en ten westen van Leeuwarden. Het vormt samen met de dorpen Beetgum en Engelum een gezamenlijke gemeenschap, met een aantal gezamenlijke faciliteiten.

Tot 1963 was Beetgumermolen een buurtschap van Beetgum. In 2023 telde het dorp 935 inwoners.^[1] Het oostelijke deel van het dorp wordt gevormd door de buurt(schap) Dijksterhuizen, ze worden gescheiden door de N398. Binnen het dorpsgebied stroomt de Beetgumervaart.

Geschiedenis

Beetgumermolen is ontstaan bij de korenmolen die de bewoners van de stins Groot Terhorne in de 16e eeuw hebben laten bouwen ten westen van Dijksterhuizen, een wegbuurtje dat los gelegen was ten oosten van het terpdorp Beetgum, langs de oude Middelzeedijk. Deze dijk was ontstaan rond 1300, samen met de dwarsdijk, thans de Langestraat. De nieuwe kern werd wel Terhorne genoemd, in 1622 werd het aangehaald als Beetgumer Meulen en in 1664 als By de Molen.

Vanaf eind 18e eeuw tot begin 20ste eeuw maakte Beetgumermolen een geleidelijke doorgroei van de plaats mee waardoor het groter werd dan Dijksterhuizen, en verkreeg meer de vorm van een wegdorp. Dijksterhuizen groeide zelf iets meer in zuidoostelijke richting, volgens Eeckhof in 1851 verschoof ook de duiding van de buurtschap mee. De twee werden tezamen wel aangehaald als een 'streekdorp'. Na de Tweede Wereldoorlog groeide de bewoning van Beetgumermolen verder, zowel in zuidelijke als zuidoostelijke richting. Het bleef echter nog enige tijd gelden als 'buurtschap' van Beetgum.

Aanvankelijk was de bebouwing geconcentreerd op de Skrédyk, een stuk Middelzeedijk dat als doorgaande weg van Leeuwarden naar Berlikum fungeerde. Later werd ook langs andere verbindingswegen gebouwd, na de jaren vijftig werden er straten en nieuwbouw tussen deze verbindingswegen aangelegd. Een echt centrum heeft Beetgumermolen nooit gehad.

In 1957 werd er het plaatselijke belangenvereniging opgericht, 'Plaatselijk Belang Beetgumermolen' geheten, sinds 1998 'Pleatslik Belang Bitgummole'. Deze was er onder meer voor de buurtschappen Beetgumermolen, Dijksterhuizen en De Hameren. Die laatste was een polderbuurtschap die bestond uit los gelegen boerderijen ten noorden van de twee andere buurtschappen. De Hamerenweg is vernoemd naar deze buurtschap dat binnen het dorpsgebied is gelegen van Vrouwenparochie, maar gemeenschappelijk oorspronkelijk bij Beetgumermolen en Dijksterhuizen behoord. Ook de straat De Hammeringen in Beetgumermolen is er naar vernoemd.

Beetgumermolen verkreeg in 1963 de dorpsstatus en daarmee werd Dijksterhuizen een buurtschap van dit dorp.

Bewonersontwikkeling

Het dorp was sterk op de landbouw georiënteerd en had een veiling en een landbouwschool. Sinds de tweede helft van de twintigste eeuw wonen er veel forenzen die hun werk hebben in de dienstensector in Leeuwarden.

Kerk

De Gereformeerde kerk van Beetgumermolen dateert uit 1925, net als de naast gelegen pastorie. De kerk is een rijksmonument.

Onderwijs

Basisschool de Frije Fûgel ontstond in 2023 uit een fusie tussen de openbare Martenaskoalle en de christelijke Mooitaki. De school is bedoeld voor kinderen uit Beetgum, Beetgumermolen en Engelum.

Sport

Het dorp Beetgum kent sinds 1949 de voetbalvereniging VV Beetgum. Het veld daarvan ligt feitelijk op het grondgebied van Beetgumermolen en vormt zo ook de voetbalclub voor dat dorp.

Cultuur

Samen met Beetgum heeft het een toneelvereniging. Verder organiseert Feestvereniging De Maeyebeam veel activiteiten in de dorpen Beetgum, Beetgumermolen en Engelum. In het dorp liggen twee Stolpersteine ter herinnering aan in de Tweede Wereldoorlog weggevoerde Joden.